Πέμπτη 10 Ιουνίου 2010

Το ρύζι και το μπουκάλι


Ο τελικός δεν τελείωνε. Η εξέδρα δεν έδινε άδεια. Όπως όταν εξαντλείται ο χρόνος των 24 δευτερολέπτων και πρέπει να εκδηλώσεις επίθεση, έτσι και την Κυριακή, με τη χρονιά στο τέλος της, οι χούλιγκανς έπρεπε να προλάβουν να εκδηλώσουν την επίθεσή τους. Έχοντας ήδη χάσει τα σκήπτρα στο ποδόσφαιρο και αδικημένοι στο ΟΑΚΑ από τα διαιτητικά σφυρίγματα, όπως και να είχε ο τέταρτος τελικός ήταν το τελευταίο ραντεβού των φίλων του Ολυμπιακού με τον εχθρό- εξού και η συγκίνηση. Η εξέλιξη του παιχνιδιού δεν ήταν όπως συνηθίζεται τα οκτώ τελευταία χρόνια η αναμενόμενη. Αφού τα περισσότερα σουτ του Θρύλου δεν έβρισκαν στόχο, ανέλαβαν δράση οι κροτίδες, τα μπουκάλια και τα κέρματα των οπαδών του. Η ομάδα του Παναθηναϊκού είχε μάθει πια το δρόμο. Αποχώρησε τρέχοντας προς τη φυσούνα του ΣΕΦ, όπου το ελληνικό μπάσκετ άφηνε την τελευταία του πνοή για φέτος. Απολύτως δικαιολογημένοι και οι πανηγυρισμοί των πρωταθλητών- εδώ πριν 25 χρόνια κάποιοι είχαν καταφέρει να πανηγυρίσουν πάνω στα πτώματα του Χέιζελ.

Θλιβερά όμως δεν είναι πια τα επεισόδια ούτε η δεδομένη ανυπαρξία βούλησης του κράτους να βάλει τέλος σε αυτά τα φαινόμενα. Θλιβερή είναι η στάση των ακριβοπληρωμένων άσσων. Κανείς παίκτης του Ολυμπιακού δεν σκέφτηκε άραγε να συνοδεύσει την αντίπαλη ομάδα κατά την αποχώρησή της; Πότε αν όχι τώρα; Πότε θα μπει επιτέλους κάποιος μπροστά να φάει κι αυτός τα μπουκάλια των οπαδών του; Η απαισιοδοξία άμεσα θα μετατρεπόταν σε αισιοδοξία για το μέλλον του επαγγελματικού αθλητισμού. Θα έδινε ένα μήνυμα. Αλλά κανείς παίκτης του Ολυμπιακού δεν το έκανε γιατί στην αντίθετη περίπτωση, το ίδιο δεν θα έκαναν και οι παίκτες του Παναθηναϊκού για εκείνους. Παρακολούθησαν τα επεισόδια αδιάφορα και μοιρολατρικά, με απόλυτη συνέπεια. Άβουλοι κομπάρσοι, οι εξ’ορισμού πρωταγωνιστές, προτιμούν να περιορίζονται σε αυτό που ξέρουν να κάνουν μέτρια και να πληρώνονται γι’αυτό καλύτερα. Είναι αφελές να περιμένουμε αντρίκια συμπεριφορά από αθλητές που δεν φορούν παντελόνια αλλά κοντά παντελονάκια; Και πότε επιτέλους θα ενηλικιωθούν; Μη μου πείτε. Στο τέλος της διαδρομής τους και αφού έχουν πάρει όλα τα λεφτά τους.

Η Χρουσαλά αντιθέτως δεν είναι κότα. Λίγες ώρες νωρίτερα η νύφη Μαριέττα έμπαινε μπροστά και με αυτοθυσία προστάτευε το κεφάλι και το μαλλί του συζύγου της Λεό από το ρύζι στο χορό του Ησαΐα. Αυταπάρνηση που την τιμάει ακόμα περισσότερο αν σκεφτούμε ότι έκανε καιρό να ξεπεράσει το τραύμα που της είχε δημιουργήσει η τούρτα που έφαγε στη μούρη από τον Αρναούτογλου- προσωπικά θα χαλούσα τη φιλία μου μαζί του μόνο αν η τούρτα δεν ήταν σοκολατίνα. Η πρώην Σταρ Ελλάς ομολογώ πως μου ήταν συμπαθής όταν πρωτοβγήκε στο γυαλί λόγω των σπουδών της στη δημοσιογραφία. Ήταν όμως και κορίτσι της μαμάς. Και η μαμά όταν έμαθε ποιος είναι ο Λεό της είπε: «Αυτός κορίτσι μου είναι για σένα». Η γνωστή τηλεπαρουσιάστρια άρχισε να το ξανασκέφτεται. Βρε λες; Ορισμένοι κακεντρεχείς λένε μάλιστα ότι όλα όσα αγάπησε μέσα του κρύβονται στον τραπεζικό του λογαριασμό, ξεχνώντας πως δεν είναι δα και δύσκολο να ερωτευτείς κάποιον όταν θέλεις να τον ερωτευτείς.

Το Σταρ μετέδιδε κλίμα. Ο γαμπρός ετοιμάστηκε στο πολυτελές του κότερο και έφτασε στην εκκλησία με το πολυτελές του αμάξι, όπου τον περίμεναν οι πολυτελείς καλεσμένοι και οι πολυτελείς συγγενείς. Δεν έχετε ξαναδεί πιο ευτυχισμένο ζευγάρι και πιο πλούσιο, επέμεναν. Το ζευγάρι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, έκανε μαθήματα φωνητικής προκειμένου να τραγουδήσει στη δεξίωση ένα τραγούδι του Φρανκ Σινάτρα για το μεγάλο του έρωτα. Έχοντας master στο risk analysis, ο νεαρός εφοπλιστής έκανε δώρο γάμου στη νύφη ένα γιοτ για να σιγουρευτεί για την εξαγορά της, λένε πάλι οι ίδιες κακές γλώσσες. Η είσοδος απαγορεύτηκε στο αυθόρμητο. Ήταν όλα τόσο τέλεια προγραμματισμένα που θα είναι έκπληξη αν δεν ακολουθήσει το πρόγραμμα και η ευτυχία τους. Ακόμα και τα χαμόγελα δεν ξεστράτιζαν καθόλου. Τι βαρετά χαμόγελα.

Ο γάμος τους μου θύμισε λιγάκι εκείνα τα καλλιστεία για τη Μις Κόσμος που είχαν γίνει το 2002 στη Νιγηρία, ένα χρόνο πριν τη στέψη της Μαριέττας μας. Ο Ουμπέρτο Έκο έγραφε: «Το να κάνεις μια γιορτή της ματαιοδοξίας σε μια καταπιεσμένη χώρα όπως η Νιγηρία ενώ τα παιδιά πεθαίνουν στην πείνα και οι άπιστες γυναίκες καταδικάζονται σε λιθοβολισμό είναι σαν να διαφημίζεις πορνογραφικές ταινίες σε ένα ίδρυμα για τυφλούς ή να δωρίζεις προϊόντα ομορφιάς σε ένα λεπροκομείο, διαφημίζοντάς τα με φωτογραφίες της Ναόμι Κάμπελ».

Σε λίγες μέρες, σε μια χώρα που μαστίζεται από το AIDS, την φτώχεια και την ανεργία, κουρασμένοι ενήλικες εκατομμυριούχοι θα πρωταγωνιστήσουν στο μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό γεγονός του πλανήτη. Εκείνοι με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας γύρω τους, δίπλα σε πόλεις που συντηρούνται με την εγκληματικότητα, ελάχιστα έχουν μάθει για τη χώρα που τους φιλοξενεί. Σίγουρα δεν φαντάζονται ότι στη διάρκεια ενός ημιχρόνου θα βιασθούν περίπου 100 γυναίκες. Απόλυτα προσηλωμένοι στον στόχο τους, κάτι που φαίνεται ξεκάθαρα στην προσεγμένη κόμη του Γιώργου Σαμαρά, τα βλέμματα του κόσμου θα καρφωθούν πάνω στη στρογγυλή θεά και μονάχα οι αλλήθωροι θα ενοχληθούν από τις παραφωνίες. Το Απαρτχάιντ που ίσχυε μέχρι το 1991 κατέστησε σαφές πως δεν υπάρχει νόημα να σου στερούν τα δικαιώματά σου όταν απλούστατα μπορούν να στα δώσουν και να παραμείνεις φτωχός. Η παρηγοριά των Νοτιοαφρικανών, εκτός από την εθνική τους ομάδα, την Μπαφάνα Μπαφάνα, είναι πως για τον επόμενο μήνα τα βλέμματα της γης θα πέσουν πάνω στη χώρα τους και θα γραφτούν μερικά άρθρα παραπάνω για την ανέχειά τους. Οι Έλληνες θα πάρουμε μια ανάσα- σας λέει τίποτα το όνομα Αιτή; Η χώρα μάλλον θα βγει φτωχότερη από τη διοργάνωση, η FIFA σίγουρα πλουσιότερη και οι φιλανθρωπικές οργανώσεις θα μαζέψουν υπογραφές για την εκπαίδευση των παιδιών του κόσμου. Σε μερικά χρόνια που θα είναι θεσμοθετημένη η αδιαφορία μας και η αδυναμία της παγκόσμιας πολιτικής να βάλει φρένο στη φτώχεια, θα παρακαλάμε για ένα ασθενοφόρο ή για ένα κουτί ασπιρίνες. Τη γρίπη που θα κολλάμε θα την αναλαμβάνει μια μη κυβερνητική οργάνωση ή η ίδια η Μαριάννα Βαρδινογιάννη.

Το όνειρό μας είναι αυτό μιας αποστειρωμένης ζωής, στραγγισμένης από κάθε δυσκολία, απαλλαγμένης από οποιαδήποτε αλήθεια που δεν μας αφορά, φορτωμένης κατά προτίμηση με χυδαιότητα, φωνές και ψέματα. Χαρίσαμε τη ζωντάνια μας για λίγη ησυχία, παραδώσαμε τη γενναιότητά μας στη διασκέδαση, αποκηρύξαμε την ωριμότητά μας μήπως βρούμε τη χαμένη ξεγνοιασιά μας, ξεπουλήσαμε τον εαυτό μας για μια στάλα αποδοχής. Φτιάχνοντας ειδικά για εμάς ένα βολικό παραμύθι με κακούς στα μέτρα μας, γεμίσαμε δικαιολογίες τις ανεπάρκειες και τη δειλία μας και υποκύψαμε με ενθουσιασμό στο σύστημα δίνοντάς του το δικαίωμα με την αναπάντεχη παραχώρησή μας, να λειτουργεί χώρια από εμάς και υπέρ του γενικότερου κακού. Χωρίς ανταλλάγματα και με ύποπτες υπερκοστολογήσεις, ξεφορτωθήκαμε την ευθύνη του εαυτού μας αφού έτσι θα γλιτώναμε και από την ευθύνη των πράξεών μας, κατορθώνοντας στο τέλος να τον ζημιώσουμε ανεπανόρθωτα.

«Πόσα ακόμη δεν υποτιμούμε, παραβλέπουμε, παραγνωρίζουμε Θεέ μου, πόσες ευκαιρίες και πόσα παραδείγματα για να γίνουμε κάτι- και απέναντι σε όλα αυτά πόση νωθρότητα, πολυδιάσπαση και αδυναμία θελήσεως εκ μέρους μας» αναρωτιέται ο Ρίλκε. Γιατί τι εννοούμε λέγοντας παιδεία αναρωτιέται ο Χατζιδάκις: «Την πληροφορία, την τεχνική, το δίπλωμα εξειδίκευσης που εξασφαλίζει γάμο, αυτοκίνητο κι ακίνητο, με πληρωμή την πλήρη υποταγή του εξασφαλισθέντος ή την πνευματική και ψυχική διάπλαση ενός ελεύθερου ανθρώπου, με τεχνική αναθεώρησης κι ονειρικής δομής, με αγωνία απελευθέρωσης και με διαθέσεις μιας ιπτάμενης φυγής προς τ’ άστρα;». Ποιος δάσκαλος μπορεί να το διδάξει αυτό; Και ποιος μαθητής θα πειστεί από τη χρησιμότητα ενός τέτοιου πειράματος;

Για 10 ευρώ σκότωσαν δυο ανήλικες στις Σέρρες έναν 80χρονο. Έτσι όμως συμβαίνει όπου δεν υπάρχει καθόλου παιδεία. Αντιθέτως, ο Λεό και η Μαριέττα, τα δυο γλυκά παιδιά με τη γλυκιά παιδεία, όπως είπε μια γνωστή τηλε-ψυχολόγος, κατάφεραν να ενοχλήσουν για έναν προφανή λόγο. Επέδειξαν τον πλούτο τους σε μία περίοδο δύσκολη για τους Έλληνες. Μακριά από την πραγματικότητα, το λαμπερό ζευγάρι, νέα παιδιά και μορφωμένα υποτίθεται, συναίνεσαν με την δίψα των Μ.Μ.Ε για λάμψη και προκάλεσαν το κοινό περί ωραίου αίσθημα. Αυτή η γλυκιά παιδεία των αθλητών ή των διασήμων, σαν μία άστοχη βολή ή ένα άχρωμο φιλί, σχεδόν ανεπαίσθητη, δεν θα ενοχλεί αλλά και δεν θα ενοχλείται από τίποτα. Θα ζει ανέμελη το παραμύθι της μέσα στα τέλεια απομονωμένα ψέματά της. Και η γκλαμουριά θα γεννάει τη θλίψη απολύτως φυσιολογικά, σαν να ήταν μάνα της. Θολή, χωρίς πάθος, χωρίς σπίθα, εξωτερικά τέλεια και μέσα της απέραντα ατελής.

Δεν λέω να γίνουμε ενοχικοί όπως προτείνει ο Χριστιανόπουλος: «Εσείς που βρήκατε τον άνθρωπό σας κι έχετε ένα χέρι να σας σφίγγει τρυφερά, έναν ώμο ν' ακουμπάτε την πίκρα σας, ένα κορμί να υπερασπίζει την έξαψή σας, κοκκινίσατε άραγε για την τόση ευτυχία σας, έστω και μια φορά; Είπατε να κρατήσετε ενός λεπτού σιγή για τους απεγνωσμένους;». Ονειρεύομαι απλά να γίνουμε αληθινοί. Να τολμήσουμε να αντιμετωπίσουμε το αληθινό με την αλήθεια που θα του άξιζε. Δυστυχώς οι αρετές δεν επιδεικνύονται. Αποδεικνύονται μόνο σε βάθος χρόνου. Είναι αόρατες, κοπιώδεις, σχεδόν αυτοκαταστροφικές και η κοινωνία μας μαθαίνει πως ό,τι δεν φαίνεται, δεν υπάρχει. Και ούτε αξίζει να υπάρχει.

Να ‘μαστε λοιπόν πάλι με το δάχτυλο στη σκανδάλη της φυγομαχίας. Μαγεμένοι από το είδωλό μας και υπό το βάρος των φόβων μας, ο πλούτος έγινε το απόλυτο αφροδισιακό. Τα μπουκάλια συνεχίζουν να ευλογούν τον πρωταθλητισμό στο τέλος κάθε σεζόν αφού οι ομάδες δεν προβλέπουν αγιασμό παρά μονάχα στην αρχή τους και τα κότερα να σφραγίζουν τους γάμους. Άλλωστε όπως πηγαίνουν τα πράγματα, η δημιουργία οικογένειας θα είναι προνόμιο των λίγων και ισχυρών. Είναι αργά για να επιστρέψουμε στον άνθρωπο; Σίγουρα είμαστε ακόμη μακριά του. Παραφράζοντας τον Μάνο θα λέγαμε πως όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος πάει να πει πως έχει βάλει στόχο να του μοιάσει. Στόχος που περιλαμβάνεται, όχι εντελώς ξεκάθαρα, και στο μνημόνιο της τρόικα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: