Σάββατο 25 Δεκεμβρίου 2010

Μάστερ σεφ


Μάλλιασε η γλώσσα των τηλεστοχαστών: Είναι σημαντική η ανθρώπινη επαφή αυτές τις μέρες, λένε. Η φευγαλέα οπτική αρκεί στην αντιμετώπιση της πολύ πιο προσιτής, πια, δυστυχίας τις υπόλοιπες, συμφωνούν. Η συζήτηση δεν βοηθά στη συναίνεση της κοινωνίας, δεν ταράζει την επικυρωμένη χούντα, δεν κάνει το αφτί της θεσμοθετημένης απάθειας να ιδρώσει. Πιθανές απορίες και αφελείς ερωτήσεις αποθαρρύνονται. Η κυβέρνηση δε δίνει κίνητρα σε ηλίθιους.

Η σιωπή, ωστόσο, δεν δημιουργεί απαραίτητα και τάξη. Τώρα δεν φοβόμαστε πώς μας βλέπουν οι ξένοι. Τώρα οι ξένοι είναι κοντά μας, είναι στους δρόμους, είναι δίπλα μας. Όποιος τσουλάει προς την αστυνομία ανακρίνεται τηλεοπτικά, όποιος διαρρέει μυστικά μετατρέπεται σε φυτό, όποιος κρατάει πνεύμα συλλαμβάνεται. Η εποχή παρόλα αυτά, προς το παρόν, αντί να γεννά μάλλον πνίγει συναισθήματα και μοιάζει ακατάλληλη για τη γέννηση του Θεανθρώπου, απαγορευτική για τον Υπεράνθρωπο, επικίνδυνη ακόμα και για τον Ασάνζ. Ποιόν εκπλήσσει που η εβδομάδα απεργίας ονομάζεται εβδομάδα…ταλαιπωρίας προς τιμήν των ταλαίπωρων που την κάνουν; Εμένα πάντως καθόλου. Οι δυσάρεστες διαμαρτυρίες πράγματι φέρνουν σε δύσκολη θέση τον ήδη καχύποπτο Άγιο Βασίλη.

Οι χριστουγεννιάτικες αγορές επαναφέρουν στο προσκήνιο, εξάλλου, το απόλυτο test drive του πορτοφολιού μας. Μπορείς να παίρνεις λιγότερα και να ξοδεύεις περισσότερα; Εδώ σε θέλω Έλληνα. Το πολιτικό αποτεφρωτήριο, τρομοκρατημένο από το πρόβλημα που το ίδιο θέτει, κανονίζει τις επόμενες κινήσεις του μακριά από τα λαμπιόνια του δέντρου, ρίχνοντας τις στάχτες μας στο βυθό, δίνοντας σημασία ακόμη και στην παραμικρή λεπτομέρεια που δεν περνάει πλέον από το χέρι του. Δεν είναι υπέροχο; Για του λόγου το αληθές, η Βουλή είναι διακοσμημένη φέτος με 300 βουλευτές παραπάνω που όταν ταξιδεύουν στα παγκόσμια fora συμπεριφέρονται σαν μικροβιοτέχνες και σερβίρονται στις αγορές με τη μορφή ενός εξωτικού κουραμπιέ.

Το χριστουγεννιάτικο κλίμα που επιβάλλεται αναγκαστικά επί της πραγματικότητας χρειάζεται επειγόντως από όλους νέο αίμα εθελοτυφλίας, θετικής ενέργειας και πάνω από όλα πειθαρχία στη φρίκη. Η πλήρης αποσυναρμολόγηση της συνείδησης σου συνίσταται στην ορθότητα μιας πίστεως της ανέχειας. Χρησιμοποιώντας το χαμόγελο σου που σφυρηλατήθηκε στην αδιαφορία, απαλλάσσεσαι από την ευθύνη να αφουγκράζεσαι, να νιώθεις και να ενημερώνεσαι. Ο υποβιβασμός του βιοτικού επιπέδου του πλησίον σου σε βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Στον εαυτό σου και μόνο επιζεί το έρμο το καλό. Οι αλήθειες των άλλων ακούγονται αισθητά πιο ψιθυριστά στο φαιδρό σκηνικό μίας πόλης που σου επιτρέπει να πρωταγωνιστείς πλάι σε αγνώστους με τις ίδιες πιθανότητες αποτυχίας.

Ευγνώμων όμως που σου δίνει τη δυνατότητα να αντικρίζεις με θάρρος και φυσικότητα τα σκουπίδια της, έχεις την κρυφή ελπίδα ότι σήμερα μπορεί να είσαι εσύ το θύμα της ημέρας. Το κέρμα που βουλιάζει στην τσέπη σου, ισοδυναμεί με το βραδινό του ζητιάνου που παρόλο που αποστρέφεσαι ικανοποιεί σε καθημερινή βάση τα συμπλέγματα μιας ολόκληρης γειτονιάς η οποία καταφέρνει να τα φέρνει βόλτα αφού-ω του θαύματος-οι ταμειακές μηχανές κόλλησαν και τα ταξίμετρα χάλασαν. Η επαγγελματική επιτυχία των μελών της αντικατοπτριζόταν ανέκαθεν πιο λαμπερά πάνω στα λερωμένα χέρια που αναζητούν τροφή στους υπερχειλισμένους αλλά και προνομιούχους κάδους των σουπερμάρκετ, τα μοναδικά ίσως απομεινάρια κοινωνικής πολιτικής.

Τίποτα όμως πιο απαγορευτικό για τη διαφορετική σκέψη από την επαναλαμβανόμενη πραγματικότητα. Όσο το ραντεβού στο κομμωτήριο αποτελεί την τακτικότερη πολιτική σου πράξη, οι υπόνομοι και οι χωματερές θα συνεχίσουν να αναδεικνύουν τα νέα πολιτικά μορφώματα και η βία τα κινήματα πολιτών. Μένει μόνο να μάθουμε ποιά ζώδια ευνοούνται τη νέα χρονιά. Κάπως έτσι και με καταρρακωμένο το ηθικό θα πάμε προετοιμασμένοι στις καινούριες μας ήττες: Θαυμάζοντας τα λιτά πιάτα των κορυφαίων σεφ, ανοίγοντας τα σπλάχνα μας και χαμογελώντας. Καθώς η κάμερα θα γράφει, θα βρούμε ευκαιρία να ευχαριστήσουμε δημοσίως τον εγωισμό μας που ποτέ δε μας πρόδωσε. Το 2011, παρά τις διαβεβαιώσεις των ειδικών, αποκλείεται να βρεθούμε προ εκπλήξεως αν εκείνος δεν περικοπεί.

Ενόσω οι Καμινομπουτάρηδες θα αποτυγχάνουν να αλλάξουν το σκηνικό όπως οι Καραμεροχαριτάτοι, ετοιμαστείτε για τον ερχομό ενός καινούριου, χαιρέκακου και άσπλαχνου Χριστού από τη Wall Street που θα ‘μαστε τυχεροί αν έχει πάρει κάτι από τη Μαριάννα και τη Μαρί. Μέσα από την ανάγνωση θεόπνευστων μνημονίων και ιερών εκθέσεων του οίκου Fitch, θα διαπιστώσεις, αυτές τις γιορτές, ιδίοις όμμασι πως η τρέλα φαντάζει ιδανική επιλογή επιβίωσης τη νέα χρονιά και πως η εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας είναι μια πολύ συμπαθητική πραγματικότητα με εξαιρετικές προοπτικές για όποιον μπορεί να τις εκμεταλλευτεί επιχειρηματικά.

Ανακεφαλαιώνοντας, Kalo Kouragio. Το είπε και ο Όλι Ρεν. Τα Χριστούγεννα μπορούν να περιμένουν.

Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2010

Ο φασισμός εκοιμήθη

Ποιός άνθρωπος θα μπορούσε να κρίνει τον άνθρωπο; Στο όνομα τίνος θα μιλούσε; Σιμόν Ντε Μπωβουάρ.

Τα παραμύθια πήγαιναν πάντοτε μπροστά με τα τέρατα και τις νεράιδες: Τα τέρατα έχουν συνήθως την πλειοψηφία με το μέρος τους, τα μέσα στη διάθεσή τους και την προσοχή των ανυπόμονων επάνω τους· οι νεράιδες ξετρελαίνουν τους ρομαντικούς·οι ανήσυχες ψυχές δεν τις εκτιμούν ιδιαίτερα και φοβούνται για τα χειρότερα.

Το να κινδυνολογείς για έναν προφανή κίνδυνο δεν κρύβει κάτι το ηρωικό-δεν αποδεικνύει καν τη ικανότητά σου να τον οσφραίνεσαι. Από τη στιγμή που πρόκειται για κάτι αναγνωρίσιμο που δε σε απειλεί άμεσα, παύει να αποτελεί και κίνδυνο, ακόμη κι αν στο μυαλό σου παίρνει διαστάσεις τρομακτικές. Ο πραγματικός κίνδυνος είναι μπροστά μας κάθε μέρα όταν παραμένει κρυμμένος, όταν περπατάει στις μύτες των ποδιών, όταν απαιτεί ευαίσθητες κεραίες και χαρούμενες θυσίες, όταν ελέγχει όχι κατά πρόσωπο αλλά από τα υπόγεια˙ «Υπάρχει ένας άλλος κόσμος, αλλά είναι μέσα σ' αυτόν εδώ» για να δανειστούμε τη φράση του Ελυάρ.

Η Χρυσή Αυγή ανέβασε τα ποσοστά της στην Αθήνα. Ε και; Ψυχραιμία. Η αυθόρμητη αισιοδοξία μου δεν πηγάζει μόνο εξαιτίας του πρόσφατου σουξέ που λέει πως ό, τι ανεβαίνει κατεβαίνει μια μέρα. Είμαι αισιόδοξος γιατί είναι ευκαιρία το πρόσωπό της να φωτιστεί από την αρχή και να απορριφθεί από όλους όσοι της έδωσαν την ψήφο τους επειδή δεν εμπιστεύονται πλέον τα σκυλιά-οι οικονομικοί μετανάστες δεν προσφέρονται ακόμα προς ενοικίαση παρά την επιθυμία των Ελληναράδων. Οι μισαλλόδοξες θέσεις της θα ηττηθούν αργά ή γρήγορα από την κοινωνία, προσπαθήσει ή όχι να μας προειδοποιήσει η Αριστερά του σαλονιού που είδε στους Καμινομπουτάρηδες τους νέους της προφήτες και συλλαβίζει την αλλαγή ενώ μας κάνει πλαστική λίγο πριν τη γκιλοτίνα. Εάν αυτό δεν συμβεί και η Χρυσή Αυγή σταματήσει να είναι ασπρόμαυρη αποκτώντας χρώματα, θα σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει πια κοινωνία-οπότε και οι φόβοι μας θα πάψουν να είναι τόσο πολυτελείς. Το μόνο που χρειάζονται αυτά τα τέρατα με τις σβάστικες είναι να τα ψεκάσουμε με μεγάλη ποσότητα αγάπης. Η αγάπη, η πιο υποτιμημένη επαναστατική ιδέα, είναι ικανή να αφοπλίσει τους μεγαλύτερους στρατούς. Εάν σπάσεις τα νεύρα των εχθρών σου επαναλαμβάνοντάς τους ότι εσύ δεν τους μισείς, όχι επειδή έτσι θα μάθεις να λες αλλά επειδή έτσι θα νιώθεις, θα καταφέρεις να θέλουν να σε σπάσουν στο ξύλο για άλλο λόγο-θα έχουν πλέον ηττηθεί. Τα άκρα εξάλλου βρίσκονται εξ ορισμού πιο κοντά στο γκρεμό και συνεπώς ένα βήμα πιο μπροστά στο δρόμο αποκατάστασης της ανθρώπινης συνείδησης.

Ο φασισμός της καθημερινότητας, αυτό το απαίσιο υπείροχον έμμεναι άλλων που μας άφησαν οι αρχαίοι και που απεχθάνεται ο Χριστιανόπουλος, είναι βασικό συστατικό της στολής, της βίας και της εξουσίας. Αποτελεί τερατογένεση μιας αποτυχίας, ένα αγελαίο ανακλαστικό πρώτης εντύπωσης, μονομερής αναγνώριση των κόπων του εαυτού σου και του καθρέφτη σου. Είναι η συνήθης κατάληξη των πόνων που ξυπνούν ένα κατώτατο ένστικτο αυτοσυντήρησης, μια κατάψυξη δακρύων που μπαίνει σε λειτουργία εξαιτίας της έλλειψης πόρων αγάπης από την οικογένεια και την κοινωνία. Δεν ανακαλύπτω την Αμερική. Ο φασισμός κουρνιάζει στα πιο απίθανα μέρη: στην αμερικανικής προέλευσης πεποίθηση ότι η Δικαιοσύνη απονέμενεται μέσω της νομής των αγαθών του καπιταλισμού, στην κερκόπορτα του διαίρει και βασίλευε, στην ιδέα του περιούσιου ατόμου, της ισότητας του Facebook, στις κομματικές αγκυλώσεις, στην αλαζονεία του εμείς είμαστε οι καλύτεροι παρόλο που δεν μπορούμε να το εξηγήσουμε, στην οικειοποίηση της σωστής απάντησης, στο αλάθητο της κρίσης, στο κακό χιούμορ, στον ρατσισμό των εξωτερικών χαρακτηριστικών, στην περηφάνια της αμάθειας για την οποία μιλάει ο Γκουίντο Βιάλε. Στην ουσία προσφέρει μια διευκόλυνση στην ευφυΐα μας, ένα τρυφερό λαγούμι για την προσωρινή ταφή της αναπηρίας μας.

Αφορμή για όλα αυτά ένας συγγραφέας που εξετάζει την ρατσιστική αντεπίθεση. Η γνώμη του βαραίνει: «Ποιος φταίει; Οι πάντες. Η Αριστερά, για την προσήλωσή της σε στερεότυπα τύπου «µπάτσοι» και «πλουτοκρατία». Για την εµµονή της να ταυτίζει την Ακροδεξιά στην Ελλάδα µε τον «Καρατζαφύρερ» και τον «Μπουµπούκο». Η ∆εξιά, για την επιδεικτική αδιαφορία της αλλά και για τον ρατσιστικό λόγο της χρόνια τώρα. Πάνω απ’ όλα, η πολιτεία. Οχι µόνο επειδή υποθάλπει την γκετοποίηση και επιτρέπει την αλόγιστη έξαρση της εγκληµατικότητας. Κυρίως γιατί δίνει το δικαίωµα σε αυτούς τους ανθρώπους όχι απλώς να κυκλοφορούν ελεύθεροι ανάµεσά µας αλλά και να εκλέγουν και να εκλέγονται». Γυρνάω πίσω την κασέτα μα το απόσπασμα ακούγεται το ίδιο: «Κυρίως γιατί δίνει το δικαίωµα σε αυτούς τους ανθρώπους όχι απλώς να κυκλοφορούν ελεύθεροι ανάµεσά µας αλλά και να εκλέγουν και να εκλέγονται». Προσπάθησα να μην επηρεαστώ από την παραπάνω διαφήμιση της Ακροδεξιάς. Θυμήθηκα ξαφνικά τη φράση του Ρίλκε: «Όσο ζω μου φαίνεται ολοένα και πιο απαραίτητο να αντέξω να καταγράψω μέχρι τέλους όλα όσα υπαγορεύει το γεγονός της ύπαρξης μου. Διότι μπορεί η μικρή εκείνη, η δυσδιάκριτη ίσως λέξη, μέσω της οποίας όλα όσα με κόπο μάθαμε και δεν κατανοήσαμε, μεταστρέφονται εντέλει προς ένα εξαίσιο νόημα, να μην περιλαμβάνεται παρά στην τελευταία πρόταση». Η τελευταία πρόταση προδίδει λοιπόν αυτόν που την γράφει. Η Δημοκρατία των δειλών και των εν δυνάμει φασιστών εξετάζει τις καλές πλευρές μιας Δικαιοσύνης που απαγορεύει την κυκλοφορία και στερεί πολιτικά δικαιώματα. Ο ομότεχνος του Ρίλκε ξεχνάει ότι διασφαλίζοντας το δικαίωμα του χειρότερου από μας, διασφαλίζουμε στην πραγματικότητα το δικαίωμα του χειρότερού μας εαυτού-το δικαίωμα του δηλαδή να αρθρώνει την τελευταία του πρόταση.

