9 1/2 Ημέρες

Εννέα ημέρες ή δέκα, τι σημασία έχει πόσες ήταν νεκρός ο Μανώλης Ρασούλης μέσα στο διαμέρισμά του, εδώ κοντά μου στην Μπότσαρη. Ποια ηδονή ωθεί αυτούς τους ρεπόρτερ να επαναλαμβάνουν το νούμερο; Δεν πρόκειται δα και για κανένα οικονομικό μέγεθος, δεν απειλείται το σχετικό πανελλήνιο ρεκόρ-θα το κατέχει σίγουρα κάποιος ακόμα πιο μόνος χαμηλοσυνταξιούχος. Το κακό εξάλλου δεν είναι να σε βρίσκουνε νεκρό αλλά ζωντανό. Τότε είναι που δεν ξέρουν τι να σε κάνουν.

Μία μέρα πριν γίνει γνωστός ο θάνατός του, ανακάλυψα ότι είχε φύγει αθόρυβα πριν τέσσερις μήνες και ένας άλλος μεγάλος Κρητικός, μία θρυλική μορφή της κρητικής μουσικής, ο Λεωνίδας Κλάδος, αφήνοντας πίσω του μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές της μελωδίες. Πολλά μαϊμούνια από αυτά που κάνουν διάφορα πρωτοποριακά πράγματα στο νησί ασελγώντας με απόλυτο σεβασμό όπως λένε στο κορμί της παράδοσης δεν θα τα ήξερε ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας τους αν δεν υπήρχε εκείνος, για να θυμηθούμε την ιστορική ρήση του Κατσιφάρα για τον Ανδρέα. Κι ενώ αρχικά προσπάθησα να διακρίνω στις φωτογραφίες των ρεπορτάζ ποιοι βρέθηκαν και ποιοι όχι στην κηδεία του, σταμάτησα ξαφνικά όταν συνειδητοποίησα πως δεν έχει σημασία, εννέα ή δέκα μαθητές, εννέα ή δέκα ημέρες. Ο Ρασούλης και ο Κλάδος είχαν αλλάξει ήδη τον κόσμο μέσα από τις δημιουργίες τους και την άρνησή τους να τα παρατήσουν, επειδή τελικά, παρά τα όποια λάθη τους, πορεύτηκαν με την αξιοπρέπεια εκείνου που περπατάει στις μύτες των ποδιών του, με την αφέλεια εκείνου που αγαπάει, μακριά από τα φώτα της πουτάνας της δημοσιότητας.

Επειδή ως κλασικός αποτυχημένος και κοινός αυτοκαταστροφικός άνθρωπος κατέφυγα σε αυτές τις σκέψεις τις τελευταίες μέρες, δυσκολεύτηκα να πάρω στα σοβαρά τη δήλωση Στρος Καν ότι ζούμε μέσα στα σκατά, παρά τη σημαντική θέση που κατέχει στην πολιτική σκηνή ως επιφανής βόθρος. Η σκέψη μου, όπως σε κάθε κρίσιμο τεστ της νοημοσύνης μου, ταξίδεψε στο χωριό μου, στη μηχανή του παππού, τα τυροπιτάκια της γιαγιάς, τα καλοκαίρια που η Κρήτη σφηνώθηκε σαν αδέσποτη σφαίρα στο μυαλό μου, καλοκαίρια που τα τζιτζίκια ήταν στο λαούτο και οι αρχάγγελοι στη λύρα. Πάνω στο θρόνο μου(φωτογραφία) όπου δεν κατέβαινα προτού εξαφανίσω το κακό, μύριζα στον αέρα το δίκιο και τη λεφτεριά, έμαθα «να φτάνω πάνω απ’το γκρεμό και να αετοπετάω», να προσγειώνομαι μόνο στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου.

Δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση ο Γάλλος εισπράκτορας. Μας δείχνει την ψυχή του για να μη μπορέσουμε να φάμε όπως τον έχει συμβουλεύσει ένας σοφός, μέχρι να του σκάσουμε 50 δις προκαταβολή τώρα και τα υπόλοιπα αργότερα-σε αυτό το αργότερα κλειδώνει η σκλαβιά μας. Τον σταματούν, αποκαλύπτει, άνθρωποι στο δρόμο και του λένε να βάλει για την γαλλική προεδρία-για την υποψηφιότητά σου και την Ελλάδα να θυσιάσουμε. Οι δικοί μας άνθρωποι στην κυβέρνηση είναι πιο εντυπωσιακοί, που διπλά αξιοθρήνητοι και παρά την αισθητή απουσία κάποιου επικήδειου, μας θυμίζουν την ιστορία του Ernst Jünger όπου ένας πεινασμένος ανθρωπάκος εκλιπαρεί τον βαρώνο λέγοντάς του ότι πάνε τρεις μέρες που δεν έχει βάλει μπουκιά στο στόμα του: «Θα πρέπει να πιέσετε τον εαυτό σας να φάει».

Τα πρωτοπαλίκαρα του ΠΑΣΟΚ μας οδηγούν, αφού μας φόρεσαν ζώνες, στον ασφαλή δρόμο του πολιτικού πολιτισμού: διαβούλευση, συναίνεση, συμμετοχική δημοκρατία, διάλογος, σύμπνοια και πολύς πόνος. Και δεν με ενδιαφέρει που φανερώνω μια αδυναμία μου όταν σκέφτομαι ότι μου έλειψε ένας αχρείος, ένας απολίτιστος, ένας αδίστακτος: ένας άνθρωπος που θέλει να κάνει από πείσμα το καλό.


Υ.Γ. Πολλοί Ιάπωνες που χάθηκαν άδικα δεν θα συμμετάσχουν εκ των πραγμάτων στην προσπάθεια της χώρας να συμμαζέψει τα ελλείμματά της-δεν ξέρω με τι μούτρα συνάντησαν τον Δημιουργό. Η καταστροφολογία που τόσο σιχαίνεται και πολεμά ο Παπανδρέου, έχασε μέσα σε μερικά λεπτά το λόγο ύπαρξής της αντικρίζοντας τη μητέρα της, την καταστροφή. Η ανθρωπότητα παράτησε βιαστικά τους αστρολόγους και τους οικονομολόγους και στράφηκε με αγωνία στους σεισμολόγους και τους ειδικούς της πυρηνικής ενέργειας. Η διεθνής κοινότητα σε απόσταση ασφαλείας άρχισε το δακρύβρεχτο αγκομαχητό της ανησυχίας, καθώς για το προσεχές διάστημα είναι καταδικασμένη να κοιμάται σε αναμμένα κάρβουνα: Στην κοινωνία της πληροφορίας, που έχτιζε όλα αυτά τα χρόνια, κάποιος άνθρωπος πέθαινε. Στην κοινωνία της γνώσης, που οραματίζονταν οι άνθρωποι του πολιτισμού, κάποιος άνθρωπος κινδύνευε. Η υποβάθμιση των τεκτονικών πλακών από τα ραδιενεργά απόβλητα των αγορών δεν ήταν φυσικά η αιτία που προκάλεσε την απαντητική ανακοίνωση των 9 Ρίχτερ. Η φύση δεν υποστήριξε εξάλλου ποτέ ότι εκδικείται·μοναχά υπενθυμίζει.

Υ.Γ1. Καζαντζάκη- Kawasaki, έχουμε κοινά με τους Ιάπωνες εμείς οι Κρητικοί έλεγε σε μία συνέντευξη ο Ρασούλης. Ο φόβος μας είναι κοντά τους-ο νους μας ούτε που τολμάει να πλησιάσει.