Εξουσιομανείς δούλοι

Όταν κάποτε ο Διογένης αιχμαλωτίστηκε τον ρώτησαν τι ήξερε να κάνει. Απάντησε:«Να διατάζω. Κοίτα λοιπόν ποιος θέλει να αγοράσει έναν αφέντη».

«Όχι Άρη, μη Άρη, με απογοητεύεις Άρη, όχι μπροστά σε κόσμο Άρη». Η κυρία του πάρκου αγοράζοντας ένα σκύλο αγόρασε εξουσία-ίσως να της αρνήθηκαν να διατάζει ένα παιδί. Το γάβγισμά του ήταν το μοναδικό σημείο ζωής στην καθημερινότητά της. Μαζί του προτίμησε να ζήσει το ειδύλλιο και την πίστη που της αρνήθηκαν οι άνδρες. Κρατώντας τον σφιχτά από το λουρί, έπαιρνε την εκδίκησή της. Κάθε φορά που περνούσε ξεσήκωνε τη γειτονιά στο πέρασμά της. Δεν την ένοιαζε όμως. Είχε αποκτήσει ανθεκτικότητα σε όλα τα μπινελίκια. Οι άνθρωποι δεν αποτελούσαν πλέον πρόκληση για εκείνη.

Να διατάζουμε. Να διατάζουμε ενώ είμαστε αιχμάλωτοι. Αυτή η χαρά μας έμεινε-και αλίμονο σε όποιον επισημαίνει την τραγικότητα των εντολών μας. Αφέντες ή δούλοι- ποτέ δε θελήσαμε να γίνουμε τίποτα περισσότερο. Παραμένοντας σιωπηλοί εκτελούμε άριστα τα καθήκοντά μας. Μαχόμενοι για τον εαυτό μας, μείναμε παγερά αδιάφοροι απέναντι στο δίκιο μας-που είναι το δίκιο όλων των ανθρώπων να έχουν μια ζωή. Υπηρετούμε το εγώ μας φοβισμένοι και προπάντων πεπεισμένοι. Κατσαρίδες και πεποιθήσεις-αυτές και μονό αυτές θα παραμείνουν ζωντανές μετά το πυρηνικό ολοκαύτωμα.

Σκοτωνόμαστε γιατί δεν έχει μείνει τίποτα καλύτερο να κάνουμε, είμαστε βλάκες αλλά δεν μας έχει περάσει ποτέ από το μυαλό, νιώθουμε μόνοι μας επειδή δε σκεφτήκαμε ποτέ να μιλήσουμε σε κανέναν-οι άνθρωποι που γνωρίζαμε συνέχισαν να μας συγχωρούν απόλυτα ή να μη μας συγχωρούν τίποτα. «Η λύση κάθε προβλήματος είναι να μ’αφήσετε μόνο μου» φαίνεται να λέμε αυτάρεσκα ο ένας στον άλλον.

Η ύπαρξή μας δε μας φαίνεται αρκετή ούτε και πολύ χρήσιμη για να τη ζήσουμε – κι άλλοτε υπερβολικά υπέροχη για να την κρίνουμε. Η αδιαφορία μας για ό,τι αφορά τους γύρω μας κρύβει το βαθύτατο ρατσισμό μας και την περιφρόνηση της ζωής. Υπάκουα ξεφορτωνόμαστε οποιαδήποτε σκέψη δεν ταιριάζει με τη φιλοσοφία του καναλιού και του μαγαζιού. Όσοι μας κοιτούν πλήττουν μαζί μας-δε χρειάζεται καν να μας πλησιάσουν. Χωρισμένοι σε χρήσιμους και άχρηστους, ικανούς και ανίκανους, φτωχούς και πλούσιους, παίζουμε τα ρέστα μας. Ποιος ρομαντικός θα τολμήσει να αμφισβητήσει την αδυναμία μας να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας παίζοντας το κεφάλι του κορώνα γράμματα;

Ο εαυτός μας και οι απόψεις του: ιδού κύριοι η πληροφορία της ημέρας-προς τι τόσες εφημερίδες; Δεν ασχολούμαστε φυσικά με λεπτομέρειες, είμαστε σοβαροί άνθρωποι εμείς- κι όλο για μας μιλάμε. Στην ανάγκη δε θα διστάζαμε να ξεκάνουμε το διπλανό μας ή αν ήμασταν ευγενικότεροι, τον παραδιπλανό μας. Θα συμφωνούσαμε με όλη μας την καρδιά με οποιονδήποτε πόλεμο. Οι περισσότεροι θα βρίσκαμε σε κάθε περίπτωση λίγο χρόνο για να καταθέσουμε εναντίον των άλλων-ενώ θα εμφανιζόμασταν απρόθυμοι να υπερασπιστούμε ακόμα και το μεγαλύτερο θύμα στην ιστορία της αδικίας. Και μόνο του να έμενε αυτό το τέρας που βιαστικά ονομάσαμε άνθρωπο, αφού πρώτα τους σκότωνε όλους με τα ίδια του τα χέρια, κάτι θα του έλειπε.

Οι ελευθερίες, που διέσωζαν την ελάχιστη αξιοπρέπειά μας, έμειναν στο ράφι όπως κι η κυρία του πάρκου. Μετατράπηκαν σε ενέδρες για τους κακούς. Η παραχώρησή τους δε μας κοστίζει παραπάνω από την καρέκλα που εμπιστευόμαστε στον παλιατζή. Παρωχημένα προνόμια ενός παλιού καιρού, μηδαμινής αξίας. Τα επιμέρους παιδιαρίσματα των αντιδραστικών-κακοποιών στοιχείων δεν πλήττουν ευτυχώς την πρόοδο και την ασφάλεια. Τις τρέχουσες ανάγκες μας φαίνεται να τις καλύπτει μια ασφαλής κόλαση χωρίς ελλείμματα ή διαλείμματα παραδείσου, αρκεί να πληροί την ελάχιστη προϋπόθεση: Να είναι εγγυημένη για όλους τους φυλακισμένους-η αλληλεγγύη που ψάχναμε. Η ελευθερία σκορπάει τα φύλλα της όπως το φθινόπωρο και γεμίζει προδότες και λιποτάκτες-ένας απ' αυτούς είμαι κι εγώ.

Στο έργο που ανεβάζει η κοινωνία, συνειδητά επιλέξαμε το ρόλο του δούλου. Έχει λιγότερα λόγια, είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα μας και δεν κουράζει τον εξαντλημένο εγκέφαλό μας. Είμαστε υπήκοοι εκ πεποιθήσεως-αλλά και λόγω υπερκόπωσης. Μας πείθουν εξάλλου οι κυβερνώντες ότι πράττουν το σωστό-οπότε είναι σα να εκτελούν τις επιθυμίες μας, σα να βρίσκονται υπό τον έλεγχό μας.

Όσοι κατέχουν την εξουσία είχαν πάρει τις πληροφορίες τους για μας: Αν δεν κολακεύσεις τους ανθρώπους υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σε παρεξηγήσουν. Οι αλυσίδες μας, ο ομφάλιος λώρος όλων των δεινών μας, στη νέα κολεξιόν βγαίνουν σε πιο διακριτικά σχήματα. Ο ήχος τους γίνεται ολοένα και πιο μεθυστικός-θα γοήτευαν και θα αποκτήνωναν και τους πιο ευαίσθητους ποιητές. Ας κοιμηθούμε λοιπόν, τι περιμένουμε; Όταν είναι να πεθάνουμε, θα μας ξυπνήσουν. Η ησυχία στο δρόμο διαλαλεί πως η κοινωνία πέθανε πολύ πριν το Θεό της. Εφόσον αρνηθήκαμε εξαρχής να ρίχνουμε βόμβες στα πιστεύω μας, ο πόλεμος ήταν καταδικασμένος να χαθεί εκ των προτέρων.

Μη με ακούς. Υπάρχει ελπίδα, ησύχασε. Από κανένα κείμενο δε λείπει η αρχική του πρόθεση. Πολύ συχνά, κόντρα σε όλες τις προβλέψεις, οι άνθρωποι ξεχνιούνται και ελπίζουν. Το καλοκαίρι όμως μας τελείωσε.

(Ο Μάης εντόπιζε την παραλία κάτω απ’το πλακόστρωτο. Ας αρχίσουμε το σκάψιμο θρασύδειλα, χωρίς να χάνουμε το στυλ μας).