Υπάρχουν ευτυχώς αντίθετες φωνές. Ο εφοπλιστής, στον κόσμο όπου τα στερεότυπα ζουν περισσότερο από τους ανθρώπους που τα υπηρετούν, είναι εκείνος που ρουφάει το αίμα του τίμιου εργαζόμενου: «Δυστυχώς σ’ αυτή την κοινωνία, κάποιοι που μπορούσαν να είναι παραγωγικά μέλη της, βρίσκονται στην αντίπερα όχθη και παρανομούν. Εύχομαι τα 30 εκατ. ευρώ των λίτρων να τους χρησιμεύσουν για να καλυτερέψουν τη ζωή τους και να γίνουν χρήσιμοι άνθρωποι σταματώντας την παραβατική τους συμπεριφορά». Η ξένη καθαρίστρια, που δεν αντιλαμβάνεται την ανωτερότητα της κερδοσκοπίας, συμπληρώνει: «Όντως, δεν έχω μίσος. Τον λυπάμαι, αυτός ο άνθρωπος που το ‘κανε έχει πρόβλημα μεγάλο με την ψυχή του, με τον εαυτό του. Σε μένα το κακό φαίνεται, σε εκείνον δε φαίνεται. Αυτός τραβάει πολύ περισσότερα από μένα». Και οι δύο είναι επιεικείς. Και οι δύο συγχωρούν-δεν μου μένει αμφιβολία ότι τα ‘χουν και οι δύο χαμένα.

Ο Πρίμο Λέβι γράφει:« Τα τέρατα υπάρχουν αλλά είναι πάρα πολύ ολιγάριθμα ώστε να είναι πραγματικά επικίνδυνα. Αυτοί που είναι πιο επικίνδυνοι είναι οι συνηθισμένοι άνθρωποι». Η απάντηση του Πικάσο σε έναν Γερμανό το 1937 ήταν εξίσου κατηγορηματική: «Την Γκουέρνικα δεν την έκανα εγώ. Είναι δικό σας έργο» γύρισε και του είπε χωρίς ίχνος αυταρέσκειας, αρνούμενος τα πνευματικά του δικαιώματα. Η κόλαση του Σαρτρ λειτουργεί ως γνωστόν άψογα με τρία μόνο άτομα·είναι σε θέση να φιλοξενήσει όλο το φασισμό που την κάνει να ξεχωρίζει από τον παράδεισο.

Ο φασισμός που φοβόμαστε, επομένως, δεν βρίσκεται μόνο στο υψωμένο χέρι των Χρυσαυγιτών. Ο φασισμός παραμονεύει, εκσυγχρονίζεται, γίνεται αόρατος, απαραίτητος, αναγκαίος. Δεν οπλοφορεί αλλά δανείζει, δεν σκοτώνει αλλά σπιλώνει, δεν απειλεί αλλά εξαγοράζει, δεν ψεύδεται αλλά προπαγανδίζει, δεν φοβάται αλλά εκφοβίζει. Δεν καταχράται τη φιλοξενία μας-την απολαμβάνει, δεν γελάει-μας χαμογελά, δεν ντρέπεται-μας υποδέχεται. Αδυνατώντας προς το παρόν να πούμε ότι κάθε εξουσία είναι κατάχρηση εξουσίας, μοιάζουμε ακόμα έτοιμοι να υπερασπιστούμε στους δρόμους το δικαίωμα της εξουσίας να εξουσιάζει αδιακρίτως-η επανάσταση αναβάλλεται. Ο Στίγκλιτς μπορεί να λέει ότι ο φονταμενταλισμός της ελεύθερης αγοράς έχει πεθάνει. Ποιος μας λέει ωστόσο ότι δεν έχει αναστηθεί;

«Πρώτον εγώ. Δεύτερον εγώ. Τρίτον εγώ. Έπειτα τίποτα. Έπειτα πάλι εγώ και μετά όλοι οι άλλοι». Η Ένα Βάις, μια Εβραία γιατρός, δεν αποκαλύπτει το μυστικό της επιτυχίας κάποιας σύγχρονης σταρ. Αποτυπώνει ωμά τη φιλοσοφία επιβίωσής της στο Άουσβιτς. Σε καθημερινή βάση η ίδια φιλοσοφία ξεπηδάει πηγαία από τα δελτία ειδήσεων, με την έγκριση της εξουσίας. Οι άνθρωποι που εξακολουθούν να πεθαίνουν ή να χάνουν την εργασία τους είναι μηδαμινές λεπτομέρειες που δεν αφορούν το σφαγείο μας-με ένα ζάπινγκ μπορούμε και ξορκίζουμε το κακό. Κι η Δημοκρατία, που παραμένει στόχος προς πραγμάτωση(Πιέρ Ροζανβαλόν) και όχι υπό διαπραγμάτευση, κινδυνεύει περισσότερο σε περιόδους αφασίας, κυνισμού και ασύμμετρων απειλών όπως αυτή που ζούμε.

Η δικαιοσύνη του φούρνου και της βόμβας από το όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, συνεχίζει και ασκεί αδιαλείπτως τη διακριτική γοητεία της σε δυστυχισμένες ψυχές. Ο φασισμός της, όσο κι αν τον πολεμήσουμε, θα συνεχίσει να είναι σέξι στο κρεβάτι όπως διαπίστωνε η Ζόνταγκ. Γίνεται ωστόσο αποκρουστικός όταν αρχίζει να διαχωρίζει τις τουαλέτες. Στη μάχη εναντίον του ας θυμόμαστε πως ούτε τα τέρατα είναι τελικά τόσο κακά, ούτε οι νεράιδες προκαταβολικά αθώες. Οι νοοτροπίες του, που ποτέ δεν μας αποχαιρέτισαν, ζουν στα βάθη του λεξιλογίου που χρησιμοποιούμε-κι αν δεν το διαπιστώσουμε νωρίς, θα αρχίσουν και να βασιλεύουν.

Για να ανακεφαλαιώσουμε λογικοί μου δεξιοί, αριστεροί μου που σας είχα κάποτε αδυναμία, σοσιαλιστές μου απορημένοι: Επιτηρείστε ή μαχαιρώστε πρώτα τον φασίστα μέσα σας. Σκοτώστε τον μπάτσο μέσα σας όπως είχε πει ο Κοροβέσης. Μετά θα δούμε τι θα κάνουμε με τους υπόλοιπους. Τώρα που η εξουσία ψάχνει νέους τρόπους προστασίας από το μαρτυριάρικο Ίντερνετ, δεν περισσεύει κανείς. Εκείνη ακόμα και στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου ήταν μία και αδιαίρετη. Εμείς πότε θα αποφασίσουμε να βαδίσουμε δίχως τη συνοδεία σημαιών και πεποιθήσεων; Ποιές θα θυσιάσουμε, εκείνες ή εμάς;

Οι ιδεολογίες ορκίζονται πως έμαθαν από τα λάθη τους, πως ξέρουν πια το δρόμο, πως δεν θα μας εγκαταλείψουν ποτέ ξανά σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, γκουλάγκ ή Δ.Ν.Τ. Αντισταθείτε χωρίς τη βοήθειά τους-μια βοήθεια αναμφίβολα σημαντική για την κατανόηση του κόσμου. Δε βαρεθήκατε να πιστεύετε;

Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2010

Κρίση πέους

Στο μεγάλο καζίνο της Γουόλ Στριτ η αισιοδοξία έχει επιστρέψει. Οι Νιου Γιορκ Τάιμς αναφέρουν ότι τα ακριβά εστιατόρια σημειώνουν αύξηση στις κρατήσεις και τα στελέχη ήδη κλείνουν τις θερινές κατοικίες τους στο Χάμπτονς, το παραθαλάσσιο θέρετρο ανατολικά της Νέας Υόρκης. Ένα σαφές κλίμα ευφορίας που χαλάει ο Ερίκ Καντονά και ο Τζουλιάν Ασάνζ, οι δυο πιο επικίνδυνοι και ανεύθυνοι άνθρωποι που ήρθαν ποτέ στον κόσμο. Το σύστημα είναι αναγκασμένο να ανησυχεί την ώρα που ανακάμπτει και δεν είναι λίγοι στην Αμερική αυτοί που διαφωνούν με τη σύλληψη του ιδρυτή του Wikileaks, προτείνοντας να παρθούν εναντίον του πιο δραστικά μέτρα-δεν ξέρω αν με καταλαβαίνετε.

Παρά την κρίση στον Τύπο, κανένα ελληνικό μέσο δεν φρόντισε να συντάξει από την αρχή την είδηση των ξένων πρακτορείων που αφορούσε στον Καντονά και να τη μεταφέρει σωστά. Είναι μεν πιο εντυπωσιακός ο τίτλος «Οφσάιντ η επανάσταση Καντονά» αλλά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα-τόσο το χειρότερο λοιπόν γι’αυτή. Ενώ το βίντεο βρισκόταν στη διάθεση όλων κάνοντας το γύρο του Διαδικτύου, οι δημοσιογράφοι μας δεν το έλαβαν υπόψη τους. Διαβάζοντας τα δημοσιεύματα καταλάβαινες ότι ο Καντονά πρωτοστάτησε στην κίνηση και μας κάλεσε σε μαζική ανάληψη των χρημάτων μας στις 7 Δεκέμβρη. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη φυσικά ποτέ. Στην πραγματικότητα πέταξε απλά μια ιδέα! Μια μαλακία είπε βρε αδερφέ! Δεν απηύθυνε έκκληση, δεν οργάνωσε τίποτα και δεν ζήτησε να αποσύρουμε τα λεφτά μας από τις τράπεζες! Είπε μόνο τι θα γινόταν εάν το κάναμε! Μάλιστα σημείωσε ότι η επανάσταση δεν χρειάζεται πια να γίνει με αίμα και ότι δεν ωφελεί να βγαίνουμε στους δρόμους, δίνοντας μια προοπτική στα γαλλικά συνδικάτα που έχασαν πρόσφατα τη μάχη από τον Σαρκοζί για το συνταξιοδοτικό και την μουδιασμένη Αριστερά που παρακολουθεί αποκαρδιωμένη και αμήχανη την κατάρρευση του εχθρού, λες και πρόκειται για το τέλος του υπαρκτού σοσιαλισμού.

Η αλήθεια είναι ότι ο «Βασιλιάς» αρνήθηκε τις συνεντεύξεις τις τελευταίες εβδομάδες έχοντας μείνει και εκείνος έκπληκτος από αυτό που διαδραματιζόταν στα Social media και την απήχηση της όχι και τόσο πρωτότυπης σκέψης του. Οι δημοσιογράφοι χαιρέκακα συνέχιζαν μέχρι χθες να πετούν σπόντες για τους πολλούς λογαριασμούς του-άλλος Ερντογάν μας βρήκε- και για το ότι ο ίδιος δεν απέσυρε τελικά τα λεφτά του. Μας κορόιδεψε δηλαδή ο αλήτης, ακριβώς όπως και ο Ασάνζ όταν πήδηξε τις Σουηδέζες συντρόφισσες χωρίς προφυλακτικό, παρακούοντας τον Μαρξ για την απαγόρευση εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Η κίνηση απέτυχε παταγωδώς όπως είχε διαφανεί από νωρίς και η εκδίκηση βρήκε έδαφος να εκφρασθεί σθεναρά: «Ο καθένας θα πρέπει να παρεμβαίνει ανάλογα με τις δυνατότητές του» δήλωσε η Κριστίν Λαγκάρντ, σχόλιο ενδεικτικό της δημοκρατικότητας των ανθρώπων που διευθύνουν τις ζωές μας και που έχουν κατορθώσει να μας εκφράζει στο Ευρωκοινοβούλιο ο αρχηγός του Tea Party της Μεγάλης Βρετανίας. Φανταστείτε πώς θα χαρακτήριζαν εμάς, τους ασήμαντους υπηκόους της παρακμάζουσας ένωσης των τραπεζών τους.

Ο Καντονά τη δεκαετία του ’90 σήκωνε το γιακά, κολλούσε τη μπάλα στο δεξί και ενέπνεε τη μεγάλη Μάντσεστερ σαν πραγματικός ηγέτης. Στην Κομισιόν φοβάμαι ότι δυσκολεύονται να δέσουν τα ίδια τους τα παπούτσια. Το γεγονός ότι ανησύχησαν οι φονταμενταλιστές των αγορών και οι υπεύθυνοι πολιτικοί μας είναι ωστόσο ένα ενθαρρυντικό μήνυμα και έρχεται να επιβεβαιώσει την επαναστατική δυναμική μίας αναμφίβολα ακραίας πρότασης. Η αδιαφορία που επέδειξαν τα Μίντια στην ακριβή μετάδοση της είδησης, κατατάσσοντάς την στο σωρό των αμφισβητούμενων φάσεων, σε εκρηκτικό συνδυασμό με τη σύλληψη Ασάνζ για ένα ελαττωματικό προφυλακτικό, σημαίνει ενδεχομένως ότι και η Δικαιοσύνη λειτουργεί και πως και ο Μπαλζάκ όταν έλεγε στα 1843: «Εάν ο Τύπος δεν υπήρχε, δεν θα έπρεπε να τον ανακαλύψουμε» μπορεί να είχε δίκιο.

Ο Ερίκ στη συνέντευξη Τύπου της τιμωρίας του, μετά τη διάσημη κλωτσιά στον οπαδό της Κρύσταλ Πάλλας, είχε κάνει την εξής μνημειώδη δήλωση: «Όταν οι γλάροι ακολουθούν τις τράτες είναι γιατί νομίζουν ότι θα πετάξουν τις σαρδέλες στη θάλασσα». Ο χρησμός του δεν αποκωδικοποιήθηκε ποτέ πλήρως. Το πιθανότερο είναι ότι παρομοίαζε τα Μ.Μ.Ε με τους γλάρους που περιμένουν τις σαρδέλες δηλαδή τις δηλώσεις που δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει. Εάν σήμερα θεωρήσουμε αυθαίρετα ότι οι τράτες είναι οι τράπεζες και εμείς οι γλάροι, το νόημα της αποκαλύπτεται με 15 χρόνια καθυστέρηση. Δύο λεπτά μόνο του είχε πάρει στην επιστροφή του τον Οκτώβρη του ’95 να δημιουργήσει τη φάση του πρώτου γκολ εναντίον της Λίβερπουλ. Ελπίζω την επόμενη φορά να εξετάσουμε σοβαρότερα τις δυνατότητες της γεωμετρικής ακρίβειας πάσας του.

Όλα δείχνουν πάντως ότι μετά την τρίτη φάση της κρίσης χρέους, εισερχόμαστε στην τέταρτη και πιο δύσκολη φάση, την κρίση πέους. Δεν είναι απίθανο τις επόμενες ημέρες να αποφασιστεί ομόφωνα η επιτήρησή των γεννητικών μας οργάνων. Ας επιδείξουμε ανευθυνότητα.

Μου είσαι πλέον περιττό

Όλοι έχουμε αρκετή δύναμη για ν’αντέξουμε τα δεινά των άλλων. Λα Ροσφουκώ.

Το μεγαλύτερο φιλοσοφικό ερώτημα έχει τεθεί από τον Leibniz και είναι εκνευριστικό όπως καθετί βασανιστικό: «Γιατί να υπάρχει κάτι και όχι το τίποτα;». Στις σύγχρονες κοινωνίες της οικονομίας και της λιτότητας το ερώτημα θα μεταφερόταν ως εξής: «Γιατί να κοπεί κάτι και όχι τίποτα;». Μια τέτοια πρόταση, σε συνθήκες έκτακτες, θα γινόταν χωρίς συζήτηση παρανάλωμα του ευρωπαϊκού πυρός που κατακαίει οικονομίες χωρών και θα θεωρούνταν το άκρον άωτον του λαϊκισμού, μια μάστιγας που ήρθε η ώρα να εξοντωθεί μαζί με τον πληθυσμό.

Στη χώρα μας, όπως εξάλλου και αλλού, χαίρουν εκτίμησης κυρίως προτάσεις γενοκτονίας που περιλαμβάνουν μέτρα μαζικής καταστροφής. Το απάνθρωπο ακούγεται σοφό, το παράλογο γίνεται αντικείμενο θαυμασμού, το αυταρχικό και η ανεργία παρουσιάζονται σαν μοναδική λύση. Η λιτότητα δε θα φέρει ύφεση μας λέει ο Τρισέ-πιθανότητα πιο μικρή και από το να κάνεις δίαιτα και να μην αδυνατίσεις. Μη φοβάσαι τα μέτρα συμπληρώνει ο Στρος Καν- είναι αναγκαία και απαραίτητα. Γιατί άραγε αποφεύγει να τα πει κατάλληλα και τι σημασία σε τελική ανάλυση έχει ένα τέτοιο ερώτημα στην Ευρώπη των τραπεζών της, δε χρειάζεται να σε ενδιαφέρει. Τώρα που το 30% του κράτους μας φαίνεται περιττό, στη Βολιβία θα συνταξιοδοτούνται στα 58!

Ζήτω λοιπόν ο ορθολογισμός, ζήτω τα νούμερα, ζήτω οι διαρθρωτικές και οι εξοντωτικές αλλαγές. Οι απολύσεις είναι σημασίας ζωτικής- Αλέκο έχεις δίκιο. Θέλω απλώς κάποια στιγμή να μου εξηγήσεις από πότε ένα CDS έγινε πιο σημαντικό για σένα από μένα και πώς έγινε κι ο πνευματικός αφοπλισμός προηγήθηκε εντέλει του πυρηνικού. Εάν είχαν τουλάχιστον μουσική αυτά τα CDS, σαν εκείνο του Bradley Manning με τη Lady Gaga, θα ‘μουν ο πρώτος που θα σου ‘δινα δίκιο. Όλο το δίκιο, Υπουργέ μου.

Γίνε Άρης-όσο που προλαβαίνεις να γουστάρεις

Στις 15 Μαρτίου του 1968 ο διάσημος χρονικογράφος της εφημερίδας «Le Μonde» Πιερ Βιανσόν Ποντέ δημοσίευσε το ιστορικό άρθρο: «Η Γαλλία πλήττει». Ο Ντε Γκωλ, 45 ημέρες πριν τον Μάη, εγκαινίαζε εκθέσεις χρυσανθέμων και οι φοιτητές αγωνίζονταν για το δικαίωμα επίσκεψης των κοριτσιών στα δωμάτια των αγοριών στις φοιτητικές εστίες. Σε λίγες ημέρες, όταν ήρθαν τα πάνω κάτω, πολλοί θυμήθηκαν το βαρύγδουπο τίτλο.

Ο συμπαθέστατος Γιάννης Δασκάλου, μετά την ήττα του Άρη από τον Πανσερραϊκό και πριν το ματς των Κιτρίνων με την Ατλέτικο, έγραψε ένα κείμενο που άφησε κι αυτό τη δική του ιστορία 42 χρόνια μετά, με τίτλο: «Καραγκίοζ μπερντέ». Έλεγε: «Υπάρχουν πρόσωπα στην ομάδα, των οποίων ο κύκλος στον ΑΡΗ μάλλον έχει ολοκληρωθεί. Δεν είμαι εγώ αυτός που θα τα κατονομάσει, πριν από τον ίδιο τον προπονητή ή την διοίκηση. Καλό θα ήταν όμως, τώρα που πλησιάζει ο Δεκέμβριος, να ανοίξει η πόρτα της ομάδας και κάποιοι να την περάσουν κλείνοντάς την πίσω τους. Φιλικά, όμορφα και ωραία. Όπως αρμόζει στον σύγχρονο επαγγελματικό αθλητισμό».

Δεν είχε άδικο αλλά καλύτερα να μασάς. Οι ίδιοι παίκτες, που είχαν κλείσει τον κύκλο τους, είχαν κέφια όταν έφτασαν στη Μαδρίτη και εξέθεσαν τον άτυχο συντάκτη, αποδεικνύοντας πως με τα μάλλον, μάλλον, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να προβλέψουμε το μέλλον πειστικά-κι όσο μικρότερες πιθανότητες λάθους δίνουμε στην άποψη μας, τόσο πιθανότερο γίνεται το ενδεχόμενο να διαψευστούμε. Ένα μάλλον μακριά ήταν τελικά η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή νίκη στην ιστορία της ομάδας-κι είναι σκληρό και άδικο, φαντάζομαι, να πέφτεις έξω για τόσο λίγο.

Κυριακή 21 Νοεμβρίου 2010

Δικαίως

Θέλομε δε θέλομε θα μας εσώσουν. Κακναβάτος.

Ζητώ συγγνώμη για το προηγούμενο κείμενο. Από μόνο του πήγε το χέρι μου. Είμαι παρορμητικός και ανόητος. Τώρα που το ξαναβλέπω, με λυπάμαι που έκανα σχόλιο υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης και της ανωνυμίας. Εξέθεσα μια αδυναμία του χαρακτήρα μου: ότι ανώνυμα σκέφτομαι ελεύθερα, ότι δε θέλω να με θαυμάζουν, ότι μου φτάνει να μ’αγαπούν. Δικαίως λοιπόν αγνοήθηκα. Δεν αποτελεί πρόκληση η ελευθερία για τα μέσα διαδικτυακής ενημέρωσης και επικοινωνίας. Δεν αποτελεί πρόκληση για κανέναν. Τα νέα μέσα θα παραμείνουν νέα κι ύστερα θα γίνουν ακόμη πιο νέα. Τι σημασία έχει που τα μυαλά θα είναι παλιά; Αυτό έλειπε δα, να μη μπορώ για το καλό της πατρίδας να κάνω τα στραβά μάτια σε μια ανούσια και μεμονωμένη περίπτωση λογοκρισίας. Απολογούμαι.

«Δεν μπορεί πια να γραφτεί ποίηση» είχε πει μετά το Άουσβιτς ο Αντόρνο. Τι νομίζουν ότι κάνουν οι εραστές της τέχνης τώρα που στο Άουσβιτς προστέθηκε η Γκόλντμαν; Θλίψη μου προκαλούν. Κύρος δεν έχουν, αυτό είναι δεδομένο. Τσίπα δεν έχουν; Γιατί ρίχνουν το επίπεδο της συζήτησης που γίνεται για τα οικονομικά μεγέθη; Το πνεύμα είναι όπως και να το κάνουμε λιγάκι γραφικό στις μέρες μας. Καλύτερα να υιοθετήσει τη λύση της εκκωφαντικής σιωπής και της συνειδητής απουσίας. Προτιμότερο να σωπαίνει στην πρώτη δυσκολία-να μην το παίρνει πια κανείς στα σοβαρά. Δικαίως δε θα το παίρνει.

Όσοι ονειρεύτηκαν έναν κόσμο ανθρωπινότερο χλευάζονται. Και αν θέλετε τη γνώμη μου, δικαίως χλευάζονται. Δεν έβγαλαν λεφτά από εγωισμό, δεν αφουγκράστηκαν την εποχή, έμειναν θαμώνες του ίδιου ανώριμου καφενείου. Δεν είδανε, δεν άκουσαν τα πλούτη-τους πήρε στο λαιμό της η ομορφιά. Δεν είναι έκπληξη που δεν έχουν τι να προτείνουν, δεν είναι κάτι το καινούριο πως δεν έχουν τι να πουν. Η εξουσία με προσοχή θα άκουγε τις προτάσεις τους εάν υπήρχαν-για να μπορέσει να προφυλαχθεί από αυτές. Ποια υπόνοια της παντοδυναμίας της περιορίζει την φαντασία τους;

Δεν ασχολούμαι πια μαζί τους. Μετά το Opengov, τέρμα τα λάθη. Ανασυντάχθηκα. Έβαλα μυαλό. Αλλάξα φώτο στο Fb όπως μου πρότειναν. Τους αποστόμωσα τους πούστηδες. Τι να πουν τώρα για τη νέα γενιά; Τι να της καταμαρτυρήσουν όταν με ένα κλικ δημιουργεί νέες μορφές πάλης κάνοντας περήφανο το ΚΚΕ; Τι σημασία έχει που δεν μπορούμε να σβήσουμε καμία φωτογραφία μας και τις κρατάει για πάντα ο Ζούκερμπεργκ ενθύμιο; Εμείς οφείλουμε να του αποδείξουμε ότι δικαίως έγινε διάσημος. Αν προσπαθήσουμε, θα καταφέρουμε να παραμείνουμε οι ηλίθιοι της χαμένης μας υπόθεσης, αφελή υπολείμματα ανθρώπων, ευεργέτες της παγκόσμιας συστημικής αλαζονείας.

Διαχωρίζω τη θέση μου από όλους αυτούς. Εγώ διαφέρω και έχω την απόδειξη στα χέρια μου. Πριν λίγο καιρό πάτησα like στην είδηση με τον άστεγο και το απορριμματοφόρο. Ήμουν ένας από τους 17. Έκανα και το αστείο με τη σάλτσα Πουμαρό-με εμπνέει το Ράδιο Αρβύλα και ο Θέμος. Μόνο οι σατιρικές εκπομπές τελικά κατανοούν την ανάγκη μου να νιώθω ζωντανός νεκρός και ικανοποιούν αυτή μου τη διαστροφή. Με αποβλακώνουν γλυκά. Τι ωραίο που είναι να σε αποβλακώνουν. Τι ανέξοδη ηδονή. Δεν συγκρίνεται με τίποτα. Ποιον ενδιαφέρει αν έκαψαν άνθρωπο όταν κινδυνεύει να καεί το φαί στο Μάστερ Σεφ; Από τον καμένο Σύριο, προτιμώ τη Μανωλίδου. Δικαίως προτιμώ τη Μανωλίδου. Σε λίγο καιρό, εάν συνεχίσω έτσι, θα προτιμώ και τον άντρα της.

Δεν εθελοτυφλώ. Βλέπω τι γίνεται γύρω μου. Τι κάνω; Υπομονή κάνω. Πληρώνω τους φόρους μου, φόρους άλλων, αμαρτίες άλλων και προσεύχομαι. Τώρα που θα μειωθούν οι μισθοί στις ΔΕΚΟ θα μειωθούν σημαντικά οι ανισότητες-επιτυγχάνεται η περίφημη ανακατανομή του πλούτου υπέρ των πλουσίων. Δικαίως μειώνονται οι μισθοί. Αν τολμούσε κάποιος να τους αυξήσει, θα γινόταν επανάσταση. Κατά τα άλλα τίποτα ιδιαίτερο, μη φανταστείς. Διασκεδάζω, πίνω, ξερνάω, κοιμάμαι και ψάχνω για δουλειά. Κυρίως ψάχνω για δουλειά. Δεν ξέρω πού τις έχουν βάλει. Πάντως εγώ ψάχνω.

Για την πατρίδα κάνω ό,τι μπορώ. Απόδειξη: Όσες φορές και να χτυπήσει, δεν ανοίγω την πόρτα σε επισκέψεις της κρίσης μου. Δικαίως αντιδρώ στην κρίση μου. Διαβάζω τρόπους αντιμετώπισής της και παραπληροφορούμαι. Οι ειδήσεις που έρχονται είναι ξεκάθαρες-κακώς μου φαίνονται αντικρουόμενες. Τις διαβάζω και τις ξαναδιαβάζω-μπορεί να ξέφυγαν πράγματα που ισχύουν. Σε σωστό δρόμο, σε λάθος δρόμο, πάντως μεγάλο δρόμο θα διαβώ, τι θα κερδίσω άμα το σκέφτομαι; Οι ειδήσεις μπορεί να βιάζονται, εγώ όμως θα μείνω. Προχωρώ, χαλαρώνω, κλείνω τα μάτια- εμπιστεύομαι το μέλλον μου στα χέρια της μίας και μοναδικής, της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.

Ποιον κοροϊδεύω; Το παραδέχομαι.
Δεν ξέρω τι να κάνω αφού δεν ξέρω τι συμβαίνει. Καμώνομαι ωστόσο πως καταλαβαίνω. Το ίδιο κάνουν όλοι. Δε θέλω να πιστέψω, θέλω μόνο να αποφασίσω αν θα είμαι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος. Εάν δεν έχω την επιλογή, δεν έγινε και τίποτα: το πολύ πολύ να φοβάμαι. Για να κρίνω το παρόν καλούμαι να προβλέψω το μέλλον. Περιμένω λοιπόν διά στόματος Στρος-Καν την ανακοίνωση της επόμενης δοκιμασίας, μήπως βοηθηθώ. Προς το παρόν δεν βρίσκω άκρη στο λαβύρινθο των οικονομικών, απολαμβάνω την αποτυχία μου και εθίζομαι στις καταιγιστικές εξελίξεις. Ξέρω ότι ακολουθώ το μονόδρομο. Ακούγεται λογικό αλλά δεν βγάζει νόημα. Αποκτά μόνο όταν δέχομαι συγχαρητήρια. Δεν πάει το μυαλό μου στους λόγους που τα δέχομαι. Όλα κι όλα όμως. Δικαίως μου τα δίνουν. Το ΔΝΤ δεν είχε ποτέ πριν από μένα πιο πρόθυμο πειραματόζωο. Δέχομαι τα συλλυπητήριά μου.

Ακούστε με. Συνήθως πέφτω έξω. Νιώθω τους τελευταίους μήνες ότι με κυβερνά μία Χούντα. Μακάρι να είναι ιδέα μου. Είναι αυτονόητο ότι την κρίση, θα την πληρώσω εγώ. Στη χώρα μου δεν δέχομαι να την πληρώσει άλλος. Κερνάνε οι τραπεζίτες την επόμενη φορά. Για την ώρα, there is no alternative. Υπάγομαι στην εξουσία, είμαι εξουσιαζόμενος, άρα τη νέμομαι. Είναι φως φανάρι. Θέλει αρετή και τόλμη η δικτατορία. Τι κι αν υπάρχει αδικία; Δικαίως υπάρχει αδικία.

Κατάφερα να φτάσω ως εδώ. Ας μη γίνω τώρα μελοδραματικός. Μη με βλέπετε αντιδραστικό. Δεν έχω να προτείνω τίποτα. Είναι το πιο υπεύθυνο πράγμα που μπορώ να κάνω. Η αποτυχία της πρότασής μου είναι εξασφαλισμένη. Βλέπετε διαβάζω ακόμα τους ποιητές. Αδίκως τους διαβάζω.

Από σήμερα θα είμαι μοντέρνος και ανοιχτόμυαλος. Θα έχω σύνεση νεκρού. Θα το πάρω απόφαση. Θέλω δε θέλω θα με σώσουν, θέλω δε θέλω θα με φάνε. Θα με σώσουν δηλαδή για να με φάνε. Δικαίως, αν με ρωτάτε, θα με φάνε. Πολύ ευγενικό εκ μέρους τους. Δε θα χρειαστεί να υπερασπιστώ και τον εαυτό μου. Θα βρίσκομαι σε θέση ισχύος.

Τρίτη 16 Νοεμβρίου 2010

Κηδεία

http://www.medium.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=3572:201053&catid=52:2008-09-01-08-30-56&Itemid=73

«Η διαβούλευση θα έπρεπε να τελειώσει μετά την ανάγνωση αυτού του κειμένου του Πάσχου Μανδραβέλη. Εύχομαι στο τέλος να επικρατήσει στα μυαλά σας ο Βολταίρος. Και οι κυβερνήσεις κάποτε να ακούνε τους πολίτες δίχως να τους υπενθυμίζουν τους όρους συμμετοχής. «Ένα έθνος που φοβάται να αφήσει τους ανθρώπους του να κρίνουν την αλήθεια και την αναλήθεια, είναι ένα έθνος που φοβάται τους ανθρώπους του» είχε προλάβει να πει ο Κένεντι. «Εκεί όπου δεν υπάρχουν ορατές συγκρούσεις, δεν υπάρχει ελευθερία» έλεγε ο Μοντεσκιέ. «Η ελευθερία είναι καθήκον» φώναζε ο Παναγούλης. Περιμένω να την προστατεύσετε πάση θυσία, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ναι στην ανωνυμία».

Συμμετείχα στη δημόσια διαβούλευση για τα blogs με το παραπάνω σύντομο σχόλιο στις 29 Οκτωβρίου. Η χυδαία προσπάθειά μου, οι οκτώ ολόκληρες σειρές που άφησα στη φόρμα του Opengov, δολοφονήθηκαν από τον διαχειριστή του. Μετά από μερικές μέρες, στις 9 του Νοέμβρη, ζήτησα μία εξήγηση. Τους έγραψα:«Μπορείτε να με ενημερώσετε σχετικά με τη λογοκρισία του σχολίου μου, σας παρακαλώ; Ποιος ακριβώς κόπηκε; Ο Βολταίρος, ο Κένεντι, ο Μοντεσκιέ, ο Παναγούλης ή ο Πάσχος Μανδραβέλης; Σας ρωτώ γιατί επιθυμώ άμεσα να διορθώσω τα διαβάσματά μου». Απάντηση φυσικά δεν πήρα. Το ανώδυνο σχόλιο του Ανόνιμου Ανονιμιάδη που έκανε την τεκμηριωμένη παρέμβαση «Εγώ θέλω ανωνυμία» έτυχε θερμότερης υποδοχής και φυσικά πέρασε από την τσιμπίδα της λογοκρισίας. Είναι προφανές το γιατί. O νόμος για τα blogs φοβάμαι ότι έρχεται. Στην κηδεία της ελεύθερης έκφρασης στη χώρα μας, το Οpengov θα καταθέσει το στεφάνι του.

Έχω πραγματικά θυμώσει. Πηγαίνω να ονειρευτώ τη χώρα μου. Θα επανέλθω. Δίνω απλώς λίγο χρόνο στους φιλοκυβερνητικούς αναγνώστες μου να απομακρυνθούν από το blog. Το επόμενο ποστ θα βρει σύμφωνο μέχρι και τον Βασίλη Κικίλια.

Κυριακή 14 Νοεμβρίου 2010

Επίδομα ψήφου

Δημοκρατία είναι 4 λύκοι και 1 πρόβατο να ψηφίζουν για φαγητό! Αρκάς.

Το μήνυμα των εκλογών δεν ήταν ευανάγνωστο. Γι’αυτό έπεσαν πάνω του σαν τα κοράκια όλοι να το αποκρυπτογραφήσουν, λες και ήτανε τα γράμματα δικά τους. Πολιτικοί, αρθρογράφοι και πανελίστες, ερμηνεύοντάς το, δεν κατάφεραν να μη φαλτσάρουν με φόντο τη μάχη των εντυπώσεων, τη μεγαλύτερη και ενδοξότερη μάχη στην οποία έλαβαν ποτέ μέρος ελληνικά τηλεοπτικά στρατεύματα. Όταν εκείνο ζήτησε να κάνουν όλοι στην άκρη να πάρει λίγο αέρα, να βρει οξυγόνο να αναπνεύσει, ο γραφολόγος το πλησίασε, το εξέτασε και σήκωσε τα χέρια ψηλά. Ο γραφικός χαρακτήρας ανήκε στον άγνωστο λαό. Κι όσο σαφές και να ήταν το μήνυμά του, αν ανοίγαμε τηλεόραση, δε θα γλιτώναμε από τον υποτιτλισμό του.

Ο Κούντερα λέει κάπου ότι αυτός που σκέφτεται δεν πρέπει να αγωνίζεται να πείσει τους άλλους για την αλήθεια του. Έτσι και αυτός που νίκησε υποθέτω ότι δεν χρειάζεται να χτυπιέται για να μας πείσει ότι νίκησε. Θα έπρεπε να πανηγυρίζει. Απεναντίας, οι νικητές προσπαθούσαν όλο το βράδυ να μας πείσουν ότι κέρδισαν, εξασκώντας παράλληλα το μετεκλογικό δικαίωμα της κινδυνολογίας, βάζοντας σε κίνδυνο και την υπομονή μας. Ποιος είναι ο υπ'αριθμόν ένα κίνδυνος; Η αποχή; Ο Μπουτάρης; Ο Ψινάκης; Η Χρυσή Αυγή; Η άνοδος της Αριστεράς; Όλες οι αναλύσεις παρέλασαν μπροστά από τα μάτια μας με στόχο να παραλύσουν τη σκέψη μας. Ο καθένας επέλεξε αυτό που του ταιριάζει να μισεί. Το μνημόνιο κέρδισε είπαν ορισμένοι, οι ψηφοφόροι έγιναν πολίτες υποστήριξαν κάποιοι άλλοι, οι ψηφοφόροι παρέμειναν ψηφοφόροι ισχυρίστηκαν κάποιοι τρίτοι. Κανείς δεν είπε ότι ψηφίζαμε για την αυτοδιοίκηση.

Παρά το συλλογικό ναυάγιό μας, το συμπέρασμα που βγαίνει από τη βραδιά των εκλογών και την εβδομάδα που ακολούθησε είναι εξόχως ανησυχητικό: δεν έχουμε χάσει καθόλου το κέφι μας να βριζόμαστε. Η βλάβη είναι μόνιμη στον κομματικό εγκέφαλό μας. Οι οπαδοί των κομμάτων θέλουν τόσο πολύ να κοροϊδεύουν τους εαυτούς τους που μπορούν ακόμα άνετα να τα καταφέρνουν. Μαστουρώνουν ακόμα με τους αρχηγούς τους και τις πεποιθήσεις τους. Ο ένας ανησυχεί τον άλλον και η καχυποψία έχει χτυπήσει κόκκινο.

Οι πολιτικοί, βλέποντας την ικανοποιητική συμμετοχή και την αποδοχή των πολιτών στα πρόσωπά τους, δεν ήθελαν φυσικά και πολύ για να μας παρεξηγήσουν. Δεν είναι εξάλλου η πρώτη φορά που το κάνουν. Μας είδαν σιωπηλούς και μας πέρασαν για ηλίθιους, αγνοώντας το παρακάτω σενάριο επιστημονικής φαντασίας: Κάθε άνθρωπος να είναι ξεχωριστός, να δρα μοναδικά και να νιώθει διαφορετικά. Εάν νομίζουν πραγματικά ότι, πηγαίνοντας στην κάλπη, θελήσαμε να τους στείλουμε κάποιο συγκεκριμένο μήνυμα, επαναλαμβάνουν δύο ολέθρια αμαρτήματά τους: Μας υποτιμούν, παραμένοντας παράλληλα αδιόρθωτα εγωκεντρικοί.

Η νέα τάση που εξαπλώνεται, το νέο trend, ο καινούριος ιός, είναι η αποχή. Δεν είναι η τελική λύση αλλά «ούτε και αν ψηφίσω λύνω τίποτα» λένε οι καταναλωτές του. Κι αν και δεν μου φαίνεται άδικο να σκέφτομαι ότι όσοι δεν πήγαν να ψηφίσουν έχουν παραδοθεί στον εγωισμό, την απογοήτευση και την αδιαφορία, δεν είναι καθόλου βέβαιο πως τρέφουν λιγότερο δημοκρατικά αισθήματα από όλους όσοι βόσκουν ακόμα μέσα στα μαντριά και ανέχονται να τους λένε ότι η ψήφος τους στοιβάζεται στην εμετική σούμα των ποσοστών τους.

Όσοι από την άλλη αψήφισαν τη μόδα και τόλμησαν να επισκεφτούν τα εκλογικά τμήματά τους, χλευάστηκαν για τη γλοιώδη αδυναμία τους να ψηφίζουν, για να παραφράσουμε τον Μπαρτ. Σαν τον ήρωα του Ντοστογιέφσκι, που μπροστά στη ματαιότητα της ζωής αποφασίζει να αυτοκτονήσει επειδή σκέφτεται πως σε εκείνον «δεν θα τη φέρουν», οι πολίτες αρνούνται ένα από τα τελευταία άθικτα δικαιώματά τους. Μια Χούντα με τα όλα της θα ήταν ένα χαστούκι που θα τους συνέφερε. Οι εκλογές ήδη εξάλλου έχουν μετατραπεί σε περίοδο διακοπών όπου λείπουν οι γάτες του ΔΝΤ-και χορεύουν τα ποντίκια του λαού. Αύριο, οπότε και ολοκληρώνονται, ποιος δεν αισθάνεται ότι τελειώνει ξανά το καλοκαίρι;

Από το μυαλό κανενός δεν περνάει, ότι ένας κόσμος που δεν ικανοποιεί κανέναν, είναι ο ιδανικός. Η προβληματική μας Δημοκρατία, για όποιον δεν κατάλαβε, υπήρξε πάντοτε η τελευταία μας ευκαιρία. Αν χαθεί, αν δεν προστατευθεί κι αν δεν ανανεωθεί από τους πολίτες της, τις συζητήσεις μας στο μέλλον θα μονοπωλεί το εξής αγωνιώδες ερώτημα: Ποιοι και πόσοι από μας δικαιούνται το επίδομα ψήφου και γιατί αργεί η κυβέρνηση να ανακοινώσει τις προϋποθέσεις του. Οι ντροπές της κοινωνίας θα είναι δύο: να δουλεύεις(να έχεις δουλειά) και να ψηφίζεις.

Υ.Γ. Ποτέ δε θα μάθουμε τι έγινε σε αυτές τις εκλογές και ποιο μήνυμα τελικά στείλαμε. Πάλι καλά που υπάρχουν και τα τελικά αποτελέσματα.

Ιστορία μου, αμαρτία μου

Από την εποχή ακόμα των μεγάλων ολοκληρωτισμών, η αντιπολίτευση προς το κόμμα σήμαινε και αντιπολίτευση στο έθνος και την πατρίδα. Βασικό μάθημα ιστορίας.

Ο Παπανδρέου στη διακαναλική, ζητώντας ψήφο πολιτική την πρώτη Κυριακή, εννοούσε ψήφο κομματική: να τον παντρευτούμε γιατί διαφορετικά θα μας χωρίσει όπως είπε ο Χάρρυ Κλυν. Η πρόταση γάμου που μας έκανε ήταν βγαλμένη από ταινία τρόμου. Μιμούμενος τον περσινό Καραμανλή που ζητούσε να ανεμίζουν οι ελληνικές σημαίες στις πλατείες, υπέπεσε στο ίδιο ολίσθημα. Με τον ωμό και άκομψο εκβιασμό του, μετέφερε την εξουσία που του ασκούν οι παντοδύναμες αγορές στον αδύναμο λαό του, σαν σε σπασμένο τηλέφωνο. Θύμισε Μπους και Μπερλουσκόνι- αν είχε τις ορμές του δεύτερου θα του λέγαμε το ναι. Έπιασε πάτο.

Πολιτικά όμως, πέτυχε διάνα. Ο φόβος δούλεψε. Ο εκβιασμός ήταν το απαραίτητο τεστ αντοχής για την κυβέρνησή του. Η ερμηνεία που δόθηκε ήταν ακριβής: Ακόμα κι αν νικούσε, αν τον φόβιζε η κάλπη, θα ισχυριζόταν ότι έχασε και θα πηγαίναμε σε εκλογές.

Ο Σγουρός ωστόσο τα κατάφερε. Το μήνυμα της κάλπης ανακούφισε τις αγορές, που προς τιμήν τους, εξέφρασαν προεκλογικά απλώς την ανησυχία τους και όχι την επιθυμία τους. Πόσο θα κυριαρχεί στο πολιτικό σκηνικό η κυβέρνηση, πόσο μακριά θα φτάσει, πόσα μέτρα θα καταφέρει να πάρει μέχρι να εξαντλήσει την υπομονή των πολιτών, είναι ένα αίνιγμα. Το γνωστό παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Την επομένη κιόλας των εκλογών η αντιπολίτευση κάλεσε τους πολίτες να ρίξουν αντιμνημονιακή ψήφο και στο δεύτερο γύρο. Μέχρι και απόψε το βράδυ φοβόμουν ότι θα ξαναβγεί ο πρωθυπουργός για να μας εκβιάσει από την αρχή. Κάτι τέτοιο δεν έγινε. Σήμερα απέχετε, προφανώς, με την άδειά του.

Σάββατο 13 Νοεμβρίου 2010

Μπαμπινιώτης

Οι λέξεις υποφέρουν. Αντάμοβ.

Α'Γύρος

  • Ο Σαμαράς πέτυχε την ολική επαναφορά.
  • Μιλάμε για την απόλυτη ανατροπή. Ο Κικίλιας έπιασε 20% χωρίς το Φ.Π.Α. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκπληξη στην ιστορία του παγκόσμιου μπάσκετ.
  • Το μνημόνιο ήταν αναγκαίο κακό είπε ο Κώστας όμως και του τα χάλασε.
  • Παρερμηνεύτηκε. Αυτό πιστεύει στην πραγματικότητα. Άλλο πρέπει να πιστεύει δημοσίως.
  • Εμείς εγγυόμαστε την πολιτική ομαλότητα.
  • Εγγυάται κανείς την πολιτική ανωμαλία και το χάος;
  • Εμείς λέμε λίγα και κάνουμε πολλά.
  • Και τούμπαλιν.
  • Οι θυσίες των πολιτών αποδίδουν.
  • Ακούγεσαι πολύ ενθουσιασμένος. Σε καταλαβαίνω. Δεν είναι μικρό πράγμα 30 εκατομμύρια χαμένες θέσεις εργασίας σε όλο τον κόσμο.
  • Ας κάνουμε την κρίση ευκαιρία.
  • Το ίδιο λένε τράπεζες και αγορές.
  • Θα μειώσουμε το έλλειμμα.
  • Αυξάνοντας την ανεργία.
  • Δε θα επιτρέψουμε να αμφισβητηθεί η πορεία της χώρας.
  • Ποιος αμφισβητεί τη χρεοκοπία της;
  • Υπάρχει Τρίτος δρόμος.
  • Και Τρίτος κόσμος επίσης.
  • Δεν παίζουμε με τις τύχες της χώρας.
  • Αστειεύεσαι; Καλύτερα με τα νεύρα και την υπομονή της.
  • Οι νέοι συμμετέχουν στη προσπάθεια της πατρίδας.
  • Σε μένα το λες; Αν συμμετέχουν λέει...Μένουν άνεργοι ή φεύγουν. Θα τους δοθεί ωστόσο η ευκαιρία να προσφέρουν και από άλλα πόστα όπως παιδιά των φαναριών, μικροπωλητές και σκλάβοι.
  • Οι Έλληνες κατανοούν ότι ήταν αναγκαία τα μέτρα.
  • Οι Έλληνες δέχονται καταιγιστική πλύση εγκεφάλου και ενδέχεται να το κατανοήσουν σύντομα κι αυτό.
  • Τα σπρεντ ανεβαίνουν μόνο όταν ανεβαίνουν οι συμβασιούχοι στον ιερό βράχο και όχι με την εκλογολογία.
  • Έτσι άκουσα κι εγώ. Αρχικά ήταν να ανέβουν μόνα τους αλλά τελικά περίμεναν τους συμβασιούχους να ανέβουν μαζί.
  • Υπάρχει τρόπος για να βγούμε από την κρίση.
  • Το γνωρίζω. Ταυτίζεται με τον τρόπο που μπήκαμε.
  • Μισό λεπτό ρε φίλε, μισό λεπτό. Ας συμφωνήσουμε σε κάτι. Το ΔΝΤ δεν ήταν μονόδρομος;
  • Στη Δημοκρατία, ρε μαλάκα, δεν είναι που δεν υπάρχουν αδιέξοδα;

Β' Γύρος

Η πολιτική γλώσσα διασύρει τις λέξεις που χρησιμοποιεί. Λέει, λέει, λέει. Ασκεί επικοινωνία, δηλαδή συνθέτει ψέματα με καταιγιστικό ρυθμό. Η ορθή της χρήση, δηλαδή η ευτελισμένη, είναι αυτή που διασώζει τον πολιτικό από την οργή του κόσμου και τον πολίτη από αλήθειες που ξέρει.

Ο Ηλίας Ψινάκης είναι πρώτος σε σταυρούς- κι αυτό σκανδάλισε πολλούς. Η φαινομενική του ακαταλληλότητα, το ανάλαφρο στυλ του, η παράξενη γλώσσα του, ξενίζουν. Μα αυτό που ξεχνούν οι υποκριτές του-ναι καλά το λέω, υποκριτές του- είναι ότι στο πρόσωπο του η πολιτική κέρδισε ένα στοίχημα επιβίωσης που έβαλε με τον εαυτό της. Ο Ψινάκης δε μασάει τα λόγια του. Η σκανδαλιστική ειλικρίνειά του, που έμεινε ασχολίαστη, φοράει παντελόνια, καθιστώντας αδιάφορο το χρώμα και το σχήμα των εσωρούχων του. Εμένα τουλάχιστον, για αρχή, μου αρκεί.

Η κατάσταση είναι οριακή. Οι λέξεις πιέζονται. Η υπομονή τους εξαντλείται. Αν συνεχίσουν οι πολιτικοί να τους συμπεριφέρονται κατ’αυτόν τον τρόπο, δεν τους αφήνουν άλλη επιλογή εκτός από τον Ηλία. Θα τους γυρίσουν η μία μετά την άλλη την πλάτη, θα σκάσουν στα χείλη τους, θα αρνηθούν να βγουν από το στόμα τους, θα λιποτακτήσουν από την υποχρεωτική θητεία που τους επέβαλλε η γλώσσα τους. Θα βγουν από τη σειρά που τις έβαζαν κάποτε, θα αλλάξουν τη σημασία τους στα λεξικά, θα ζητήσουν να τις ασφαλίσουν και να σταματήσουν να τις εκμεταλλεύονται, θα αποκτήσουν γνώμη και άποψη. Θα ξέρουν πια ποιος θέλει το καλό τους και ποιος το κακό τους. Γιατί είναι ζήτημα τιμής, ζωής και θανάτου. Γιατί δεν είναι λεφτά-και εκείνοι τις χρησιμοποιούν για να κάνουν τη δουλειά τους. Ε λοιπόν το κατάλαβαν, ανασυντάσσονται και αργά ή γρήγορα θα βρουν τον τρόπο να αντιδράσουν, επαναστατώντας βελούδινα.

Η μέρα που οι πολιτικοί θα κομπλάρουν μπροστά στις κάμερες δε θα αργήσει. Τα λόγια του ρόλου τους τελειώνουν. Καμία ατάκα και κανένα ψέμα δεν έχει μείνει για να πουν. Θα καθίσουν τότε να συζητήσουμε σαν άνθρωποι. Θα βάλουμε κάτω τα στοιχεία. Θα τους βοηθήσουμε με όσα μέσα διαθέτουμε. Θα στύψουμε το κεφάλι μας να βρούμε μια δίαιτα που μπορεί να ακολουθήσει μέχρι και ο Πάγκαλος. Ώσπου να επιστρέψει η εμπιστοσύνη των αγορών στην οικονομία μας, θα γυρίσει εκείνη που χάθηκε μεταξύ μας.

Και πες πως καθόμαστε στο τραπέζι, και πες πως μισιόμαστε λιγότερο. Μην πάει ο νους σου στο κακό. Τις κομματικές σημαίες μας θα τις κρατήσουμε. Όλα κι όλα. Δεν τις αποχωριζόμαστε ο κόσμος να χαλάσει. Οι λέξεις ας πάνε να πνιγούν. Μέσα στα ψεύτικα συνθήματα θα ηττηθούν οριστικά. Όλα θα αλλάξουν: θα γίνουν ίδια με πριν. Κι όταν το συνειδητοποιήσουμε, θα ρίξουμε επιτέλους το φταίξιμο στον Μπαμπινιώτη.

Τρίτη 9 Νοεμβρίου 2010

Χρήσιμες πληροφορίες

Η Θεσσαλονίκη δεν είναι ερωτική πόλη. Είναι ερωτευμένη με την Αθήνα και μάλιστα χωρίς ανταπόκριση.

Ο λαός πρέπει να φοβάται μόνο τον κακό εαυτό του. Τους πολιτικούς.

Από μικρός ήθελε να γίνει βουλευτής. Ήταν προορισμένος για τα μικρά.

Η αλήθεια πάει με όλους, με εξαίρεση αυτούς που την υπολογίζουν-βλέπε λεπτομέρειες στη διάσημη διαφορά πουτάνας και καριόλας.

Τα μεγάλα πνεύματα συναντώνται αραιά και πού, τα μικρά κάνουν κολλητή παρέα.

Οι φίλοι μου είναι τα όμορφα πράγματα που δεν βλέπω ότι υπάρχουν στη ζωή μου. Οι περισσότεροι είναι εκτός Θεσσαλονίκης και σκοπεύουν να παραμείνουν εκεί
.

Η επίσημη εκδοχή είναι η κυρίαρχη θεωρία συνομωσίας.

Όλα είναι τυχαία στη ζωή, τίποτα δεν γίνεται για κάποιο συγκεκριμένο λόγο.

Αν η τηλεόραση παχαίνει, το Ίντερνετ σίγουρα αδυνατίζει.

Η βλακεία είναι η καλύτερη θεωρία. Το να λες όμως ότι είναι ανίκητη, είναι φυγομαχία.

Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στα γενέθλια.

Δείρε με, βαριέμαι να υπερασπιστώ τις ιδέες μου.

Τι να πεις σε έναν κόσμο που σκέφτεται με το συναίσθημα και ερωτεύεται με τη λογική;

Ο αυθεντικός ηλίθιος δεν σου επιτρέπει να τον αγνοείς. Άλλοτε καταφεύγει στις φωνές και τις υπερβολές και άλλοτε στη δύναμη της σιωπής.

Στην πράξη και η αλήθεια συμβιβάζεται.

Ήθελε να αλλάξει τον κόσμο. Αυτοκτόνησε.

Η σχέση με τους φίλους μας στο Facebook οφείλει να στηρίζεται στην αμοιβαία αδιαφορία. Μόνο έτσι μπορεί να θεωρείται ουσιαστική.

Κανείς δεν αναγνωρίζει τον εαυτό του στα κείμενά μου. Πρέπει να είναι πολύ επιτυχημένα.

Δε θέλω παρτίδες με γυναίκες που θέλουν οπωσδήποτε να δυστυχήσουν. Θέλω να παραμένει μια πιθανότητα όπως όλες οι άλλες.

Λεφτά υπάρχουν. Κι αν μας αφήνατε στην αντιπολίτευση, θα υπήρχαν ακόμα. Θα μπορούσαμε δηλαδή να το ισχυριζόμαστε, άρα θα ήταν και αληθές.

Το ΠΑΣΟΚ έχει πέσει θύμα βιασμού αλλά δε θέλει να κάνει καταγγελία για να μην το απελάσουν-όλοι γνωρίζουν ότι κυβερνά λαθραία μια κοινή χώρα των αγορών. Το περίμενε όμως μια έκπληξη έξω από την έκθεση πριν δύο μήνες. Το πανό-κοπλιμέντο έλεγε: «Έφυγαν οι κλέφτες, ήρθανε οι ψεύτες».

Ένα βιβλίο για το Ίντερνετ είναι ό,τι μια παλιά εφημερίδα για την επικαιρότητα.

Μια γυναίκα δίπλα σου δε θέλει να μαθαίνει αλλά να ξεχνάει.

Στις πόλεις το καυσαέριο ευημερεί.

Όλα είναι ροζ. Εγώ έχω αχρωματοψία.

Όπου ακούς ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση, υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα.

Νομίζω ότι υποκρίνομαι ακόμα κι όταν είμαι ειλικρινής.

Με ανακούφιση άκουσα την ετυμηγορία σας πως η γη γυρίζει γύρω από σας. Δεν θα μπορούσα να διαχειριστώ μία τόσο μεγάλη ευθύνη.

Οι άνθρωποι δεν πιστεύουν σε τίποτα που δεν είναι ψεύτικο.

Όταν παίρνετε ένα quote, θα ήταν δίκαιο να μας λέτε και πού το βρήκατε. Είναι το ελάχιστο που μπορείτε να κάνετε για έναν νεκρό που υπήρξε ομολογουμένως εξυπνότερος από σας.

Οι λέξεις δεν είναι λεφτά. Μην τις χρησιμοποιείτε για να κάνετε τη δουλειά σας. Το καταλαβαίνουν, ανασυντάσσονται και αργά ή γρήγορα θα βρουν τον τρόπο να αντιδράσουν. Να τις φοβόσαστε.

Όποιος δεν σε κάνει να αισθάνεσαι, δεν μπορεί και να σε πληγώσει.

Υπάρχει τρίτος δρόμος μας έλεγαν εδώ και χρόνια ο Γκίντενς και ο Γιώργος. Το Δ.Ν.Τ ήρθε για να τους γειώσει: Υπάρχει Τρίτος Κόσμος.

Και η (Ονουρ)ολαγνεία καλά κρατεί.

Δευτέρα 1 Νοεμβρίου 2010

Τα υπόλοιπα είναι σιωπή

Οι μόνοι που αξίζουν για μένα είναι οι τρελοί, αυτοί που τρελαίνονται να ζήσουν, να μιλήσουν, να σωθούν, που ποθούν τα πάντα την ίδια στιγμή, αυτοί που ποτέ δεν χασμουριούνται ή δεν λένε κοινότοπα πράγματα, αλλά που καίγονται, καίγονται, καίγονται σαν τα μυθικά κίτρινα ρωμαϊκά κεριά. Τζακ Κέρουακ.

Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

Αναλήθειες της αλήθειας

Το Yahoo αντικρίζοντας τις προάλλες τις νέες διαρροές από το Wikileaks, έβαλε τη λέξη αλήθεια, την αλήθεια που υποστηρίζει ότι αποκάλυψε ο οργανισμός για τον πόλεμο του Ιράκ, σε εισαγωγικά. Σε αυτή του την ενδιαφέρουσα επιλογή το ακολούθησαν η Καθημερινή και ο Σκάι-φαντάζομαι ακολούθησαν κι άλλοι γενναίοι. Τα χείλη του Τζούλιαν Ασάνζ, ιδρυτή της ιστοσελίδας, προκαλούν σε μερικά Μ.Μ.Ε αυτά τα συμπτώματα υπερευαισθησίας, εμπνέοντάς τους τον αντικειμενικότερο τους εαυτό. Τα βασανιστήρια, οι θάνατοι αμάχων που δεν ήταν γνωστοί, τα εγκλήματα πολέμου και οι υπόλοιπες αποκαλύψεις δεν είναι σίγουρα αρκετές για να μας πουν το πιο ωραίο παραμύθι που ανακάλυψε ο ανθρώπινος νους, μία έννοια την οποία οι άνθρωποι πολέμησαν και απαγόρεψαν συστηματικά σύμφωνα με τον Νίτσε. Τα χιλιάδες έγγραφα που ήρθαν στην επιφάνεια ωστόσο συμβάλουν αναμφισβήτητα στην υπόθεσή της, ακόμα κι αν πρόκειται για τη δυσάρεστη υπενθύμισή της. Τι σημαίνουν λοιπόν αυτά τα εισαγωγικά;

Η κραυγή αγωνίας του ανθρώπου τον 20ο αιώνα είχε το άκουσμα μίας βόμβας ή μίας σφαίρας. Αυτή η σκέψη υπονομεύει τα τελευταία χρόνια την επιθυμία μου να γίνω δημοσιογράφος και συνδέεται κατά κάποιο τρόπο με την υπόθεση του Wikileaks. Συνειδητοποίησα καθυστερημένα πως δεν υπάρχει και δεν υπήρξε ποτέ καμία είδηση που να λέει ουσιαστικά κάτι καινούριο. Αυτό θα γινόταν μόνο σε περίπτωση που καταστρέφαμε όλα τα αρχεία των εφημερίδων, όλες τις βιβλιοθήκες, όλα τα ιστορικά ντοκουμέντα και, τέλος, την πιο εύκολη αντίπαλο, την ανθρώπινη μνήμη. Στην επικαιρότητα δεσπόζουν μονάχα ολοκαίνουρια θύματα. Μια φράση του Ουάιλντ ή του Μπρεχτ σου αποκαλύπτει πολλά περισσότερα απ’όσα θα μπορούσαν όλα τα ρεπορτάζ του κόσμου-αφού φυσικά έχεις μπει στον κόπο να διαβάσεις σημαντικό αριθμό από αυτά. Η αποστολή του δημοσιογράφου στις μέρες μας γίνεται πολύ πιο σύνθετη και απαιτητική. Οφείλει να πάρει μια βαθιά ανάσα από τις πληροφορίες που τον κατακλύζουν, να βουτήξει στα βιβλία και να απογαλακτιστεί από τη μανία του ρεπορτάζ.

Ο λόρδος Durham στα μέσα περίπου του 19ου αιώνα, επιστρέφοντας από τον Καναδά, έγραψε μια εξαιρετικά επικριτική αναφορά για την βρετανική αποικία. Η κυβέρνηση, θορυβημένη, πρότεινε να δημοσιοποιήσει την αναφορά αλλά με κάποιες διορθώσεις. Οι Times εκείνης της εποχής την αγνόησαν, εξασφάλισαν το πλήρες κείμενο και το δημοσίευσαν. Όλα αυτά στο μακρινό 1839. Δύο αιώνες σχεδόν μετά, το Πεντάγωνο, η κυρία Κλίντον και οι Βρετανοί καταδικάζουν τις διαρροές και επαναλαμβάνουν σαν να κατάπιαν την ίδια καραμέλα ότι η δημοσιοποίηση απόρρητων εγγράφων θέτει σε κίνδυνο τα συμμαχικά στρατεύματα και τις «εκπαιδευτικές εκδρομές» τους. Η αλήθεια είναι ότι το Wikileaks κινδυνεύει περισσότερο. Πριν από δύο μήνες ο Ασάνζ είχε κατηγορηθεί για το βιασμό μίας γυναίκας και καταζητείτο. Για μερικές ώρες-τόσο κράτησε η ενοχή του- ίσχυε αυτό που είπε κάποτε ο Ουίλιαμ Χάζλιτ: «Αν δεν μπορούν να βρουν ψεγάδια στα επιχειρήματά σου, θα βρουν σίγουρα στην υπόληψή σου». Η κατηγορία ως διά μαγείας αποσύρθηκε ξαφνικά.

Στην περίπτωση της Σακινέχ Μοχαμαντί Αστιανί, της 43χρονης γυναίκας που κατηγορήθηκε για μοιχεία που ποτέ δεν διέπραξε, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η ιστορία της, που συγκεντρώνει όλη τη βαρβαρότητα που κυριαρχεί ακόμα στον Ισλαμικό κόσμο, ταιριάζει με τα συμφέροντα της Δύσης. Δε χρειάζεται αυτή την περίοδο να είσαι σέλεμπ ή είδος υπό εξαφάνιση για να κινήσεις το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας. Αρκεί να κινδυνεύεις από τον Αχμαντινετζάντ. Μια απορία μου γεννήθηκε αυθόρμητα όταν είδα να επιστρατεύονται για τη σωτηρία της ηχηρά ονόματα όπως ο Μάικλ Ντάγκλας, ο Χιου Τζάκμαν, η Γκουίνεθ Πάλτροου, η Κάθριν Ζέτα Τζόουνς, ο Πίτερ Γκάμπριελ, η Ανι Λένοξ, ο Στινγκ, η Γιόκο Όνο, η Κάρλα Μπρούνι, η Σεγκολέν Ρουαγιάλ, η Ιζαμπέλ Ατζανί. Γιατί όλη αυτή η παγκόσμια κινητοποίηση για τη δύστυχη γυναίκα; Ποιο δράμα χωράει τόση γκλαμουριά; Γιατί να σώσουμε εκείνη(;) συγκεκριμένα, ήταν το προκλητικό μου ερώτημα. Γιατί όχι κάποια άλλη;

Όταν το 1762 ρωτούσαν τον Βολταίρο γιατί είχε βαλθεί να ξεσηκώσει ολόκληρη την Ευρώπη υπέρ ενός και μόνο ανθρώπου είχε απαντήσει: «Επειδή είμαι άνθρωπος». Ο Μπερνάρ Ανρί Λεβί, τη ρηχότητα και τον ναρκισισμό του οποίου είχε εντοπίσει πρώτος ο Καστοριάδης, δεν λέει ακριβώς αυτό. Ο Γάλλος σουπερστάρ νεοφιλόσοφος είναι αυτός που πρωτοστατεί στην υπόθεση της Σακινέχ. Στον ιστότοπο που έχει δημιουργηθεί καλούμαστε να υπογράψουμε, όχι επειδή είμαστε άνθρωποι, αλλά επειδή πληροφορούμαστε ότι ο λιθοβολισμός είναι βάρβαρος. Είναι όμως λιγότερο βάρβαρη η ένεση που σκότωσε πριν ένα μήνα την Τερέζα Λιούις στην Βιρτζίνια των Η.Π.Α; Και ποιος άκουσε οτιδήποτε για αυτή τη γυναίκα;

Ανοίγω εδώ μια παρένθεση: Αλίμονό μας αν εντοπίζουμε κάποια ουσιώδη διαφορά μεταξύ της ένεσης και του λιθοβολισμού. Θα ήταν σα να δεχόμαστε ότι μπορούμε να σκοτώνουμε τον συνάνθρωπό μας αν πρώτα δεν τον βασανίζουμε. Θα ήταν σαν να βάζουμε τιμές σε μια βαρβαρότητα που μόνο πάνω από κάποιο όριο θα ήταν επικίνδυνη. Κάποιος θα πει ότι η Σακινέχ δεν έχει διαπράξει κανένα έγκλημα. Πράγματι. Σε περίπτωση δηλαδή που είχε διαπράξει, θα είχαμε δικαίωμα να τη λιθοβολήσουμε;

Η 41χρονη Τερέζα Λιούις, με δείκτη νοημοσύνης 72, πιθανότατα έπασχε από νοητική υστέρηση. Πόσο ικανή ήταν να οργανώσει τη δολοφονία του γιου και του συζύγου της; Και τι IQ έχουν τα δικά μας συστήματα απόδοσης δικαιοσύνης που επιτρέπουν ακόμα τη θανατική ποινή; Προφανώς στα διεστραμμένα μυαλά ορισμένων, όλα κρίνονται από το πώς τελικά θα προκύψει ο θάνατός του κατηγορούμενου, από το πώς θα φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι πολιτισμένοι δυτικοί βρήκαν τη λύση, τιμωρώντας το στυγνό έγκλημα με ένα έγκλημα γεμάτο ανθρωπιά.

Φυσικά δεν προτείνω να μείνουμε με σταυρωμένα τα χέρια. Όσο προκλητικό κι αν είναι το ερώτημα, γιατί να σώσουμε συγκεκριμένα τη Σακινέχ, παραμένει απείρως προκλητικότερη η βαναυσότητα και η παράνοια με την οποία αντιμετωπίζονται οι γυναίκες στο Ισλάμ. Η Ιρανή κινδυνεύει ακόμα. Η κινητοποίηση βοήθησε. Η επιτυχία της όμως δεν μπορεί παρά να είναι βραχυπρόθεσμη. Ο τρόπος δράσης μας θα καταδείξει πόσο ειλικρινές και έντιμο τελικώς είναι το ενδιαφέρον μας.

Η βαρβαρότητα βρίσκεται δίπλα μας. Υπεκφεύγουμε εάν θεωρούμε ότι πρέπει να ταξιδέψουμε για να τη συναντήσουμε. Θα επιλέξουμε να δράσουμε αυταρχικά, κουνώντας το δάχτυλο σε ένα Ιράν που γίνεται περισσότερο βίαιο όταν αντιλαμβάνεται τις προσπάθειες παρέμβασης της δίκαιης Δύσης ή με όχημα τον πολιτισμό και την αγάπη μας, σαν κοινωνίες που έχουν διδαχτεί από τα λάθη τους; Η αγορά επένδυσε έγκαιρα στη γοητεία που ασκεί στους ανθρώπους, νομιμοποιώντας ιδιοφυώς το ρόλο της. Η Δύση αν θέλει πράγματι την ειρήνη και τη δικαιοσύνη, πρέπει να ξελογιάσει το Ιράν δίχως βιασύνες, παραμένοντας ταυτόχρονα πρόθυμη να αποδεικνύει ανά πάσα στιγμή ότι η γυναίκα του Καίσαρα είναι τίμια. Είναι όμως; Ο Μόροου έλεγε ότι δεν μπορούμε να υπερασπιστούμε την ελευθερία στο εξωτερικό έχοντας την εγκαταλελειμμένη στη πατρίδα μας. Για την ώρα όλοι γνωρίζουν ότι αυτό που την καίει, δεν είναι η Σακινέχ, αλλά το πυρηνικό πρόγραμμα του νέου απαραίτητου εχθρού.

«Μέχρι και ο Χίτλερ ήταν άνθρωπος και όχι τέρας, οφείλουμε να μη του στερήσουμε την ανθρωπινότητά του, την πολυπλοκότητά του», έλεγε ο Μορέν. Ο Τριαρίδης, παίρνοντας τη σκυτάλη, θέτει βασανιστικά ερωτήματα. Πόσο είναι σε θέση η ανθρωπιά μας να μας κρατήσει μακριά από εγκλήματα που έκαναν άνθρωποι; Δυστυχώς δεν είμαι αισιόδοξος. Ο Έρικ Έρικσον, ένας υπερσυντηρητικός συγγραφέας, με την ευκαιρία της εκτέλεσης της 41χρονης γυναίκας, ζήτησε από τη συχνότητα του CNN και άλλες θανατικές ποινές σα να έλεγε το πιο φυσιολογικό πράγμα του κόσμου. Γνωρίζει πολύ καλά ότι σε μια Αμερική που συντηρητικοποιείται σφοδρότερα μετά την έκλαμψη Ομπάμα, αυτό που θα πει θα έχει απήχηση. Αθεράπευτα ρομαντικός και δίκαιος, δεν εξαιρεί τον εαυτό του από την έκκλησή του. Κάποια δικαστική πλάνη, από αυτές που στέλνει συνήθως αθώους στην ηλεκτρική καρέκλα, μπορεί να αφορά κάποτε και τον ίδιο. Για να δει όμως συνανθρώπους του νεκρούς, είναι διατεθειμένος, ως γνήσιος φασίστας, να το ρισκάρει.

Οι κυβερνήσεις που συνεχίζουν να ψεύδονται για όσα συμβαίνουν σήμερα, εμμένοντας στο δόγμα «αληθές το εθνικόν», δεν έρχονται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση όταν είναι να απολογηθούν μετά από χρόνια για τις ματωμένες Κυριακές και τα πειράματα της Γουατεμάλα. Ζητούν συγγνώμη ετεροχρονισμένα, τώρα που ακόμα και οι νεκροί έχουν ξεχάσει. Ανίκανες και απρόθυμες να αναλάβουν τις ευθύνες τους καθολικά απέναντι στους ανθρώπους, υπηρετώντας τα αιώνια οικονομικά συμφέροντα των εντάσεων και των διενέξεων, το μόνο που καταφέρνουν είναι να επιβαρύνουν το μέλλον με ανάλογες πράξεις ανειλικρινούς μεταμέλειας.

Θα αποδεχτούμε άραγε την πρόκληση που μας απευθύνει η ζωή; Ζω, εκτός των άλλων, σημαίνει συνεχίζω από εκεί όπου σταμάτησαν οι άλλοι. Όταν διαδεχτήκαμε τους προγόνους μας στη βασιλεία του κόσμου, μας κληροδότησαν την πρόοδο, τα επιτεύγματα, τις τραγωδίες και τις αμαρτίες τους. Εμείς, χαμένοι στις αναλήθειες της αλήθειας μας, αρχίσαμε βιαστικά. Οι λέξεις που επινοήσαμε δεν στάθηκαν αρκετές για να αγαπήσουμε τους ανθρώπους. Θα μπορούσαμε εναλλακτικά, αν αποφασίζαμε κάποια στιγμή ότι μας ενδιαφέρει, να αρχίσουμε και να τις εφαρμόζουμε, βγάζοντας την αλήθεια από τη φυλακή των εισαγωγικών, πληρώνοντας την εγγύηση.

Ο Φόκνερ το 1948 παραλαμβάνοντας το Νόμπελ είπε:«Αρνούμαι να δεχτώ το τέλος του ανθρώπου». Αν ο άνθρωπος επιθυμεί να επιζήσει, θα χρειαστεί να επανεφεύρει τον εαυτό του. Να μη σιωπά για όσα ξέρει. Να θέλει να αλλάξει τον κόσμο και όχι τη θέση του μέσα σ’αυτόν. Ο Ουγκό μας καλεί να βιαστούμε. «Ας σπαταλήσουμε φως» λέει. Ας ποντάρουμε όλα τα λεφτά μας στον άνθρωπο. Υπάρχει εξάλλου άλλη επένδυση;

Για την ώρα, με την κρίση να θερίζει, μια τέτοια σπατάλη φαίνεται αρκετά παρακινδυνευμένη. Η επόμενη συγγνώμη, εφόσον η ύφεση του πνεύματος συνεχίσει να βαθαίνει κανονικά, θα ακουστεί από τα επίσημα χείλη με την καθιερωμένη καθυστέρηση.

Τρίτη 26 Οκτωβρίου 2010

Προσεχώς

Η διακαναλική τιμωρία που μας επέβαλαν τα ανεξάρτητα κανάλια απόψε το βράδυ είχε τελικώς το νόημά της. Έβγαλε είδηση. Και δεν εννοώ τα σημεία όπου ο πρωθυπουργός της τρόικα είπε ότι θα χτυπήσει τη διαφάνεια και θα δημιουργήσει 600.000 θέσεις ανεργίας. Αυτά προστέθηκαν στα συνήθη και απολύτως ανθρώπινα εκφραστικά του λαθάκια δίνοντας μια απρόσμενη χιουμοριστική νότα σε ένα μάλλον άνοστο τηλεοπτικό γεγονός.

Το πρωτοσέλιδο είναι άλλο: Αν δεν κάνουν υγιεινό περίπατο οι πράσινοι υποψήφιοι στα ακάνθινα μονοπάτια των αυτοδιοικητικών εκλογών, μπορεί και να βρεθούμε σε αδιέξοδο. Γιατί; Η απάντηση βγήκε με δυσκολία από τα πικραμένα χείλη του πρωθυπουργού: «Οι αγορές είναι ευαίσθητες», εξήγησε λακωνικά, προσπαθώντας να μη δραματοποιήσει περισσότερο την ήδη επιβαρυμένη κατάσταση. Η πραγματικότητα είναι φυσικά τελείως διαφορετική. Οι αγορές δεν είναι απλώς ευαίσθητες αλλά υπερευαίσθητες, ευερέθιστες, μας έχουν θυμώσει και δε θέλουν να μας βλέπουν μπροστά τους. Δεν πληγώνονται πλέον μόνο από τις αντιδράσεις, τις δηλώσεις και τις διαδηλώσεις αλλά από την ίδια τη Δημοκρατία και το δικαίωμά μας να ψηφίζουμε όποιον θέλουμε και για όποιον λόγο θέλουμε στον ίδιο μας το Δήμο. Ο πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ υπονόησε δηλαδή ότι έχουμε ακόμα το δικαίωμα να ψηφίσουμε Κικίλια επειδή μας αρέσει η Άννα Καραμανλή και Γκιουλέκα επειδή εκστασιαζόμαστε με Διονύση Μακρή-Συντριβάνη, αλλά ας έχουμε υπόψη μας ότι τα σπρεντ θα κάνουν πάρτυ με τα τελευταία τραγούδια του τελευταίου.

Δε σας φαίνεται λογικό; Πράγματι δεν είναι. Ναι μεν οι αγορές κυβερνούν, αλλά ας μη μας διαφεύγει το γεγονός ότι οι πολιτικοί τις χρησιμοποιούν με τη σειρά τους ως άλλοθι για τις παραλείψεις και την αδυναμία τους να τις ελέγξουν. Τα πράγματα είναι δυστυχώς πιο απλά. Ο Γιώργος λοξοκοιτάζει προς την έξοδο κινδύνου για να μην πάρει κι άλλα μέτρα και βρεθεί αντιμέτωπος με τα συναισθήματα όχι των αδιάλλακτων αγορών αυτή τη φορά, αλλά των εξαγριωμένων πολιτών. Μπορεί να είναι δημοκράτης, μπορεί να «αναγκάστηκε να διαχειριστεί την κρίση» σε μια ώρα ανάγκης, μπορεί να μη θυμάται πια μετά από 12 μήνες ταξιδιών, συνομιλιών, παρασκηνίων και ψυχρολουσίας ότι ο ελληνικός λαός τον είχε ψηφίσει με 10 μονάδες διαφορά από τον φυγά Καραμανλή, μπορεί να του κάνουν οι Γερμανοί και ο Λάκης το βίο αβίωτο, όμως υπάρχουν και κόκκινες γραμμές. Γι’αυτό ένα επικοινωνιακό, αθώο, εκβιαστικό διλληματάκι σε εθνικό δίκτυο είναι ό,τι πρέπει για να μας προϊδεάσει για τη συνέχεια.

Ποια θα είναι αυτή; Ούτε η Όλγα Τρέμη γνωρίζει. Μείνετε λοιπόν μαζί μας φίλες και φίλοι. Οι 100 πρώτες μέρες της κυβέρνησης ήταν ένας παράδεισος επιτυχιών, ο πρώτος χρόνος της αθωότητας κύλισε αναίμακτα, τα ψέματα τελείωσαν ξανά. Ο πρωθυπουργός στο σημερινό επεισόδιο άφησε να εννοηθεί ότι επαναστάτησε απέναντι στο ίδιο του το ψέμα. Δεν μπορεί άλλα να πιστεύει, άλλα να του λέει ο Στίγκλιτς και άλλα να κάνει. Δεν τον ενδιαφέρει άλλο να μην κυβερνά, προς το παρόν τουλάχιστον. Όσο μας έσωσε μας έσωσε. Ο μικρός Κωστάκης, που ακόμα βγάζει δόντια και αδυνατεί να μιλήσει, όταν κουράστηκε, απέδρασε. «Ε λοιπόν, ξέρετε κάτι;», μας είπε σήμερα ο πρωθυπουργός. «Δεν είναι άσχημη ιδέα. Μπορώ κι εγώ». Ίσως ήρθε η ώρα που όλοι περιμέναμε, η ευκαιρία του Χάρι Πότερ να πιάσει την καυτή πατάτα, να δαμάσει τις αγορές, να επιμηκύνει το ... χρέος και να «εκμηδενίσει» το έλλειμμα. Επόμενη στάση πληρωμών και αδιεξόδου, τι άλλο, Αντώνης Σαμαράς. Καληνύχτα κύριε Παπανδρέου.

Τετάρτη 20 Οκτωβρίου 2010

Φορολογική ναι, συνείδηση όχι

  • Μπαμπά γιατί αυτός ο άνθρωπος κάθεται στο πεζοδρόμιο;
  • Γιατί κάποιος τον έσπρωξε, παιδί μου.
  • Φαίνεται αδύναμος. Γιατί δεν τον βοηθάει κανένας να σηκωθεί;
  • Οι περισσότεροι θεωρούν ότι εκεί είναι η θέση του, παιδί μου.
  • Ο Θεός τι κάνει γι’αυτούς τους ανθρώπους πατέρα;
  • Ο Θεός θα έπρεπε να έχει παραιτηθεί εδώ και καιρό για λόγους ευθιξίας, παιδί μου.
  • Εσύ μπαμπά τι πιστεύεις για εκείνον;
  • Πιστεύω ότι είναι τεμπέλης, παιδί μου.
  • Και διεφθαρμένος;
  • Και διεφθαρμένος, παιδί μου.
  • Τότε γιατί του έδωσες 50 λεπτά;
  • Γιατί δεν είχα μικρότερο κέρμα, παιδί μου.
  • Δεν έχεις τύψεις δηλαδή;
  • Τι τύψεις να έχω, παιδί μου; Σαν ευσυνείδητος πολίτης πετάω κάθε μέρα τα σκουπίδια μου. Στο χέρι του είναι να τα ψάξει. Όταν σου λέω ότι είναι τεμπέλης
  • Χθες άκουσα έναν από το ΛΑΟΣ μπαμπάκα, που έλεγε ότι όλοι είμαστε καρατζαφερικοί και ότι απλά υπάρχουν διαβαθμίσεις.
  • Είπε μια πολύ μεγάλη αλήθεια και δεν το κατάλαβε, παιδί μου. Αυτός το είπε για καλό. Να μου θυμίσεις να τον ψηφίσω.
  • Ρε μπαμπά, απόδειξη σου έκοψε ο τεμπέλαρος;
  • Τώρα που το λες, όχι, δεν μου έκοψε, αγόρι μου.
  • Να πάμε πίσω να του ζητήσουμε.
  • Έχεις δίκιο. Πρέπει να αποκτήσουμε επιτέλους φορολογική συνείδηση σε αυτή τη χώρα.
  • Μα είναι δυνατόν να μη κόβει απόδειξη ο αλήτης; Πώς δικαιολογεί τα εισοδήματά του;
  • Μπορεί να ξεχάστηκε ο κακομοίρης. Εγώ φταίω που δεν του ζήτησα, παιδί μου.
  • Πατέρα, σε θαυμάζω γιατί κάνεις πάντοτε την αυτοκριτική σου.
  • Είναι κάτι που έμαθα στην πολιτική, παιδί μου.
  • Είσαι ψυχούλα, ρε πατέρα.
  • Είμαι, παιδί μου.

Κυριακή 17 Οκτωβρίου 2010

Ποιος διασύρει αυτή τη χώρα;

Ο Πύρρος, γράφει ο Πλούταρχος, έκανε μια μέρα κατακτητικά σχέδια. «Κατ’αρχήν θα υποτάξουμε την Ελλάδα», είπε. «Και μετά;» λέει ο Κινεάς. «Θα προωθηθούμε στην Αφρική». -«Μετά την Αφρική;»- «Θα περάσουμε στην Ασία, θα κατακτήσουμε τη Μικρά Ασία, την Αραβία».- «Και μετά;»- «Θα πάμε μέχρι τις Ινδίες». «Μετά τις Ινδίες;»-«Α, λέει ο Πύρρος, τότε θα αναπαυτώ».- «Και γιατί, του λέει ο Κινέας, να μην αναπαυτείς από τώρα;».


Σ.Κ. Εγώ θα ήθελα να επανέλθω στον ρόλο που παίζει το σπίτι. Γνωρίζω ένα παιδί που δουλεύει 18 ώρες την ημέρα σερβιτόρος κι όταν τον ρωτάω τι θα ψηφίσει, μου απαντάει: «Θα ψηφίσω Νέα Δημοκρατία, γιατί αυτό ψηφίζει πάντα η οικογένειά μου». Δεν είναι τρελό αυτό;

Μ.Γ. Δεν είναι τρελό, γιατί, για να φύγει απ΄ αυτό που ψηφίζει η οικογένειά του, πρέπει να διαπιστώσει στους άλλους κάτι καλύτερο. Αν δεν βλέπει αυτό το καλύτερο, γιατί να φύγει;

Η Μαριέττα Γιαννάκου συζητάει με τον Σταμάτη Κραουνάκη και γνωρίζει από μακριά έναν τυπικό ψηφοφόρο της Ν.Δ. Δεν είναι τρελό να θέλει ένας νέος που εργάζεται 18 ώρες να ψηφίσει τον Αντώνη Σαμαρά. Δουλεύει εξάλλου 18 ολόκληρες ώρες. Τις υπόλοιπες έξι που του μένουν για να ζήσει θα έκανε οτιδήποτε. Το τρελό είναι ότι ο Κραουνάκης το καταπίνει, το αφήνει εκεί, δεν επανέρχεται με δεύτερο ερώτημα όπως θα είχε δικαίωμα να κάνει ακόμα και ένας δημοσιογράφος στο debate των πολιτικών αρχηγών. Η πολιτικός, αναμενόμενα ως πρώην Υπουργός Παιδείας, αδιαφορεί πλήρως για τις συνθήκες εργασίας του νέου που αφαιρούν κάτι από την ουσία του δικαιώματος του εκλέγειν και αναλογίζεται το πτυχίο που πιθανόν τον καθυστέρησε και του στέρησε κάποια πολύτιμα χρόνια προϋπηρεσίας στο σερβιτοριλίκι. Ο πολίτης, που για να ανεξαρτητοποιηθεί όπως του αρέσει να λέει, δουλεύει σαν σκυλί είναι αυτό που θα ονομάζαμε σήμερα χρήσιμος άνθρωπος στην κοινωνία, βούτυρο στο ψωμί κάθε ληστή και λαϊκιστή, ένα λουκούλειο γεύμα για τα κομματικά επιτελεία στο νέο πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται. Οι πολιτικοί, με αίσθηση ευθύνης απέναντι στην ανάγκη μας για λίγη στοργή, μας συμπονούν και μας απενοχοποιούν. Ο εργαζόμενος είναι απολύτως αναγκαίο να κουράζεται δίχως να νοιάζεται, γιατί απλούστατα μας ψηφίζει καλύτερα όποιος μας ψηφίζει κουρασμένος.

Ο Παπανούτσος το 1976, τη χρονιά του προφητικού Network, έγραφε στο Δίκαιο της πυγμής με ασυγχώρητη αφέλεια:«Η δυσκολία θα είναι να προετοιμαστούν ψυχολογικά οι άνθρωποι να δεχτούν να ζουν παρασιτικά και να μην πληγωθούν, όταν θα λάβουν από τη διοίκηση των επιχειρήσεων την ειδοποίηση: Από τον ερχόμενο μήνα θα εργάζεστε μόνο τρεις μέρες την εβδομάδα (ή καθόλου). Θα περνάτε όμως κάθε Παρασκευή απόγευμα από το κατάστημα. Στην είσοδο το αυτόματο ταμείο μας. Σ' αυτό θα χτυπάτε τον κωδικό αριθμό σας και θα εισπράττετε αμέσως την αμοιβή σας για ολόκληρη την εβδομάδα ή τη σύνταξή σας για το ίδιο χρονικό διάστημα. Μη συγκινείστε γι' αυτό. Μήτε να ντρέπεστε. Αύριο θα κάνουν το ίδιο με σας πολλοί από τους συναδέλφους σας, και μεθαύριο ακόμα περισσότεροι. Στη διάθεσή σας θα έχετε τώρα όχι μόνο μία Κυριακή, αλλά τέσσερις (οι συνταξιούχοι εφτά). Καλή διασκέδαση λοιπόν». Η αποτυχημένη προφητεία του θα έκανε τον Όργουελ να ξεσπάσει σε γέλια. Κάτι που φαινόταν λογικό το 1976, είναι ό,τι πιο εξωφρενικό μπορείς να ονειρευτείς αν δεν είσαι Γάλλος, ό,τι πιο αστείο και παράλογο μπορείς να πεις στους ανθρώπους σήμερα, ό,τι πιο έξυπνο αν ψάχνεις να δεις γουρλωμένα τα μάτια τους.

Ο Ρούσσος Βρανάς γράφει για τις περικοπές των πιστώσεων προς τα δηµόσια πανεπιστήμια στις Η.Π.Α:«Η ιστορία, η λογοτεχνία, η ανθρωπολογία, η κοινωνιολογία, οτιδήποτε δεν έχει σχέση µε την οικονοµία και την αποδοτικότητα, οτιδήποτε είναι κριτικό και στοχαστικό, θα γίνεται στο εξής ανεκτό µόνον εφόσον θα συντηρείται µε δικά του έξοδα». Επιμένεις δηλαδή να γίνεις επικίνδυνος; Πλήρωνε! Τι να τις κάνει τις ανθρωπιστικές επιστήμες ο ιδιωτικός τομέας; Σε ποιο χρονοντούλαπο να τις κλειδώσει, σε ποιον κάδο να τις ξεφορτωθεί; Ποια εξουσία θέλει 6,5 δισεκατομμύρια σκεπτόμενους πολίτες απέναντί της; Και σκεφτείτε το καλά. Σκεφτείτε το καλά πριν σκεφτείτε. Η σκέψη είναι μια υπερωρία που δεν την πληρώνεστε. Μη είστε κορόιδα.

Ο Πλάτωνας πίστευε πως η φύση δεν έπλασε κανέναν τσαγκάρη ούτε σιδερά. «Κάτι τέτοια επαγγέλματα εξευτελίζουν τους ανθρώπους που τα ασκούν» λέει. «Κανείς δεν τολμά πια να δείξει το πρόσωπό του, αλλά μεταμφιέζεται σε μορφωμένο άνθρωπο, σε λόγιο, σε ποιητή, σε πολιτικό. Αν κάποιος παίρνει τέτοιες μάσκες επειδή πιστεύει ότι υπάρχει σπουδαιότητα σ’αυτές κι όχι απλά για να κάνει μια φάρσα τότε ξαφνικά έχει στα χέρια του μόνο κουρέλια και πολύχρωμα μπαλώματα» γράφει προσπαθώντας να μας συνεφέρει ο Νίτσε. Ο Τσοράν μας ξεγυμνώνει:«Σας συγχωρούν τα πάντα αρκεί να έχετε ένα επάγγελμα, έναν υπότιτλο στο όνομα σας, μια σφραγίδα πάνω στο μηδέν σας. Είμαστε πιο επιεικής απέναντι σε έναν φονιά παρά με ένα πνεύμα που απαρνήθηκε την πράξη». Έχει άδικο; Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο εκατομμυριούχος Κάρλος Τέβεζ γίνεται ο δράκος του ποδοσφαιρικού παραμυθιού. Μας σοκάρει: «Δεν διασκεδάζω πια αυτή τη ζωή. Δεν έχω κάνει ούτε μία φορά Χριστούγεννα με την οικογένειά μου. Κουράστηκα». Τι συμβαίνει; Γιατί λακίζουν; Γιατί δε σκάβουν πρόθυμα το λάκκο που κάποιοι άλλοι τους ετοίμασαν; Τι είναι αυτό τέλος πάντων αυτό που δεν τους αρέσει; Μήπως εκείνο που δεν έχουμε σκοπό να διορθώσουμε; Μήπως θέλουν να αντικαταστήσουν τους μεταλλωρύχους και να παίρνουν 640 ευρώ το μήνα; Μήπως θέλουν να δουλεύουν για τη Φόξκον;

Όταν οι άνθρωποι τρέχουν, νιώθουν ευχάριστα. Όταν ξαφνικά κοντοστέκονται, δεν μπορούν να αποφύγουν τη ζαλάδα. Γι’αυτό προτιμούν τελικά την εργασία από την τεμπελιά. Η συνείδησή τους σε γενικές γραμμές δεν είναι ευπρόσδεκτη ούτε στις ελεύθερες ώρες τους, δεν είναι τελικά παρά μια εφηβική ασθένεια από την οποία θα ήθελαν να απαλλαγούν με μια απλή εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας, είτε παρακολουθώντας τηλεόραση είτε παραδιδόμενοι στην αγκαλιά του Μορφέα. Η χρήση της και η κατάρα της είναι σημαντικά πιο διαδεδομένη ανάμεσα στους αποτυχημένους και τους άυπνους. Γι’αυτό ακριβώς είναι απαραίτητο, αν δε φοβόμαστε το είδωλο μας στον καθρέφτη, να ενταχθούμε από νωρίς στις ομάδες τους και να την προμηθευτούμε.

Προχθές στην Ακρόπολη κάποιοι δέχτηκαν δακρυγόνα επειδή θέλουν να συνεχίσουν να δουλεύουν εκεί που δούλευαν, αμαυρώνοντας την εικόνα της χώρας διεθνώς. Κι άλλο; Κι όμως. Κάποιοι τουρίστες δεν μπόρεσαν να δουν τον Παρθενώνα. Γνώρισαν όμως την Ελλάδα που θέλαμε να κρύψουμε κάτω από τον ιερό βράχο. Τα σπρεντ δεν έχασαν την ευκαιρία και σκαρφάλωσαν επάνω του, αρπάζοντας από την πλάτη τους συμβασιούχους. Αυτός, αποκρούοντας την ύβρι, έπεσε και τους καταπλάκωσε με την βοήθεια δημοσιογράφων που κινδυνολογούσαν για το διασυρμό της χώρας, τον οποίο μόνο μία φευγαλέα εικόνα κατάληψης μπορεί να προκαλέσει. Καμία πραγματικότητα και καμία κατάσταση δεν ξεπερνά τα βάθη στα οποία εκείνη φτάνει. Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι σοβαροί, δεν θα αντιμετωπίσουν ποτέ τα προβλήματά τους(;), αναρωτήθηκε σαν ξένος παρατηρητής σχολιαστής βραδινού δελτίου ειδήσεων. Ο μηχανισμός των παγκόσμιων Μ.Μ.Ε είναι φυσικά τόσο επιφανειακός που οποιαδήποτε είδηση την επόμενη κιόλας μέρα χάνεται στην υποψία και μόνο της νέας επικαιρότητας. Αν υποθέσουμε, καλή τη πίστει, ότι είναι ειλικρινής ο φόβος των παπαγάλων, η αδυναμία τους να καταλάβουν τη λειτουργία του ίδιου τους του επαγγέλματος εξηγεί εν μέρει το λόγο που οι εφημερίδες και η ενημέρωση πηγαίνουν κατά διαόλου. Τελευταία είχαν συνηθίσει να μας ενημερώνουν αποκλειστικά για τα μετάλλια ανδρείας που μας καρφίτσωνε η παγκόσμια εξουσία. Βλέποντας τις προάλλες τους απλήρωτους για 22 μήνες και αξιοθρήνητους εργαζόμενους, θρήνησαν πάλι τον ξεπεσμό της πουτάνας Ελλάδας, που το όνειρό της είναι να γίνει όπως παλιά, συνοδός πολυτελείας ξένων αγορών.

Γι’ αυτόν τον ιερό σκοπό, 150.000 τουλάχιστον νέοι άνεργοι από του χρόνου θα προσπαθήσουν να μπαζώσουν την τρύπα του ελλείμματος. Στην πραγματικότητα θα έπρεπε να θεωρούνται και αυτοί εργαζόμενοι αφού μένοντας δίχως δουλειά ή εγκαταλείποντας την πατρίδα, συμμετέχουν ουσιαστικότερα από αυτούς που έχουν εργασία στην ανάκαμψη της χώρας, έτσι τουλάχιστον όπως την εννοεί ο Γιώργος και όσοι τον κυβερνούν. Ας ελπίσουμε ότι θα στραφούν κάποτε και πάνω τους τα ανόητα φώτα της δημοσιότητας την ώρα που σωστικά συνεργεία θα τους ανασύρουν καταθλιπτικούς αλλά ξεκούραστους από τον Άδη με τιμές μεταλλωρύχου της Χιλής. Αν, εξάλλου, η Ελένη στοχεύσει έγκαιρα σε αυτούς με κάποιες νέες στήλες που θα τους αφορούν, θα αυξήσει θεαματικά τα ποσοστά της, θα ξεπεράσει τον σκόπελο Σκορδά-Λιάγκα χωρίς επικοινωνιακά παιχνίδια στο στόμα του Ματέο και θα τους κρατήσει κοντά μας.

Η κυβέρνηση και το ΔΝΤ προκειμένου να μας σώσουν, έχουν επενδύσει προσωρινά στη φτώχεια μας. Είναι ό,τι πιο συγκινητικό έχουν κάνει ποτέ για το καλό μας και το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για να τους ευχαριστήσουμε είναι να φάμε τα δακρυγόνα που μας ταΐζουν εν είδει συσσιτίου. Η κατάσταση έχει γίνει ένα ατελείωτο κακόγουστο αστείο. Tα επαγγέλματα απελευθερώνονται, οι πολίτες υποδουλώνονται. Μικροί αριθμοί ζητούν θυσίες, μεγάλες αριθμητικά οι ανθρώπινες απώλειες. Οι διαμορφωτές των σπρεντ είναι οι αδιαφιλονίκητοι θριαμβευτές των εκλογών, οι αποκλειστικοί ιδιοκτήτες της ανθρωπότητας, που φέρουν ταυτόχρονα εις πέρας το απαιτητικό έργο του Θεού. Δρας, αντιδρούν. Μιλάς, σου κάνουν παρατήρηση. Τραβάς το μαλλί του μπάτσου, ανεβαίνουν. Αλήθεια, αν πέσουν συμβασιούχοι από την Ακρόπολη, τι κάνουν τα σπρεντ; Μπορεί κάποιος να μας ενημερώσει;

Ένας αδερφικός μου φίλος είναι πιο άνεργος από ποτέ. Ε και; Δε βλέπεις τι παθαίνουν αυτοί που παρακαλούν για ένα κομμάτι ψωμί; Να είσαι περήφανος για τον εαυτό σου. Να ακούσεις τον Παπανούτσο. Διασκέδασέ το! Απλώς καλού κακού φρόντισε να αποφεύγεις τη μαμά και τον μπαμπά τις ώρες αιχμής. Πες τους να βάλουν γρήγορα τα λεφτά σε μια τσάντα, κανόνισε η συνεργός σου να σε περιμένει και κάντε την προς άγνωστη κατεύθυνση.

Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2010

Οι τροχονόμοι της οργής

Η σύγχυση που επικρατεί ανάμεσα στους νέους υπουργούς και υφυπουργούς όσον αφορά στις αρμοδιότητές τους δεν συμπαρέσυρε ορισμένους δημοσιογράφους. Με την πρώτη απεργία αυτοανακηρύχθηκαν Υφυπουργοί Προστασίας του Πολίτη. Ο συμπαθής Μανώλης Όθωνας δεν πρόλαβε να κάτσει στην καρέκλα του και απέκτησε άμεσα αθέμιτο ανταγωνισμό.

Η κρίση βρήκε τα Μίντια και τα χτυπάει αλλά εκείνα δεν πρωτοτυπούν. Ελέγχουν με επιείκεια την εξουσία και με το μαστίγιο την πηγή της. Ο λαός που έμαθε να είναι διεφθαρμένος πρέπει τώρα να δώσει το καλό παράδειγμα και να εμπνεύσει τους ισχυρούς με την αυτοθυσία του. Το παιχνίδι προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή του. Η επιβίωσή του εξαρτάται από το πόσο καλή διάθεση θα δείξει απέναντι στις μεταρρυθμίσεις, πόση επιμονή στην αδιαφορία, πόσο φανατισμό στην «κρίσιμη» εκλογική αναμέτρηση του Νοεμβρίου.

Οι κυβερνήσεις σε όλες τις πολιτισμένες χώρες του κόσμου παίζουν διπλή ζώνη άμυνας. Η πρώτη γραμμή είναι οι δημοσιογράφοι της. Δε θα έριχναν κατευθείαν δακρυγόνα καθώς καταλαβαίνουν την αδυναμία των χημικών μπροστά στη δύναμη της προπαγάνδας-οι λέξεις είναι η πρώτη διμοιρία. Όταν επιχειρηματολογούν, δεν μπαίνουν στον άδικο κόπο να πείσουν για τα πλεονεκτήματα του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων. Πρέπει προφανώς όλα να ελευθερωθούν ούτως ώστε η ζούγκλα να τελειοποιηθεί για να μπορέσει η χώρα να βγει από την αγωνία των κρίσεων της τρόικας-ας καταδικαστούμε μια ώρα αρχύτερα. Ας ακολουθήσουμε καθυστερημένα όλες τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και τις συνταγές της ύφεσης-μπορεί και να έχει μείνει λίγη και για μας.

Ο μεγαλοδημοσιογράφος δεν έχει σκοπό να αποτελειώσει. Είναι η πρώτη φορά που παίρνει το μέρος του κόσμου κι γι’αυτό δεν ξέρει να το κάνει κομψά. 'Ολες τις υπόλοιπες φορές ταυτίζεται με τον Πάγκαλο που είναι και φίλος του. Η ωμότητα συμβαδίζει με την ωριμότητα και το ανόητο με το αυτονόητο και την πολυδιαφημισμένη επανάστασή του. Η τέχνη της υπογράμμισης των επιμέρους ζητημάτων καλύπτει πια συντριπτικό κομμάτι της επικαιρότητας-περιλαμβάνει σε αποκλειστικότητα για τους τηλεθεατές και το μουνί που χτενίζεται. Το Βατοπαίδι, εξάλλου, όλοι ξέραμε και δεν τολμούσαμε να παραδεχτούμε ότι δεν ήταν σκάνδαλο αλλά ένα κοινό εξώγαμο- όλες οι συμμορίες μπορούν να μιλούν για σκευωρίες. Αν σε λίγο, στις συνθήκες έκτακτης εικονικής πραγματικότητας που ζούμε, μας πουν ότι ούτε ο Καραμανλής διατέλεσε πρωθυπουργός, επιβεβαιώνοντας τους φόβους μας ότι δεν το είχε εγκαίρως αντιληφθεί, είμαι βέβαιος ότι θα σπεύσει να το επιβεβαιώσει κι εκείνο με μια λιτή και απέρριτη επιστολή.

Στη σύγκρουση με τους τελευταίους ανυπάκουους, για τους οποίους μπορεί εύκολα να πει κανείς πολλά, το σθένος των παρουσιαστών των κεντρικών δελτίων ήταν παροιμιώδες. Τους ξεπέρασαν στις φωνές δίνοντας σάρκα και οστά στο σύνθημα «Είμαστε όλοι φορτηγατζήδες»-ο πρόεδρας μπροστά τους έμοιαζε με ξεφωνημένη αδερφή. Μετά την αποτυχία της ιστορικής αναζήτησης της αλήθειας, οι δημοσιογράφοι των μεγάλων τηλεοπτικών σταθμών δοκίμασαν την υστερική της αναζήτηση στην οποία πάντοτε έδιναν περισσότερες πιθανότητες τηλεθέασης. Υπεράνω πάσης υποψίας μερικοί από αυτούς, αριστεροί στα μικρά και δεξιοί στα μεγάλα, σκανδαλίστηκαν από το ανεύθυνο γέλιο των «επαναστατών» στα μπλόκα. Ως οπαδοί του σούσι, απέρριψαν το σουβλάκι ως αντεπαναστατικό και το καταδίκασαν σαν εχθρό του λαού. Δεν έχει που δεν έχει να φάει ο πολίτης, ας μη ταλαιπωρείται να γυρίσει και σπίτι του. Δεν κινείται που δεν κινείται η αγορά, ας υπάρχουν τουλάχιστον προϊόντα να γεμίζουν τα θλιμμένα ράφια. Αυτά τα τέρατα, που μπλοκάρουν τους δρόμους και τα λιμάνια, γελούν εις βάρος σας και είναι εξοργιστικό να προσπαθούν να μας συναγωνιστούν σε κάτι που κάνουν πανθομολογούμενα με μεγαλύτερη επιδεξιότητα οι δικοί μας κώλοι.

Παρόλο που οι ελιές δεν ήταν άγνωστες ούτε στην Λίζα Παπασταύρου, κι ακόμα κι αν δεχτούμε πως η κουτοπόνηρη ειρωνική προσέγγιση αποδίδεται σε δημοσιογραφική διαστροφή ή εφιστά την προσοχή στις διατροφικές συνήθειες των εξεγερμένων, η παρουσίαση του θέματος εξακολουθεί να έχει έναν και μόνο στόχο: μετά το τέλος του άρθρου να έχεις κολλήσει την άποψη που χρειάζεται αυτήν την ώρα η πατρίδα. Το ζητούμενο απλό: Καμία απεργία, καμία αντίδραση. Τίποτα δε θα μείνει αμόλυντο αφού πρόκειται για τη σωτηρία της χώρας. Ό,τι δεν ισοπέδωσε η κρίση, θα το ισοπεδώσει η πέννα. Διαίρει και βασίλευε και όποιον πάρει ο Χάρος και η τρόικα.

Υπάρχουν ακόμα ανθρώπινα είδη που χρήζουν υπεράσπισης; Άγνωστο. Υπάρχουν αυτοαπασχολούμενοι μικρομεσαίοι ιδιοκτήτες φορτηγών που έχουν μισή ή μία άδεια; Ποτέ δε θα μάθουμε. Υπάρχει ή δεν υπάρχει αδικία με το νέο νομοσχέδιο; Ποιος μπορεί να πει με σιγουριά; Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η νέα κατάσταση θα είναι ωφέλιμη και οι πιο ενθουσιώδεις ότι θα αναστήσει την νεκρή μας οικονομία. Στην πραγματικότητα φαίνεται να τους καλύπτει η αντικατάσταση της αδικίας από μία νέα αδικία. Αν κάποιοι εντελώς συμπτωματικά και απρόσμενα θίγονται, δεν μπορούν να απαιτούν να γίνουν πρώτο θέμα-πόσο μάλλον να είναι στους δρόμους. Πρέπει να γίνει ιδεολόγημα ότι είναι ενοχλητικό ακόμα και να μοιράζεσαι τους ίδιους δρόμους με ασυνείδητους νταλικέρηδες ενώ θα μπορούσες κάλλιστα να έχεις τους δικούς σου.

Ο άπιστος υπηρέτης του Τύπου δεν πολεμάει για κάτι που θα εξασφαλίσει δικαιοσύνη αλλά για οτιδήποτε νομιμοποιεί την αυταρχικότητα της εξουσίας και τη μηδενική της ανοχή απέναντι σε όλους όσοι δεν την υποστηρίζουν. Ενώ η ίδια η κυβέρνηση αναπαράγει την ανησυχία και την ανασφάλεια μέσω των νομοθετημάτων της, δίχως να αποκλείει το ενδεχόμενο να αποτύχουν, οι «λογικοί» δημοσιογράφοι επιμένουν να θεωρούν παράλογη οποιαδήποτε αντίδραση και συνιστούν σύνεση και σοβαρότητα σε χαπάκια της AGB. Ο στόχος της ημέρας είναι η οργή που συσσωρεύεται να κατευθύνεται προς τα κάτω, σε αυτούς που κλείνουν τους δρόμους και όχι σε όσους τους υπερκοστολόγησαν. Ο ρόλος τους μοιάζει με εκείνον τον τύπο των ταινιών που υποδεικνύει τον λάθος άνθρωπο στον ήρωα την ώρα που αυτός δέχεται από κάποιον άγνωστο το πρώτο πισώπλατο χτύπημα και καταφέρνει τελικά να αποδράσει από το μαγαζί που μετατρέπεται σε πεδίο μάχης.

«Οι εντυπωσιακές χειρονομίες του εξεγερμένου συγκαλύπτουν συχνά την πιο επαχθή χαμέρπεια, την κοινωνική αναισθησία και τη λιγοψυχία» γράφει ο Γιανκελέβιτς. Όσο όμως ο κλέφτης καλείται να απωλέσει προνόμια που υπό την ανοχή και τις ευχές της εξουσίας διατηρούσε, όσο ο ανέντιμος επιβραβεύεται και ο έντιμος αδικείται, όσο οι πλούσιοι δεν συμμορφώνονται, η μόνη λύση είναι να λαϊκίζουμε, τουλάχιστον προσωρινά. Αυτό που ενοχλεί όσους παρακολουθούν παγωμένα και μοιρολατρικά τη σειρά τους να έρχεται είναι η υποκρισία και η περίεργη αίσθηση ότι τελικά προτιμούν τη ζωώδη αγριότητα των φορτηγατζήδων, τις άκομψες χειρονομίες και τις απειλές τους από την γραβατωμένη, διαλεκτική και προπαγανδιστική αθλιότητα των τηλεαστέρων.

Ο κόσμος που τελικά θα βγει μαζικότερα στους δρόμους, δε θα το κάνει για να θρηνήσει τα προνόμιά του αλλά εξαιτίας της εντεινόμενης αβεβαιότητας, των επικαιροποιήσεων του μνημονίου, της αυξανόμενης ανεργίας και της ακρίβειας, της προδιαγεγραμμένης αποτυχίας των πολιτικών που καθησυχάζουν τους δανειστές μας και ξυπνούν από το λήθαργο τους λαούς της Ευρώπης. Δε φοβάται τόσο τη βελόνα των μέτρων και την αλλαγή όσο αυτό που περιέχει η ένεση της σωτηρίας του.

«Ερευνητική δημοσιογραφία σημαίνει ότι, εκτός από τις απόψεις των πολιτικών και των τεχνοκρατών, αφουγκραζόμαστε και τη γνώμη, τις εμπειρίες του λαού, ενός είδους που δεν έχει ακόμα εκλείψει. Λες κι εμείς οι δημοσιογράφοι ζούμε σε έναν αεροστεγή γυάλινο πύργο, μακριά από τους στεναγμούς, την ανάσα και τον ιδρώτα της καθημερινής ζωής» αναγκάστηκε να γράψει η Μαριάννα Τζιαντζή της συντηρητικής Καθημερινής με αυτά που βλέπει. Η Φαλάτσι, στο συγκλονιστικό βιβλίο της «Ένας άντρας», έλεγε ότι ο Παναγούλης στις απεργίες πείνας του είχε καμία φορά κρυμμένη μια σοκολάτα. Ακόμα και απεργίες πείνας να ξεκινούσαν αυτοί που «ξεβολεύονται», αυτοί που μένουν άνεργοι, αυτοί από τους οποίους στερούν τμήμα της αξιοπρέπειάς τους, οι φιλοκυβερνητικοί δημοσιογράφοι, ανακαλύπτοντας ξανά την ερευνητική δημοσιογραφία, θα αποκάλυπταν ότι κάποιος απεργός εθεάθη να μασουλάει αέρα την 38η μέρα. Αν ζούσαν επί χούντας οι κύριοι αυτοί, η μισοφαγωμένη σοκολάτα του Αλέκου θα γινόταν πρωτοσέλιδο.

Στο τέλος κάθε αποτυχημένης διαμαρτυρίας, η ήττα της εκάστοτε κοινωνικής ομάδας της ανήκει. Οι δημοσιογράφοι, αντιθέτως, συχνά πανηγυρίζουν νίκες που δεν είναι δικές τους. Το ψάρι, που βρωμάει απ’το κεφάλι, κάποιοι συνεχίζουν να το κοιτούν ανάποδα. Αν αγαπούσαν κάτι πέρα από τον εαυτό τους, το στυλό τους θα τρυπούσε επιτέλους το χαρτί και θα μουντζούρωνε το γραφείο με αλήθειες. Τι άδικο που οι συντάκτες δεν απολύονται πια για τόσο σοβαρούς λόγους. Ο Καμύ προειδοποιούσε: «Αν η ελευθερία βρίσκεται σε ύφεση στο μεγαλύτερο τμήμα του κόσμου ευθύνεται το ότι ποτέ δεν υπήρξαν καλύτερα εξοπλισμένες και τόσο κυνικές οι πρωτοβουλίες υποδούλωσης των ανθρώπων». Οι εξοπλισμοί τους, μισό αιώνα περίπου μετά, έχουν γίνει πιο άρτιοι και πιο δολοφονικοί από ποτέ, είτε έχουν στο στόχαστρό τους τη σάρκα είτε το πνεύμα.

Ο Ντεριντά κάποτε μίλησε για το καθήκον της ανευθυνότητας που δικαιούνται να έχουν οι δημοσιογράφοι, όχι της ανεντιμότητας. Δε γουστάρω όσους έχουν 30 άδειες. Δε γουστάρω το κομμάτι της Αριστεράς που τους αγκάλιασε όλους. Όμως όταν σας διαβάζω, όταν σας ακούω, χωρίς δισταγμό αναφωνώ: «Γκαίμπελς και πάλι Γκαίμπελς». Όποιος είπε ότι δεν είναι καλά τα ελληνικά Πανεπιστήμια, δεν ήταν αναγνώστης σας.

Υ.Γ. Ο Καστοριάδης είχε γράψει ότι αρκούσε να διαβάσει κανείς έξι αράδες του Στάλιν για να καταλάβει πως η επανάσταση δεν μπορούσε να είναι αυτό. Λιγότερες αράδες των δημοσιογράφων που περιγράψαμε για να καταλάβει ο pasaenas πως η δημοσιογραφία δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι αυτό.

Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2010

Καλή σταδιοδρομία

Πιο φτωχή θα είναι μετά το άνοιγμα της αγοράς φορτηγών η δημοσιογραφική οικογένεια καθώς γνωστοί παρουσιαστές της τηλεόρασης εκφράζουν την πρόθεσή τους να την εγκαταλείψουν για να γίνουν φορτηγατζήδες προκειμένου να ανταπεξέλθουν στην οικονομική κρίση. Η ΕΣΗΕΑ με μπροστάρη τον πρόεδρό της Πάνο Σόμπολο μάταια προσπαθεί να βάλει φρένο στο κύμα φυγής των τηλεαστέρων που φέρονται αποφασισμένοι να αλλάξουν ζωή και να χειραφετηθούν. Οι περισσότεροι εξ’αυτών λένε ότι έχουν βαρεθεί να υπερασπίζονται το χώρο τους που τον λυμαίνονται διεφθαρμένοι επιχειρηματίες ενώ μπορούν κάλλιστα να μπουν σε εκείνο της νταλίκας και να το παίζουν φτωχαδάκια. Στη συνάντηση που είχαν με τους ιδιοκτήτες βυτιοφόρων στον προθάλαμο του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, τα τηλεπαράθυρα, έγινε σαφές ότι με τις μαλακίες που αναγκάζονται να λένε καθιστούν ακόμα γοητευτικότερα τα ιδρωμένα αγόρια του βολάν. Είναι πια ξεκάθαρο πως οι αυθεντικές γυναίκες, πόσο μάλλον οι ξετσίπωτες της καλής κοινωνίας, θα καταδέχονταν να τις γαμήσει μόνο κάποιος διεφθαρμένος φορτηγατζής από τα μπλόκα. Μπροστά λοιπόν στον κίνδυνο να διαλυθούν οι οικογένειές τους και να χάσουν τις βίλες που με τόσο μόχθο έχτισαν, η απόφαση των μεγαλοδημοσιογράφων πρέπει ήδη να θεωρείται ειλημμένη. Οι καναλάρχες βρίσκονται σε απόγνωση καθώς οι κεντρικές καρέκλες των δελτίων τους αδειάζουν η μία μετά την άλλη και το Υπουργείο Παιδείας αργεί να μοιράσει στους επίδοξους αντικαταστάτες το Ημερολόγιο του Γκαίμπελς. Η Υπουργός Παιδείας, Δια βίου μάθησης, Θρησκευμάτων και ό,τι άλλο ήθελε προκύψει, Άννα Διαμαντοπούλου, διαβεβαίωσε ότι δε θα υπάρξουν σημαντικές καθυστερήσεις στην αποστολή των συγγραμμάτων. Το κλίμα στα δημοσιογραφικά πηγαδάκια, εν αναμονή των δραματικών εξελίξεων, είναι πολύ βαρύ παρόλο που όλοι είχαν ακούσει για τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπιζαν τα μεγάλα ονόματα του σιναφιού. Δεν αποκλείεται η διαρροή εγκεφάλων να συνεχιστεί στο άμεσο μέλλον ενώ κανείς δεν είναι σε θέση να προβλέψει ποιες θα είναι οι συνέπειες του τραγικού απολογισμού. Ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα.

Υ.Γ. Και Bonus Track για πιο απαιτητικές τηλεθεάτριες.

Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου 2010

Άστεγος έρωτας

Όταν ο έρωτας κυριαρχεί, τυφλώνει την ντροπή. Ουγκώ.

Για να πάρεις κάποιο μάθημα ζωής δε χρειάζεται να ξέρεις πώς είναι μια πανεπιστημιακή αίθουσα-άσε που μερικές φορές επιβάλλεται να την αποφεύγεις. Η παράδοση έγινε καθώς κατέβαινα την Αριστοτέλους.

Δύο παγκάκια τα χωρίζουν μεταξύ τους κάμποσα μέτρα συνήθως-αυτό θυμόμουν από τότε που τα χρησιμοποιούσαμε για δοκάρια τέρματος. Αυτά τα δυο όμως τα χώριζε μια αιωνιότητα. Στο ένα ένας άστεγος ετοίμαζε το κρεβάτι του: ανέκφραστος, νωχελικός, με βρώμικα μάτια, αξύριστος κι αχτένιστος, σαν αυτούς που βλέπεις στην τηλεόραση και που όταν τους συναντάς στη βόλτα σου φαντάζεσαι ότι υποκρίνονται για τις ανάγκες κάποιου τηλεοπτικού γυρίσματος- παίζουν τόσο ρεαλιστικά το ρόλο τους. Χιλιάδες άνθρωποι τους προσπερνούν κάθε μέρα αλλά κανείς δε μένει στην ίδια πόλη μαζί τους.

Μερικά μέτρα πιο κάτω, σε απόσταση αναπνοής, στο δεύτερο παγκάκι δυο νέοι φιλιούνται με θέα το «σπίτι» του άστεγου. Δεν αντιλαμβάνονται ότι περνάει κάποιος από μπροστά τους-δεν κλείνουν καν το φως για να κοιμηθεί ο γείτονάς τους. Οι κινήσεις τους δεν φαίνεται να έχουν πάθος, είναι περισσότερο φοβισμένες, προσεκτικές, άτσαλες. Τα χέρια συναντιούνται με δυσπιστία πάνω στα κορμιά. Και οι δύο φαίνεται να θέλουν να σταματήσουν για λίγο και να τηλεφωνήσουν σε όλους τους φίλους τους: «Δε θα το πιστέψεις. Φιληθήκαμε».

Πάντα με έφερνε σε αμηχανία η ερωτική διάχυση μέσα στη μέση του δρόμου. Η αντίθεση των δύο κόσμων με συντάραξε. Διανύοντας μερικά μέτρα, αφού απέδρασα λες και είδα κάτι που δεν έπρεπε να δω, ξεκίνησα να δικαιολογώ την βεβιασμένη αίσθηση αθλιότητας που αποκόμισα. Ο έρωτας συνέταξε για λογαριασμό των παιδιών μία αφοπλιστική υπεράσπιση. Διέγραψα όλα όσα σκέφτηκα βιαστικά για εκείνα. Εξάλλου ποιος έχει λευκό ποινικό μητρώο στα παγκάκια; Μακάρι τα φιλιά να ανακουφίζουν πάντα τη μοναξιά τους.

Ο Πασκάλ έγραφε: «Είχαν άδικο οι ποιητές που μας περιέγραψαν τον έρωτα τυφλό. Πρέπει να του αφαιρέσουμε τον επίδεσμο και να του αποδώσουμε εφεξής την απόλαυση των ματιών του». Όσο είσαι ακόμα νέος δυσκολεύεσαι ακόμα και να τον φανταστείς με μάτια γάτας ή κουκουβάγιας. Μεγαλώνοντας αλίμονό σου αν τον υποβάλλεις σε εξονυχιστικούς ελέγχους-πρέπει να μάθεις να αρκείσαι σε κάποιες τυπικές οφθαλμολογικές εξετάσεις. Οι τραγωδίες του, τελικά, είναι αυτές που μας εξοικειώνουν ομαλότερα με τις τραγωδίες της ζωής.

Δεν το συζητώ. Θα ήταν πιο κύριος αν μας τύφλωνε μόνο από το ένα μάτι. Η διανόηση θα τον περιέβαλλε ξαφνικά με την εμπιστοσύνη της. Τι να τις κάνει όμως τις τιμές της ένας τακτικός θαμώνας των δρόμων; «Το να πας στον Άρη είναι ευκολότερο από το να πας στο γείτονά σου» έλεγε με πικρία ο Σαραμάγκου. Χθες το κατάλαβα ξανά. Το ταξίδι στα αστέρια είναι συντομότερο.