Ο Θαλής κάποτε περπατώντας με το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό, έπεσε σε ένα πηγάδι που βρισκόταν μπροστά στα πόδια του. Και έγινε αντικείμενο χλεύης από μια χωριατοπούλα, δικαίως. Ο σοφός Μιλήσιος ωστόσο γνώριζε πως για να ονειρεύεσαι, πρέπει να ρίχνεις και καμιά ματιά στον ουρανό. Δεν θα γνωρίσεις ποτέ τίποτα, αν δεν σκέφτεσαι κάτι, αν δεν πέφτεις πού και πού σε πηγάδια.
Αν ολόκληρος Θαλής έγινε σε μια άτυχη στιγμή του δακτυλοδεικτούμενος, φανταστείτε τι τραβάει ο καθένας μας όταν μας πιάνουν στα στόματά τους οι άλλοι. Κανείς δεν ξεφεύγει από το σκληρό κοινωνικό σχόλιο. Και συνήθως οι άνθρωποι όταν κρίνουν το πώς έφτιαξε ο Θεός έναν άλλον άνθρωπο έχουν την τάση να είναι πιο αυστηροί και από τον ίδιο. Πολλά ανθρώπινα πλάσματα είναι αναγκασμένα από την ώρα που γεννιούνται να δέχονται σιωπηλά την αποξένωση που τους επιφυλάσσουμε. Δεν προσέχουμε την απομόνωσή τους λόγω χρόνου, είμαστε ρατσιστές λόγω συνθηκών, δεν προλαβαίνουμε να είμαστε άνθρωποι. «Ο άνθρωπος που κρίνει κάποιον άλλο είναι ένα θέαμα που θα με έκανε να σκάσω στα γέλια αν δεν μου προκαλούσε οίκτο», έλεγε ο Φλομπέρ. Αχάριστος κι εκείνος που παλεύει για την αναγνώριση της αξίας του και γκρινιάζει, ενόσω κάποιοι μάχονται στη μοναξιά για την αναγνώριση της ύπαρξής τους.
Οι μοναχικοί άνθρωποι φοβούνταν πάντα τον εαυτό τους περισσότερο από το συνηθισμένο, απορρίπτοντας στους ανθρώπους τους ίδιους τους εαυτούς τους. Ο Γερμανός τερματοφύλακας, ο Ρόμπερτ Ένκε, αυτοκτόνησε επειδή δεν ξεπέρασε το χαμό της δίχρονης κόρης του. Ένας άλλος νεαρός άνδρας τον μιμήθηκε πέφτοντας από την Ακρόπολη, μια μέρα αφότου η Beyonce την βρήκε κλειστή. Γλίστρησαν και αυτοί όπως ο Θαλής, στα πηγάδια που μας ρίχνει η ζωή, παραστράτησαν από την κατάσταση ήρεμης απελπισίας που ο Θορώ πίστευε ότι οι περισσότεροι συμπολίτες του βίωναν.
Δεν θα άξιζε ένα λάθος που δεν μπορούμε να μετανιώσουμε. Η ζωή, αυτή η μάχη ανάμεσα στο ωραίο, το τυχαίο και το μάταιο, δεν μας προστάζει να αλλάξουμε τον κόσμο, θα ήθελε όμως κατά βάθος να παλέψουμε, να βρούμε λίγο χρόνο και γι' αυτόν, όπως θα παλεύαμε για έναν έρωτα, το πιο ζεστό κρησφύγετο του εαυτού μας. Αναρωτιέμαι αν είμαστε σε θέση πια να την αναγνωρίζουμε, έτσι όπως αλλάζει πρόσωπα. Σίγουρα το να ζει κανείς δεν είναι και το πιο ασφαλές πράγμα που μπορεί να κάνει, με τόσες γρίπες και τόσους εγκληματίες. Αν ονειρεύεσαι με βάση το φόβο σου όμως, θα ζήσεις τον εφιάλτη. Αν δεν εμβολιαστούμε, αυξάνονται οι πιθανότητες να εμφανίσουμε συμπτώματα ζωής.
Ο άνθρωπος είναι κατά βάση καλός. Και όχι μόνο. Είναι και έξυπνος. Γι’ αυτό θυμώνω περισσότερο μαζί του. Γιατί περιφέρει μια αλαζονεία που θεωρεί δικαιολογημένη, χωρίς να κάνει τίποτα. Η ιδεολογία του για παράδειγμα είναι αυτό που παραδέχεται ότι πιστεύει. Στην πραγματικότητα έχει πολλές δεύτερες σκέψεις. Του λείπει επομένως η ειλικρίνεια. Με τον ίδιο τρόπο, όσοι είναι υπέρ του πολέμου, είναι αυτοί που δεν έχουν πολεμήσει. Συνεπώς δεν εκφράζουν μιαν άποψη ,αλλά μάλλον μια επιθυμία που ειδικά σε κάποιους δημοσιογράφους πρέπει άμεσα να ικανοποιήσουμε. Αν αφήναμε για τον πόλεμο να μιλήσουν οι νεκροί, αν τα μυαλά δούλευαν μαζί με τις καρδιές, θα παραδίδαμε τα όπλα.
Το Τείχος χτίστηκε για να προστατευτεί το Ανατολικό Βερολίνο. Έχει δίκιο η κυρία Παπαρήγα. Είναι πολύ δύσκολο να προστατευτείς από την ελευθερία, όταν κινδυνεύεις από αυτήν. Ο κόσμος, χάνοντας πολύ αίμα, άλλαξε και κάποια τείχη έπεσαν. Ο Νόρμαν Μέιλερ είχε γράψει κάποτε ότι: «από το Γουότεργκέιτ και μετά, τα Μ.Μ.Ε, πιστεύουν ότι τους επιτρέπονται τα πάντα». Ό,τι ήταν το σκάνδαλο της κυβέρνησης Νίξον για τα Μ.Μ.Ε, ήταν η Πτώση του Τείχους για τον καπιταλισμό. Ανεξέλεγκτος και παντοδύναμος έκτοτε, παραδίδει από νωρίς δωρεάν μαθήματα σε αφελείς νέους. Νοσταλγούμε ώρες ώρες και εμείς σαν την Αλέκα τον Μαρξ που έλεγε ότι «ριζοσπάστης είναι αυτός που φτάνει στις ρίζες, δηλαδή στον άνθρωπο», κάτι που τόσο συχνά ξεχνάει η ελεύθερη και ωραία αγορά.
Συνεργάτες του blog μου είναι οι μεγάλοι στοχαστές, οι συγγραφείς, οι φιλόσοφοι. Αυτοί που έγιναν μεγάλοι επειδή είπαν πράγματα απλά. Τα μεγάλα μυαλά είχαν κοινό νου, γεγονός που αφενός δικαιολογεί τα λάθη τους και αφετέρου δεν τα κάνει δύσκολα στην κατανόηση τους όπως νομίζουν μερικοί. Ένα από τα μεγαλύτερα κατορθώματα του σύγχρονου κόσμου, ακόμα και των εφημερίδων, είναι ότι εξόρισαν τη σκέψη, τη γνώση, το βιβλίο. Οι νέοι αρνιούνται «κάθε συζήτηση με ένα πολιτιστικό σύστημα το οποίο περιφρονούν θεωρώντας το ωμή , αναχρονιστική απάτη» γράφει ο Στάινερ. Μόνο η ραπ μουσική ανθεί, που με τον ασυνάρτητο λόγο της εκφράζει όλη αυτή τη σύγχυση και την απόρριψη και μοιάζει αληθινή στους μικρούς, μόνο και μόνο επειδή είναι οργισμένη.
Όταν σκέφτεσαι, γίνεσαι για λίγο άστεγος. Ο κόσμος είναι τόσο αστείος, που μπορεί πλέον να μη διώκεσαι γι΄ αυτό που πιστεύεις, αλλά γι’ αυτό που ψηφίζεις. Με τα χρόνια συνειδητοποίησα μάλιστα ότι οι λαοί μοιάζουν τόσο πολύ, που σε περίπτωση που το μάθαιναν, θα απογοητεύονταν.
Ακόμα και στα πιο άκεφα κείμενά σου, οφείλεις να αφήνεις την ελπίδα να κάνει τον επίλογο- μια διαφορετική ελπίδα από το δημοσιογραφικό: Ας ελπίσουμε. Το χιούμορ θα μπορούσε να είναι το άρωμα των ιδεών που θα τις έκανε πιο ελκυστικές. Δεν θα υπήρχε κακή ώρα για το καλό χιούμορ. Το σταυρό μας θα τον κάναμε μπαίνοντας σε ένα βιβλιοπωλείο. Κατοικίδια θα είχανε τα σπίτια που δεν θα' χανε βιβλία. Τα όνειρα θα ήταν φιλότιμα.
Θα συνεχίσω να γράφω για να με ανακαλύψω, για να ξεφύγω από τον εαυτό μου μπας και τον βρω. Μιλάω μόνο όταν θέλω να κρυφτώ ή να κάνω τους άλλους να γελάσουν. Ο μόνος τρόπος πιστεύω για να πεις κάτι είναι να το γράψεις. Άνθρωπε αν έχεις να πεις κάτι, πες το τώρα, αλλιώς ας σωπάσεις για πάντα, θα μας έλεγε και ο Δημιουργός που το μόνο που τον δικαιολογεί είναι ότι δεν υπάρχει, όπως είπε ο Σταντάλ.
Πόσες φορές δεν έχω ακούσει διάφορους τύπους να καυχώνται για το πόσο καταπληκτικά πηδάνε, για το πώς έδειραν αυτόν που τους προσέβαλε, για το πόσο τους αρέσει να ζουν στα όρια. Μα φίλε μου, αν είσαι στ’ αλήθεια ριψοκίνδυνος, διάβασε. Ταξίδεψε με τα βιβλία. Κινδύνεψε να σκεφτείς και να μάθεις. Μερικοί άνθρωποι δεν θα άντεχαν ποτέ αυτό το ακραίο νούμερο, αυτό το μαρτύριο, της ανάγνωσης το βασανιστήριο. Θα προτιμούσαν τον Γιούρι Γκέλερ, τον ΠΑΟΚ, τα σπόρια, τις γκόμενες. Και δικαιολογημένα, ως ένα βαθμό. Μερικά πράγματα δεν αμφισβητούνται από κανέναν.
Αν ολόκληρος Θαλής έγινε σε μια άτυχη στιγμή του δακτυλοδεικτούμενος, φανταστείτε τι τραβάει ο καθένας μας όταν μας πιάνουν στα στόματά τους οι άλλοι. Κανείς δεν ξεφεύγει από το σκληρό κοινωνικό σχόλιο. Και συνήθως οι άνθρωποι όταν κρίνουν το πώς έφτιαξε ο Θεός έναν άλλον άνθρωπο έχουν την τάση να είναι πιο αυστηροί και από τον ίδιο. Πολλά ανθρώπινα πλάσματα είναι αναγκασμένα από την ώρα που γεννιούνται να δέχονται σιωπηλά την αποξένωση που τους επιφυλάσσουμε. Δεν προσέχουμε την απομόνωσή τους λόγω χρόνου, είμαστε ρατσιστές λόγω συνθηκών, δεν προλαβαίνουμε να είμαστε άνθρωποι. «Ο άνθρωπος που κρίνει κάποιον άλλο είναι ένα θέαμα που θα με έκανε να σκάσω στα γέλια αν δεν μου προκαλούσε οίκτο», έλεγε ο Φλομπέρ. Αχάριστος κι εκείνος που παλεύει για την αναγνώριση της αξίας του και γκρινιάζει, ενόσω κάποιοι μάχονται στη μοναξιά για την αναγνώριση της ύπαρξής τους.
Οι μοναχικοί άνθρωποι φοβούνταν πάντα τον εαυτό τους περισσότερο από το συνηθισμένο, απορρίπτοντας στους ανθρώπους τους ίδιους τους εαυτούς τους. Ο Γερμανός τερματοφύλακας, ο Ρόμπερτ Ένκε, αυτοκτόνησε επειδή δεν ξεπέρασε το χαμό της δίχρονης κόρης του. Ένας άλλος νεαρός άνδρας τον μιμήθηκε πέφτοντας από την Ακρόπολη, μια μέρα αφότου η Beyonce την βρήκε κλειστή. Γλίστρησαν και αυτοί όπως ο Θαλής, στα πηγάδια που μας ρίχνει η ζωή, παραστράτησαν από την κατάσταση ήρεμης απελπισίας που ο Θορώ πίστευε ότι οι περισσότεροι συμπολίτες του βίωναν.
Δεν θα άξιζε ένα λάθος που δεν μπορούμε να μετανιώσουμε. Η ζωή, αυτή η μάχη ανάμεσα στο ωραίο, το τυχαίο και το μάταιο, δεν μας προστάζει να αλλάξουμε τον κόσμο, θα ήθελε όμως κατά βάθος να παλέψουμε, να βρούμε λίγο χρόνο και γι' αυτόν, όπως θα παλεύαμε για έναν έρωτα, το πιο ζεστό κρησφύγετο του εαυτού μας. Αναρωτιέμαι αν είμαστε σε θέση πια να την αναγνωρίζουμε, έτσι όπως αλλάζει πρόσωπα. Σίγουρα το να ζει κανείς δεν είναι και το πιο ασφαλές πράγμα που μπορεί να κάνει, με τόσες γρίπες και τόσους εγκληματίες. Αν ονειρεύεσαι με βάση το φόβο σου όμως, θα ζήσεις τον εφιάλτη. Αν δεν εμβολιαστούμε, αυξάνονται οι πιθανότητες να εμφανίσουμε συμπτώματα ζωής.
Ο άνθρωπος είναι κατά βάση καλός. Και όχι μόνο. Είναι και έξυπνος. Γι’ αυτό θυμώνω περισσότερο μαζί του. Γιατί περιφέρει μια αλαζονεία που θεωρεί δικαιολογημένη, χωρίς να κάνει τίποτα. Η ιδεολογία του για παράδειγμα είναι αυτό που παραδέχεται ότι πιστεύει. Στην πραγματικότητα έχει πολλές δεύτερες σκέψεις. Του λείπει επομένως η ειλικρίνεια. Με τον ίδιο τρόπο, όσοι είναι υπέρ του πολέμου, είναι αυτοί που δεν έχουν πολεμήσει. Συνεπώς δεν εκφράζουν μιαν άποψη ,αλλά μάλλον μια επιθυμία που ειδικά σε κάποιους δημοσιογράφους πρέπει άμεσα να ικανοποιήσουμε. Αν αφήναμε για τον πόλεμο να μιλήσουν οι νεκροί, αν τα μυαλά δούλευαν μαζί με τις καρδιές, θα παραδίδαμε τα όπλα.
Το Τείχος χτίστηκε για να προστατευτεί το Ανατολικό Βερολίνο. Έχει δίκιο η κυρία Παπαρήγα. Είναι πολύ δύσκολο να προστατευτείς από την ελευθερία, όταν κινδυνεύεις από αυτήν. Ο κόσμος, χάνοντας πολύ αίμα, άλλαξε και κάποια τείχη έπεσαν. Ο Νόρμαν Μέιλερ είχε γράψει κάποτε ότι: «από το Γουότεργκέιτ και μετά, τα Μ.Μ.Ε, πιστεύουν ότι τους επιτρέπονται τα πάντα». Ό,τι ήταν το σκάνδαλο της κυβέρνησης Νίξον για τα Μ.Μ.Ε, ήταν η Πτώση του Τείχους για τον καπιταλισμό. Ανεξέλεγκτος και παντοδύναμος έκτοτε, παραδίδει από νωρίς δωρεάν μαθήματα σε αφελείς νέους. Νοσταλγούμε ώρες ώρες και εμείς σαν την Αλέκα τον Μαρξ που έλεγε ότι «ριζοσπάστης είναι αυτός που φτάνει στις ρίζες, δηλαδή στον άνθρωπο», κάτι που τόσο συχνά ξεχνάει η ελεύθερη και ωραία αγορά.
Συνεργάτες του blog μου είναι οι μεγάλοι στοχαστές, οι συγγραφείς, οι φιλόσοφοι. Αυτοί που έγιναν μεγάλοι επειδή είπαν πράγματα απλά. Τα μεγάλα μυαλά είχαν κοινό νου, γεγονός που αφενός δικαιολογεί τα λάθη τους και αφετέρου δεν τα κάνει δύσκολα στην κατανόηση τους όπως νομίζουν μερικοί. Ένα από τα μεγαλύτερα κατορθώματα του σύγχρονου κόσμου, ακόμα και των εφημερίδων, είναι ότι εξόρισαν τη σκέψη, τη γνώση, το βιβλίο. Οι νέοι αρνιούνται «κάθε συζήτηση με ένα πολιτιστικό σύστημα το οποίο περιφρονούν θεωρώντας το ωμή , αναχρονιστική απάτη» γράφει ο Στάινερ. Μόνο η ραπ μουσική ανθεί, που με τον ασυνάρτητο λόγο της εκφράζει όλη αυτή τη σύγχυση και την απόρριψη και μοιάζει αληθινή στους μικρούς, μόνο και μόνο επειδή είναι οργισμένη.
Όταν σκέφτεσαι, γίνεσαι για λίγο άστεγος. Ο κόσμος είναι τόσο αστείος, που μπορεί πλέον να μη διώκεσαι γι΄ αυτό που πιστεύεις, αλλά γι’ αυτό που ψηφίζεις. Με τα χρόνια συνειδητοποίησα μάλιστα ότι οι λαοί μοιάζουν τόσο πολύ, που σε περίπτωση που το μάθαιναν, θα απογοητεύονταν.
Ακόμα και στα πιο άκεφα κείμενά σου, οφείλεις να αφήνεις την ελπίδα να κάνει τον επίλογο- μια διαφορετική ελπίδα από το δημοσιογραφικό: Ας ελπίσουμε. Το χιούμορ θα μπορούσε να είναι το άρωμα των ιδεών που θα τις έκανε πιο ελκυστικές. Δεν θα υπήρχε κακή ώρα για το καλό χιούμορ. Το σταυρό μας θα τον κάναμε μπαίνοντας σε ένα βιβλιοπωλείο. Κατοικίδια θα είχανε τα σπίτια που δεν θα' χανε βιβλία. Τα όνειρα θα ήταν φιλότιμα.
Θα συνεχίσω να γράφω για να με ανακαλύψω, για να ξεφύγω από τον εαυτό μου μπας και τον βρω. Μιλάω μόνο όταν θέλω να κρυφτώ ή να κάνω τους άλλους να γελάσουν. Ο μόνος τρόπος πιστεύω για να πεις κάτι είναι να το γράψεις. Άνθρωπε αν έχεις να πεις κάτι, πες το τώρα, αλλιώς ας σωπάσεις για πάντα, θα μας έλεγε και ο Δημιουργός που το μόνο που τον δικαιολογεί είναι ότι δεν υπάρχει, όπως είπε ο Σταντάλ.
Πόσες φορές δεν έχω ακούσει διάφορους τύπους να καυχώνται για το πόσο καταπληκτικά πηδάνε, για το πώς έδειραν αυτόν που τους προσέβαλε, για το πόσο τους αρέσει να ζουν στα όρια. Μα φίλε μου, αν είσαι στ’ αλήθεια ριψοκίνδυνος, διάβασε. Ταξίδεψε με τα βιβλία. Κινδύνεψε να σκεφτείς και να μάθεις. Μερικοί άνθρωποι δεν θα άντεχαν ποτέ αυτό το ακραίο νούμερο, αυτό το μαρτύριο, της ανάγνωσης το βασανιστήριο. Θα προτιμούσαν τον Γιούρι Γκέλερ, τον ΠΑΟΚ, τα σπόρια, τις γκόμενες. Και δικαιολογημένα, ως ένα βαθμό. Μερικά πράγματα δεν αμφισβητούνται από κανέναν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου