Με τον Καμύ ειδωθήκαμε μία φορά. Αλλά δεν τα πήγαμε καλά.
Τον είχα διαβάσει και έτρεφα κάποιον σεβασμό για λογαριασμό του, κυρίως επειδή
μου φαινόταν έντιμος. Τον θεωρούσα, αν όχι μέτριο, πάντως συγγραφέα δεύτερης
κατηγορίας. Είχε διαβάσει, στον εκδοτικό οίκο Γκαλλιμάρ, το Εγκόλπιο
Ανασκολοπισμού σε χειρόγραφο, και μου είπε το εξής: «Και τώρα πρέπει να μπείτε
στον κόσμο των ιδεών». «Άντε παράτα μας» του απάντησα. Όπως καταλαβαίνετε, αυτός
ο καθηγητάκος του Γυμνασίου μου έκανε το δάσκαλο! Είχε διαβάσει μερικούς συγγραφείς,
αλλά δεν είχε ίχνος φιλοσοφικής παιδείας και τολμούσε να πει «Και τώρα…» λες
και μιλούσε σε κανένα μαθητούδι. Ήταν πολύ μειωτικό για μένα, ακούς εκεί να μου
πει ότι θα μπω στον κόσμο των ιδεών, λες και ήμουνα κανένας επαρχιώτης
πρωτάρης. Και μάλιστα με υπεροπτικό τόνο:
«Και τώρα…». Εγώ που είχα διαβάσει τέλος πάντων κάποιους μεγάλους
φιλοσόφους, να πάρω μαθήματα από τον καθηγητάκο. Παρευθύς αποφάσισα να τον
εκδικηθώ.
Εκδικήθηκα αλλά όχι αμέσως, και για την ακρίβεια δεν έκανα τίποτα ιδιαίτερο. Απλώς έγραφα τα βιβλία μου. Στην αρχή, συχνά με συνέκριναν με τον Καμύ. Ήταν διάσημος, τα βιβλία του πουλούσαν διακόσιες χιλιάδες αντίτυπα. Μετά από λίγα χρόνια, κατάφερα ώστε η κριτική να με αποσυνδέσει από αυτόν, πράγμα διόλου εύκολο αν λάβουμε υπόψη τη φήμη του. Ξέρετε, αν συγχαίρω για κάτι τον εαυτό μου είναι ότι δεν έδωσα ποτέ δεκάρα για κανέναν. Αυτή άλλωστε τη συμβουλή δίνω σε όλους τους συγγραφείς. Όταν ένας άνθρωπος δεν πιστεύει στον εαυτό του, όταν δεν τρέφει μυστική πίστη γι’αυτό που θέλει να κάνει, για την αποστολή του, δεν πρέπει να αποτολμήσει το εγχείρημα. Δεν πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη σε κανέναν, αλλά να πιστεύουμε μονάχα στον εαυτό μας. Διαφορετικά, δεν αξίζει τον κόπο. Δεν πρέπει να ζητάμε συμβουλές, ούτε να προστρέχουμε σε οιονδήποτε παρά μόνο για λεπτομέρειες. Ερωτήσεις του τύπου «τι πρέπει να κάνω-τι δεν πρέπει να κάνω» δεν έχουν νόημα. Η ζωή και το έργο ενός συγγραφέα είναι περιπέτειες που πρέπει να αναλάβει ένας και μόνο.
Εκδικήθηκα αλλά όχι αμέσως, και για την ακρίβεια δεν έκανα τίποτα ιδιαίτερο. Απλώς έγραφα τα βιβλία μου. Στην αρχή, συχνά με συνέκριναν με τον Καμύ. Ήταν διάσημος, τα βιβλία του πουλούσαν διακόσιες χιλιάδες αντίτυπα. Μετά από λίγα χρόνια, κατάφερα ώστε η κριτική να με αποσυνδέσει από αυτόν, πράγμα διόλου εύκολο αν λάβουμε υπόψη τη φήμη του. Ξέρετε, αν συγχαίρω για κάτι τον εαυτό μου είναι ότι δεν έδωσα ποτέ δεκάρα για κανέναν. Αυτή άλλωστε τη συμβουλή δίνω σε όλους τους συγγραφείς. Όταν ένας άνθρωπος δεν πιστεύει στον εαυτό του, όταν δεν τρέφει μυστική πίστη γι’αυτό που θέλει να κάνει, για την αποστολή του, δεν πρέπει να αποτολμήσει το εγχείρημα. Δεν πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη σε κανέναν, αλλά να πιστεύουμε μονάχα στον εαυτό μας. Διαφορετικά, δεν αξίζει τον κόπο. Δεν πρέπει να ζητάμε συμβουλές, ούτε να προστρέχουμε σε οιονδήποτε παρά μόνο για λεπτομέρειες. Ερωτήσεις του τύπου «τι πρέπει να κάνω-τι δεν πρέπει να κάνω» δεν έχουν νόημα. Η ζωή και το έργο ενός συγγραφέα είναι περιπέτειες που πρέπει να αναλάβει ένας και μόνο.
E.M. Cioran, Ο Σιοράν μιλάει για τον Σιοράν,
Εκδόσεις Printa, Μετάφραση
Κωστή Παπαγιώργη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου