Σάββατο 25 Δεκεμβρίου 2010

Μάστερ σεφ


Μάλλιασε η γλώσσα των τηλεστοχαστών: Είναι σημαντική η ανθρώπινη επαφή αυτές τις μέρες, λένε. Η φευγαλέα οπτική αρκεί στην αντιμετώπιση της πολύ πιο προσιτής, πια, δυστυχίας τις υπόλοιπες, συμφωνούν. Η συζήτηση δεν βοηθά στη συναίνεση της κοινωνίας, δεν ταράζει την επικυρωμένη χούντα, δεν κάνει το αφτί της θεσμοθετημένης απάθειας να ιδρώσει. Πιθανές απορίες και αφελείς ερωτήσεις αποθαρρύνονται. Η κυβέρνηση δε δίνει κίνητρα σε ηλίθιους.

Η σιωπή, ωστόσο, δεν δημιουργεί απαραίτητα και τάξη. Τώρα δεν φοβόμαστε πώς μας βλέπουν οι ξένοι. Τώρα οι ξένοι είναι κοντά μας, είναι στους δρόμους, είναι δίπλα μας. Όποιος τσουλάει προς την αστυνομία ανακρίνεται τηλεοπτικά, όποιος διαρρέει μυστικά μετατρέπεται σε φυτό, όποιος κρατάει πνεύμα συλλαμβάνεται. Η εποχή παρόλα αυτά, προς το παρόν, αντί να γεννά μάλλον πνίγει συναισθήματα και μοιάζει ακατάλληλη για τη γέννηση του Θεανθρώπου, απαγορευτική για τον Υπεράνθρωπο, επικίνδυνη ακόμα και για τον Ασάνζ. Ποιόν εκπλήσσει που η εβδομάδα απεργίας ονομάζεται εβδομάδα…ταλαιπωρίας προς τιμήν των ταλαίπωρων που την κάνουν; Εμένα πάντως καθόλου. Οι δυσάρεστες διαμαρτυρίες πράγματι φέρνουν σε δύσκολη θέση τον ήδη καχύποπτο Άγιο Βασίλη.

Οι χριστουγεννιάτικες αγορές επαναφέρουν στο προσκήνιο, εξάλλου, το απόλυτο test drive του πορτοφολιού μας. Μπορείς να παίρνεις λιγότερα και να ξοδεύεις περισσότερα; Εδώ σε θέλω Έλληνα. Το πολιτικό αποτεφρωτήριο, τρομοκρατημένο από το πρόβλημα που το ίδιο θέτει, κανονίζει τις επόμενες κινήσεις του μακριά από τα λαμπιόνια του δέντρου, ρίχνοντας τις στάχτες μας στο βυθό, δίνοντας σημασία ακόμη και στην παραμικρή λεπτομέρεια που δεν περνάει πλέον από το χέρι του. Δεν είναι υπέροχο; Για του λόγου το αληθές, η Βουλή είναι διακοσμημένη φέτος με 300 βουλευτές παραπάνω που όταν ταξιδεύουν στα παγκόσμια fora συμπεριφέρονται σαν μικροβιοτέχνες και σερβίρονται στις αγορές με τη μορφή ενός εξωτικού κουραμπιέ.

Το χριστουγεννιάτικο κλίμα που επιβάλλεται αναγκαστικά επί της πραγματικότητας χρειάζεται επειγόντως από όλους νέο αίμα εθελοτυφλίας, θετικής ενέργειας και πάνω από όλα πειθαρχία στη φρίκη. Η πλήρης αποσυναρμολόγηση της συνείδησης σου συνίσταται στην ορθότητα μιας πίστεως της ανέχειας. Χρησιμοποιώντας το χαμόγελο σου που σφυρηλατήθηκε στην αδιαφορία, απαλλάσσεσαι από την ευθύνη να αφουγκράζεσαι, να νιώθεις και να ενημερώνεσαι. Ο υποβιβασμός του βιοτικού επιπέδου του πλησίον σου σε βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Στον εαυτό σου και μόνο επιζεί το έρμο το καλό. Οι αλήθειες των άλλων ακούγονται αισθητά πιο ψιθυριστά στο φαιδρό σκηνικό μίας πόλης που σου επιτρέπει να πρωταγωνιστείς πλάι σε αγνώστους με τις ίδιες πιθανότητες αποτυχίας.

Ευγνώμων όμως που σου δίνει τη δυνατότητα να αντικρίζεις με θάρρος και φυσικότητα τα σκουπίδια της, έχεις την κρυφή ελπίδα ότι σήμερα μπορεί να είσαι εσύ το θύμα της ημέρας. Το κέρμα που βουλιάζει στην τσέπη σου, ισοδυναμεί με το βραδινό του ζητιάνου που παρόλο που αποστρέφεσαι ικανοποιεί σε καθημερινή βάση τα συμπλέγματα μιας ολόκληρης γειτονιάς η οποία καταφέρνει να τα φέρνει βόλτα αφού-ω του θαύματος-οι ταμειακές μηχανές κόλλησαν και τα ταξίμετρα χάλασαν. Η επαγγελματική επιτυχία των μελών της αντικατοπτριζόταν ανέκαθεν πιο λαμπερά πάνω στα λερωμένα χέρια που αναζητούν τροφή στους υπερχειλισμένους αλλά και προνομιούχους κάδους των σουπερμάρκετ, τα μοναδικά ίσως απομεινάρια κοινωνικής πολιτικής.

Τίποτα όμως πιο απαγορευτικό για τη διαφορετική σκέψη από την επαναλαμβανόμενη πραγματικότητα. Όσο το ραντεβού στο κομμωτήριο αποτελεί την τακτικότερη πολιτική σου πράξη, οι υπόνομοι και οι χωματερές θα συνεχίσουν να αναδεικνύουν τα νέα πολιτικά μορφώματα και η βία τα κινήματα πολιτών. Μένει μόνο να μάθουμε ποιά ζώδια ευνοούνται τη νέα χρονιά. Κάπως έτσι και με καταρρακωμένο το ηθικό θα πάμε προετοιμασμένοι στις καινούριες μας ήττες: Θαυμάζοντας τα λιτά πιάτα των κορυφαίων σεφ, ανοίγοντας τα σπλάχνα μας και χαμογελώντας. Καθώς η κάμερα θα γράφει, θα βρούμε ευκαιρία να ευχαριστήσουμε δημοσίως τον εγωισμό μας που ποτέ δε μας πρόδωσε. Το 2011, παρά τις διαβεβαιώσεις των ειδικών, αποκλείεται να βρεθούμε προ εκπλήξεως αν εκείνος δεν περικοπεί.

Ενόσω οι Καμινομπουτάρηδες θα αποτυγχάνουν να αλλάξουν το σκηνικό όπως οι Καραμεροχαριτάτοι, ετοιμαστείτε για τον ερχομό ενός καινούριου, χαιρέκακου και άσπλαχνου Χριστού από τη Wall Street που θα ‘μαστε τυχεροί αν έχει πάρει κάτι από τη Μαριάννα και τη Μαρί. Μέσα από την ανάγνωση θεόπνευστων μνημονίων και ιερών εκθέσεων του οίκου Fitch, θα διαπιστώσεις, αυτές τις γιορτές, ιδίοις όμμασι πως η τρέλα φαντάζει ιδανική επιλογή επιβίωσης τη νέα χρονιά και πως η εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας είναι μια πολύ συμπαθητική πραγματικότητα με εξαιρετικές προοπτικές για όποιον μπορεί να τις εκμεταλλευτεί επιχειρηματικά.

Ανακεφαλαιώνοντας, Kalo Kouragio. Το είπε και ο Όλι Ρεν. Τα Χριστούγεννα μπορούν να περιμένουν.

Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2010

Ο φασισμός εκοιμήθη

Ποιός άνθρωπος θα μπορούσε να κρίνει τον άνθρωπο; Στο όνομα τίνος θα μιλούσε; Σιμόν Ντε Μπωβουάρ.

Τα παραμύθια πήγαιναν πάντοτε μπροστά με τα τέρατα και τις νεράιδες: Τα τέρατα έχουν συνήθως την πλειοψηφία με το μέρος τους, τα μέσα στη διάθεσή τους και την προσοχή των ανυπόμονων επάνω τους· οι νεράιδες ξετρελαίνουν τους ρομαντικούς·οι ανήσυχες ψυχές δεν τις εκτιμούν ιδιαίτερα και φοβούνται για τα χειρότερα.

Το να κινδυνολογείς για έναν προφανή κίνδυνο δεν κρύβει κάτι το ηρωικό-δεν αποδεικνύει καν τη ικανότητά σου να τον οσφραίνεσαι. Από τη στιγμή που πρόκειται για κάτι αναγνωρίσιμο που δε σε απειλεί άμεσα, παύει να αποτελεί και κίνδυνο, ακόμη κι αν στο μυαλό σου παίρνει διαστάσεις τρομακτικές. Ο πραγματικός κίνδυνος είναι μπροστά μας κάθε μέρα όταν παραμένει κρυμμένος, όταν περπατάει στις μύτες των ποδιών, όταν απαιτεί ευαίσθητες κεραίες και χαρούμενες θυσίες, όταν ελέγχει όχι κατά πρόσωπο αλλά από τα υπόγεια˙ «Υπάρχει ένας άλλος κόσμος, αλλά είναι μέσα σ' αυτόν εδώ» για να δανειστούμε τη φράση του Ελυάρ.

Η Χρυσή Αυγή ανέβασε τα ποσοστά της στην Αθήνα. Ε και; Ψυχραιμία. Η αυθόρμητη αισιοδοξία μου δεν πηγάζει μόνο εξαιτίας του πρόσφατου σουξέ που λέει πως ό, τι ανεβαίνει κατεβαίνει μια μέρα. Είμαι αισιόδοξος γιατί είναι ευκαιρία το πρόσωπό της να φωτιστεί από την αρχή και να απορριφθεί από όλους όσοι της έδωσαν την ψήφο τους επειδή δεν εμπιστεύονται πλέον τα σκυλιά-οι οικονομικοί μετανάστες δεν προσφέρονται ακόμα προς ενοικίαση παρά την επιθυμία των Ελληναράδων. Οι μισαλλόδοξες θέσεις της θα ηττηθούν αργά ή γρήγορα από την κοινωνία, προσπαθήσει ή όχι να μας προειδοποιήσει η Αριστερά του σαλονιού που είδε στους Καμινομπουτάρηδες τους νέους της προφήτες και συλλαβίζει την αλλαγή ενώ μας κάνει πλαστική λίγο πριν τη γκιλοτίνα. Εάν αυτό δεν συμβεί και η Χρυσή Αυγή σταματήσει να είναι ασπρόμαυρη αποκτώντας χρώματα, θα σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει πια κοινωνία-οπότε και οι φόβοι μας θα πάψουν να είναι τόσο πολυτελείς. Το μόνο που χρειάζονται αυτά τα τέρατα με τις σβάστικες είναι να τα ψεκάσουμε με μεγάλη ποσότητα αγάπης. Η αγάπη, η πιο υποτιμημένη επαναστατική ιδέα, είναι ικανή να αφοπλίσει τους μεγαλύτερους στρατούς. Εάν σπάσεις τα νεύρα των εχθρών σου επαναλαμβάνοντάς τους ότι εσύ δεν τους μισείς, όχι επειδή έτσι θα μάθεις να λες αλλά επειδή έτσι θα νιώθεις, θα καταφέρεις να θέλουν να σε σπάσουν στο ξύλο για άλλο λόγο-θα έχουν πλέον ηττηθεί. Τα άκρα εξάλλου βρίσκονται εξ ορισμού πιο κοντά στο γκρεμό και συνεπώς ένα βήμα πιο μπροστά στο δρόμο αποκατάστασης της ανθρώπινης συνείδησης.

Ο φασισμός της καθημερινότητας, αυτό το απαίσιο υπείροχον έμμεναι άλλων που μας άφησαν οι αρχαίοι και που απεχθάνεται ο Χριστιανόπουλος, είναι βασικό συστατικό της στολής, της βίας και της εξουσίας. Αποτελεί τερατογένεση μιας αποτυχίας, ένα αγελαίο ανακλαστικό πρώτης εντύπωσης, μονομερής αναγνώριση των κόπων του εαυτού σου και του καθρέφτη σου. Είναι η συνήθης κατάληξη των πόνων που ξυπνούν ένα κατώτατο ένστικτο αυτοσυντήρησης, μια κατάψυξη δακρύων που μπαίνει σε λειτουργία εξαιτίας της έλλειψης πόρων αγάπης από την οικογένεια και την κοινωνία. Δεν ανακαλύπτω την Αμερική. Ο φασισμός κουρνιάζει στα πιο απίθανα μέρη: στην αμερικανικής προέλευσης πεποίθηση ότι η Δικαιοσύνη απονέμενεται μέσω της νομής των αγαθών του καπιταλισμού, στην κερκόπορτα του διαίρει και βασίλευε, στην ιδέα του περιούσιου ατόμου, της ισότητας του Facebook, στις κομματικές αγκυλώσεις, στην αλαζονεία του εμείς είμαστε οι καλύτεροι παρόλο που δεν μπορούμε να το εξηγήσουμε, στην οικειοποίηση της σωστής απάντησης, στο αλάθητο της κρίσης, στο κακό χιούμορ, στον ρατσισμό των εξωτερικών χαρακτηριστικών, στην περηφάνια της αμάθειας για την οποία μιλάει ο Γκουίντο Βιάλε. Στην ουσία προσφέρει μια διευκόλυνση στην ευφυΐα μας, ένα τρυφερό λαγούμι για την προσωρινή ταφή της αναπηρίας μας.

Αφορμή για όλα αυτά ένας συγγραφέας που εξετάζει την ρατσιστική αντεπίθεση. Η γνώμη του βαραίνει: «Ποιος φταίει; Οι πάντες. Η Αριστερά, για την προσήλωσή της σε στερεότυπα τύπου «µπάτσοι» και «πλουτοκρατία». Για την εµµονή της να ταυτίζει την Ακροδεξιά στην Ελλάδα µε τον «Καρατζαφύρερ» και τον «Μπουµπούκο». Η ∆εξιά, για την επιδεικτική αδιαφορία της αλλά και για τον ρατσιστικό λόγο της χρόνια τώρα. Πάνω απ’ όλα, η πολιτεία. Οχι µόνο επειδή υποθάλπει την γκετοποίηση και επιτρέπει την αλόγιστη έξαρση της εγκληµατικότητας. Κυρίως γιατί δίνει το δικαίωµα σε αυτούς τους ανθρώπους όχι απλώς να κυκλοφορούν ελεύθεροι ανάµεσά µας αλλά και να εκλέγουν και να εκλέγονται». Γυρνάω πίσω την κασέτα μα το απόσπασμα ακούγεται το ίδιο: «Κυρίως γιατί δίνει το δικαίωµα σε αυτούς τους ανθρώπους όχι απλώς να κυκλοφορούν ελεύθεροι ανάµεσά µας αλλά και να εκλέγουν και να εκλέγονται». Προσπάθησα να μην επηρεαστώ από την παραπάνω διαφήμιση της Ακροδεξιάς. Θυμήθηκα ξαφνικά τη φράση του Ρίλκε: «Όσο ζω μου φαίνεται ολοένα και πιο απαραίτητο να αντέξω να καταγράψω μέχρι τέλους όλα όσα υπαγορεύει το γεγονός της ύπαρξης μου. Διότι μπορεί η μικρή εκείνη, η δυσδιάκριτη ίσως λέξη, μέσω της οποίας όλα όσα με κόπο μάθαμε και δεν κατανοήσαμε, μεταστρέφονται εντέλει προς ένα εξαίσιο νόημα, να μην περιλαμβάνεται παρά στην τελευταία πρόταση». Η τελευταία πρόταση προδίδει λοιπόν αυτόν που την γράφει. Η Δημοκρατία των δειλών και των εν δυνάμει φασιστών εξετάζει τις καλές πλευρές μιας Δικαιοσύνης που απαγορεύει την κυκλοφορία και στερεί πολιτικά δικαιώματα. Ο ομότεχνος του Ρίλκε ξεχνάει ότι διασφαλίζοντας το δικαίωμα του χειρότερου από μας, διασφαλίζουμε στην πραγματικότητα το δικαίωμα του χειρότερού μας εαυτού-το δικαίωμα του δηλαδή να αρθρώνει την τελευταία του πρόταση.

Υπάρχουν ευτυχώς αντίθετες φωνές. Ο εφοπλιστής, στον κόσμο όπου τα στερεότυπα ζουν περισσότερο από τους ανθρώπους που τα υπηρετούν, είναι εκείνος που ρουφάει το αίμα του τίμιου εργαζόμενου: «Δυστυχώς σ’ αυτή την κοινωνία, κάποιοι που μπορούσαν να είναι παραγωγικά μέλη της, βρίσκονται στην αντίπερα όχθη και παρανομούν. Εύχομαι τα 30 εκατ. ευρώ των λίτρων να τους χρησιμεύσουν για να καλυτερέψουν τη ζωή τους και να γίνουν χρήσιμοι άνθρωποι σταματώντας την παραβατική τους συμπεριφορά». Η ξένη καθαρίστρια, που δεν αντιλαμβάνεται την ανωτερότητα της κερδοσκοπίας, συμπληρώνει: «Όντως, δεν έχω μίσος. Τον λυπάμαι, αυτός ο άνθρωπος που το ‘κανε έχει πρόβλημα μεγάλο με την ψυχή του, με τον εαυτό του. Σε μένα το κακό φαίνεται, σε εκείνον δε φαίνεται. Αυτός τραβάει πολύ περισσότερα από μένα». Και οι δύο είναι επιεικείς. Και οι δύο συγχωρούν-δεν μου μένει αμφιβολία ότι τα ‘χουν και οι δύο χαμένα.

Ο Πρίμο Λέβι γράφει:« Τα τέρατα υπάρχουν αλλά είναι πάρα πολύ ολιγάριθμα ώστε να είναι πραγματικά επικίνδυνα. Αυτοί που είναι πιο επικίνδυνοι είναι οι συνηθισμένοι άνθρωποι». Η απάντηση του Πικάσο σε έναν Γερμανό το 1937 ήταν εξίσου κατηγορηματική: «Την Γκουέρνικα δεν την έκανα εγώ. Είναι δικό σας έργο» γύρισε και του είπε χωρίς ίχνος αυταρέσκειας, αρνούμενος τα πνευματικά του δικαιώματα. Η κόλαση του Σαρτρ λειτουργεί ως γνωστόν άψογα με τρία μόνο άτομα·είναι σε θέση να φιλοξενήσει όλο το φασισμό που την κάνει να ξεχωρίζει από τον παράδεισο.

Ο φασισμός που φοβόμαστε, επομένως, δεν βρίσκεται μόνο στο υψωμένο χέρι των Χρυσαυγιτών. Ο φασισμός παραμονεύει, εκσυγχρονίζεται, γίνεται αόρατος, απαραίτητος, αναγκαίος. Δεν οπλοφορεί αλλά δανείζει, δεν σκοτώνει αλλά σπιλώνει, δεν απειλεί αλλά εξαγοράζει, δεν ψεύδεται αλλά προπαγανδίζει, δεν φοβάται αλλά εκφοβίζει. Δεν καταχράται τη φιλοξενία μας-την απολαμβάνει, δεν γελάει-μας χαμογελά, δεν ντρέπεται-μας υποδέχεται. Αδυνατώντας προς το παρόν να πούμε ότι κάθε εξουσία είναι κατάχρηση εξουσίας, μοιάζουμε ακόμα έτοιμοι να υπερασπιστούμε στους δρόμους το δικαίωμα της εξουσίας να εξουσιάζει αδιακρίτως-η επανάσταση αναβάλλεται. Ο Στίγκλιτς μπορεί να λέει ότι ο φονταμενταλισμός της ελεύθερης αγοράς έχει πεθάνει. Ποιος μας λέει ωστόσο ότι δεν έχει αναστηθεί;

«Πρώτον εγώ. Δεύτερον εγώ. Τρίτον εγώ. Έπειτα τίποτα. Έπειτα πάλι εγώ και μετά όλοι οι άλλοι». Η Ένα Βάις, μια Εβραία γιατρός, δεν αποκαλύπτει το μυστικό της επιτυχίας κάποιας σύγχρονης σταρ. Αποτυπώνει ωμά τη φιλοσοφία επιβίωσής της στο Άουσβιτς. Σε καθημερινή βάση η ίδια φιλοσοφία ξεπηδάει πηγαία από τα δελτία ειδήσεων, με την έγκριση της εξουσίας. Οι άνθρωποι που εξακολουθούν να πεθαίνουν ή να χάνουν την εργασία τους είναι μηδαμινές λεπτομέρειες που δεν αφορούν το σφαγείο μας-με ένα ζάπινγκ μπορούμε και ξορκίζουμε το κακό. Κι η Δημοκρατία, που παραμένει στόχος προς πραγμάτωση(Πιέρ Ροζανβαλόν) και όχι υπό διαπραγμάτευση, κινδυνεύει περισσότερο σε περιόδους αφασίας, κυνισμού και ασύμμετρων απειλών όπως αυτή που ζούμε.

Η δικαιοσύνη του φούρνου και της βόμβας από το όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, συνεχίζει και ασκεί αδιαλείπτως τη διακριτική γοητεία της σε δυστυχισμένες ψυχές. Ο φασισμός της, όσο κι αν τον πολεμήσουμε, θα συνεχίσει να είναι σέξι στο κρεβάτι όπως διαπίστωνε η Ζόνταγκ. Γίνεται ωστόσο αποκρουστικός όταν αρχίζει να διαχωρίζει τις τουαλέτες. Στη μάχη εναντίον του ας θυμόμαστε πως ούτε τα τέρατα είναι τελικά τόσο κακά, ούτε οι νεράιδες προκαταβολικά αθώες. Οι νοοτροπίες του, που ποτέ δεν μας αποχαιρέτισαν, ζουν στα βάθη του λεξιλογίου που χρησιμοποιούμε-κι αν δεν το διαπιστώσουμε νωρίς, θα αρχίσουν και να βασιλεύουν.

Για να ανακεφαλαιώσουμε λογικοί μου δεξιοί, αριστεροί μου που σας είχα κάποτε αδυναμία, σοσιαλιστές μου απορημένοι: Επιτηρείστε ή μαχαιρώστε πρώτα τον φασίστα μέσα σας. Σκοτώστε τον μπάτσο μέσα σας όπως είχε πει ο Κοροβέσης. Μετά θα δούμε τι θα κάνουμε με τους υπόλοιπους. Τώρα που η εξουσία ψάχνει νέους τρόπους προστασίας από το μαρτυριάρικο Ίντερνετ, δεν περισσεύει κανείς. Εκείνη ακόμα και στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου ήταν μία και αδιαίρετη. Εμείς πότε θα αποφασίσουμε να βαδίσουμε δίχως τη συνοδεία σημαιών και πεποιθήσεων; Ποιές θα θυσιάσουμε, εκείνες ή εμάς;

Οι ιδεολογίες ορκίζονται πως έμαθαν από τα λάθη τους, πως ξέρουν πια το δρόμο, πως δεν θα μας εγκαταλείψουν ποτέ ξανά σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, γκουλάγκ ή Δ.Ν.Τ. Αντισταθείτε χωρίς τη βοήθειά τους-μια βοήθεια αναμφίβολα σημαντική για την κατανόηση του κόσμου. Δε βαρεθήκατε να πιστεύετε;

Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2010

Κρίση πέους

Στο μεγάλο καζίνο της Γουόλ Στριτ η αισιοδοξία έχει επιστρέψει. Οι Νιου Γιορκ Τάιμς αναφέρουν ότι τα ακριβά εστιατόρια σημειώνουν αύξηση στις κρατήσεις και τα στελέχη ήδη κλείνουν τις θερινές κατοικίες τους στο Χάμπτονς, το παραθαλάσσιο θέρετρο ανατολικά της Νέας Υόρκης. Ένα σαφές κλίμα ευφορίας που χαλάει ο Ερίκ Καντονά και ο Τζουλιάν Ασάνζ, οι δυο πιο επικίνδυνοι και ανεύθυνοι άνθρωποι που ήρθαν ποτέ στον κόσμο. Το σύστημα είναι αναγκασμένο να ανησυχεί την ώρα που ανακάμπτει και δεν είναι λίγοι στην Αμερική αυτοί που διαφωνούν με τη σύλληψη του ιδρυτή του Wikileaks, προτείνοντας να παρθούν εναντίον του πιο δραστικά μέτρα-δεν ξέρω αν με καταλαβαίνετε.

Παρά την κρίση στον Τύπο, κανένα ελληνικό μέσο δεν φρόντισε να συντάξει από την αρχή την είδηση των ξένων πρακτορείων που αφορούσε στον Καντονά και να τη μεταφέρει σωστά. Είναι μεν πιο εντυπωσιακός ο τίτλος «Οφσάιντ η επανάσταση Καντονά» αλλά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα-τόσο το χειρότερο λοιπόν γι’αυτή. Ενώ το βίντεο βρισκόταν στη διάθεση όλων κάνοντας το γύρο του Διαδικτύου, οι δημοσιογράφοι μας δεν το έλαβαν υπόψη τους. Διαβάζοντας τα δημοσιεύματα καταλάβαινες ότι ο Καντονά πρωτοστάτησε στην κίνηση και μας κάλεσε σε μαζική ανάληψη των χρημάτων μας στις 7 Δεκέμβρη. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη φυσικά ποτέ. Στην πραγματικότητα πέταξε απλά μια ιδέα! Μια μαλακία είπε βρε αδερφέ! Δεν απηύθυνε έκκληση, δεν οργάνωσε τίποτα και δεν ζήτησε να αποσύρουμε τα λεφτά μας από τις τράπεζες! Είπε μόνο τι θα γινόταν εάν το κάναμε! Μάλιστα σημείωσε ότι η επανάσταση δεν χρειάζεται πια να γίνει με αίμα και ότι δεν ωφελεί να βγαίνουμε στους δρόμους, δίνοντας μια προοπτική στα γαλλικά συνδικάτα που έχασαν πρόσφατα τη μάχη από τον Σαρκοζί για το συνταξιοδοτικό και την μουδιασμένη Αριστερά που παρακολουθεί αποκαρδιωμένη και αμήχανη την κατάρρευση του εχθρού, λες και πρόκειται για το τέλος του υπαρκτού σοσιαλισμού.

Η αλήθεια είναι ότι ο «Βασιλιάς» αρνήθηκε τις συνεντεύξεις τις τελευταίες εβδομάδες έχοντας μείνει και εκείνος έκπληκτος από αυτό που διαδραματιζόταν στα Social media και την απήχηση της όχι και τόσο πρωτότυπης σκέψης του. Οι δημοσιογράφοι χαιρέκακα συνέχιζαν μέχρι χθες να πετούν σπόντες για τους πολλούς λογαριασμούς του-άλλος Ερντογάν μας βρήκε- και για το ότι ο ίδιος δεν απέσυρε τελικά τα λεφτά του. Μας κορόιδεψε δηλαδή ο αλήτης, ακριβώς όπως και ο Ασάνζ όταν πήδηξε τις Σουηδέζες συντρόφισσες χωρίς προφυλακτικό, παρακούοντας τον Μαρξ για την απαγόρευση εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Η κίνηση απέτυχε παταγωδώς όπως είχε διαφανεί από νωρίς και η εκδίκηση βρήκε έδαφος να εκφρασθεί σθεναρά: «Ο καθένας θα πρέπει να παρεμβαίνει ανάλογα με τις δυνατότητές του» δήλωσε η Κριστίν Λαγκάρντ, σχόλιο ενδεικτικό της δημοκρατικότητας των ανθρώπων που διευθύνουν τις ζωές μας και που έχουν κατορθώσει να μας εκφράζει στο Ευρωκοινοβούλιο ο αρχηγός του Tea Party της Μεγάλης Βρετανίας. Φανταστείτε πώς θα χαρακτήριζαν εμάς, τους ασήμαντους υπηκόους της παρακμάζουσας ένωσης των τραπεζών τους.

Ο Καντονά τη δεκαετία του ’90 σήκωνε το γιακά, κολλούσε τη μπάλα στο δεξί και ενέπνεε τη μεγάλη Μάντσεστερ σαν πραγματικός ηγέτης. Στην Κομισιόν φοβάμαι ότι δυσκολεύονται να δέσουν τα ίδια τους τα παπούτσια. Το γεγονός ότι ανησύχησαν οι φονταμενταλιστές των αγορών και οι υπεύθυνοι πολιτικοί μας είναι ωστόσο ένα ενθαρρυντικό μήνυμα και έρχεται να επιβεβαιώσει την επαναστατική δυναμική μίας αναμφίβολα ακραίας πρότασης. Η αδιαφορία που επέδειξαν τα Μίντια στην ακριβή μετάδοση της είδησης, κατατάσσοντάς την στο σωρό των αμφισβητούμενων φάσεων, σε εκρηκτικό συνδυασμό με τη σύλληψη Ασάνζ για ένα ελαττωματικό προφυλακτικό, σημαίνει ενδεχομένως ότι και η Δικαιοσύνη λειτουργεί και πως και ο Μπαλζάκ όταν έλεγε στα 1843: «Εάν ο Τύπος δεν υπήρχε, δεν θα έπρεπε να τον ανακαλύψουμε» μπορεί να είχε δίκιο.

Ο Ερίκ στη συνέντευξη Τύπου της τιμωρίας του, μετά τη διάσημη κλωτσιά στον οπαδό της Κρύσταλ Πάλλας, είχε κάνει την εξής μνημειώδη δήλωση: «Όταν οι γλάροι ακολουθούν τις τράτες είναι γιατί νομίζουν ότι θα πετάξουν τις σαρδέλες στη θάλασσα». Ο χρησμός του δεν αποκωδικοποιήθηκε ποτέ πλήρως. Το πιθανότερο είναι ότι παρομοίαζε τα Μ.Μ.Ε με τους γλάρους που περιμένουν τις σαρδέλες δηλαδή τις δηλώσεις που δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει. Εάν σήμερα θεωρήσουμε αυθαίρετα ότι οι τράτες είναι οι τράπεζες και εμείς οι γλάροι, το νόημα της αποκαλύπτεται με 15 χρόνια καθυστέρηση. Δύο λεπτά μόνο του είχε πάρει στην επιστροφή του τον Οκτώβρη του ’95 να δημιουργήσει τη φάση του πρώτου γκολ εναντίον της Λίβερπουλ. Ελπίζω την επόμενη φορά να εξετάσουμε σοβαρότερα τις δυνατότητες της γεωμετρικής ακρίβειας πάσας του.

Όλα δείχνουν πάντως ότι μετά την τρίτη φάση της κρίσης χρέους, εισερχόμαστε στην τέταρτη και πιο δύσκολη φάση, την κρίση πέους. Δεν είναι απίθανο τις επόμενες ημέρες να αποφασιστεί ομόφωνα η επιτήρησή των γεννητικών μας οργάνων. Ας επιδείξουμε ανευθυνότητα.

Μου είσαι πλέον περιττό

Όλοι έχουμε αρκετή δύναμη για ν’αντέξουμε τα δεινά των άλλων. Λα Ροσφουκώ.

Το μεγαλύτερο φιλοσοφικό ερώτημα έχει τεθεί από τον Leibniz και είναι εκνευριστικό όπως καθετί βασανιστικό: «Γιατί να υπάρχει κάτι και όχι το τίποτα;». Στις σύγχρονες κοινωνίες της οικονομίας και της λιτότητας το ερώτημα θα μεταφερόταν ως εξής: «Γιατί να κοπεί κάτι και όχι τίποτα;». Μια τέτοια πρόταση, σε συνθήκες έκτακτες, θα γινόταν χωρίς συζήτηση παρανάλωμα του ευρωπαϊκού πυρός που κατακαίει οικονομίες χωρών και θα θεωρούνταν το άκρον άωτον του λαϊκισμού, μια μάστιγας που ήρθε η ώρα να εξοντωθεί μαζί με τον πληθυσμό.

Στη χώρα μας, όπως εξάλλου και αλλού, χαίρουν εκτίμησης κυρίως προτάσεις γενοκτονίας που περιλαμβάνουν μέτρα μαζικής καταστροφής. Το απάνθρωπο ακούγεται σοφό, το παράλογο γίνεται αντικείμενο θαυμασμού, το αυταρχικό και η ανεργία παρουσιάζονται σαν μοναδική λύση. Η λιτότητα δε θα φέρει ύφεση μας λέει ο Τρισέ-πιθανότητα πιο μικρή και από το να κάνεις δίαιτα και να μην αδυνατίσεις. Μη φοβάσαι τα μέτρα συμπληρώνει ο Στρος Καν- είναι αναγκαία και απαραίτητα. Γιατί άραγε αποφεύγει να τα πει κατάλληλα και τι σημασία σε τελική ανάλυση έχει ένα τέτοιο ερώτημα στην Ευρώπη των τραπεζών της, δε χρειάζεται να σε ενδιαφέρει. Τώρα που το 30% του κράτους μας φαίνεται περιττό, στη Βολιβία θα συνταξιοδοτούνται στα 58!

Ζήτω λοιπόν ο ορθολογισμός, ζήτω τα νούμερα, ζήτω οι διαρθρωτικές και οι εξοντωτικές αλλαγές. Οι απολύσεις είναι σημασίας ζωτικής- Αλέκο έχεις δίκιο. Θέλω απλώς κάποια στιγμή να μου εξηγήσεις από πότε ένα CDS έγινε πιο σημαντικό για σένα από μένα και πώς έγινε κι ο πνευματικός αφοπλισμός προηγήθηκε εντέλει του πυρηνικού. Εάν είχαν τουλάχιστον μουσική αυτά τα CDS, σαν εκείνο του Bradley Manning με τη Lady Gaga, θα ‘μουν ο πρώτος που θα σου ‘δινα δίκιο. Όλο το δίκιο, Υπουργέ μου.

Γίνε Άρης-όσο που προλαβαίνεις να γουστάρεις

Στις 15 Μαρτίου του 1968 ο διάσημος χρονικογράφος της εφημερίδας «Le Μonde» Πιερ Βιανσόν Ποντέ δημοσίευσε το ιστορικό άρθρο: «Η Γαλλία πλήττει». Ο Ντε Γκωλ, 45 ημέρες πριν τον Μάη, εγκαινίαζε εκθέσεις χρυσανθέμων και οι φοιτητές αγωνίζονταν για το δικαίωμα επίσκεψης των κοριτσιών στα δωμάτια των αγοριών στις φοιτητικές εστίες. Σε λίγες ημέρες, όταν ήρθαν τα πάνω κάτω, πολλοί θυμήθηκαν το βαρύγδουπο τίτλο.

Ο συμπαθέστατος Γιάννης Δασκάλου, μετά την ήττα του Άρη από τον Πανσερραϊκό και πριν το ματς των Κιτρίνων με την Ατλέτικο, έγραψε ένα κείμενο που άφησε κι αυτό τη δική του ιστορία 42 χρόνια μετά, με τίτλο: «Καραγκίοζ μπερντέ». Έλεγε: «Υπάρχουν πρόσωπα στην ομάδα, των οποίων ο κύκλος στον ΑΡΗ μάλλον έχει ολοκληρωθεί. Δεν είμαι εγώ αυτός που θα τα κατονομάσει, πριν από τον ίδιο τον προπονητή ή την διοίκηση. Καλό θα ήταν όμως, τώρα που πλησιάζει ο Δεκέμβριος, να ανοίξει η πόρτα της ομάδας και κάποιοι να την περάσουν κλείνοντάς την πίσω τους. Φιλικά, όμορφα και ωραία. Όπως αρμόζει στον σύγχρονο επαγγελματικό αθλητισμό».

Δεν είχε άδικο αλλά καλύτερα να μασάς. Οι ίδιοι παίκτες, που είχαν κλείσει τον κύκλο τους, είχαν κέφια όταν έφτασαν στη Μαδρίτη και εξέθεσαν τον άτυχο συντάκτη, αποδεικνύοντας πως με τα μάλλον, μάλλον, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να προβλέψουμε το μέλλον πειστικά-κι όσο μικρότερες πιθανότητες λάθους δίνουμε στην άποψη μας, τόσο πιθανότερο γίνεται το ενδεχόμενο να διαψευστούμε. Ένα μάλλον μακριά ήταν τελικά η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή νίκη στην ιστορία της ομάδας-κι είναι σκληρό και άδικο, φαντάζομαι, να πέφτεις έξω για τόσο λίγο.